________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
નાગિલની કથા. ભજ રાજના બહુરૂપી સર્પ રક્ષણ કરેલું જાણે ધર્મનું નિધાન હોય એવું મહાપુર નામે નગર છે. તે નગરમાં જિનેન્દ્રની સેવાના પરિચયથી પ્રાપ્ત થયેલા વિવેકવર્ડ જેનું મન વિકસ્વર છે તથા જેની લમી જગતને વિસ્મય કરનારી છે એ લમણ નામે મેટો વણિક રહેતા હતા. તેને આભુષણથી ભૂષિત નહીં છતાં પણ અરિહંતની ભક્તિથી ભુષિત થયેલી, વિવેકવાળી અને વિનય સંયુક્ત નંદા નામની પુત્રી હતી. સેંકડે સતીઓના મસ્તકની માળા સમાન આ પુત્રીએ બાલ્યાવસ્થાનું ઉલ્લંઘન કર્યું, ત્યારે તેણીને ચગ્ય એવા વરની શેધ કરતા પિતાને તેણીએ નિઃશંકપણે કહ્યું કે –“જે પુરૂષ અજનરહિત,' એક સરખવાટવાળો, જેમાં સ્નેહ (તેલ) ને નાશ ન થાય એ અને નિશ્ચલ દવે હમેશાં ધારણ કરતા હોય તે મને પરણનાર થાઓ.” આ પ્રમાણે તે પુત્રીનું વચન શ્રેષ્ઠી હમે ડાં વર થવા ગ્ય પુરૂને કહેવા લાગે, અને “આ પુત્રીને એ ભિગ્રહ શી રીતે પૂર્ણ થશે ?' એવી ચિંતાથી તે દુખી થવા લાગે.
તે ગામમાં મનોહર શરીવાળો એક નાગિલ નામને જુગાર રહેતા હતા, તેણે ઉદ્યાનમાં રહેલા વિરૂપાક્ષ નામના યક્ષને ઘણું ઉપવાસવડે પ્રસન્ન કરીને તેની પાસે આગ્રહથી માગ્યું કે- નંદાએ જેવા દો કહ્યા છે, તે દી તું મારા ઘરને વિષે કરી દે.” તે સાંભળીને ય તેને તે પ્રમાણેનો દવે આપે, ત્યાર પછી તે નાગિલ લકમશ્રેણી પાસે જઈને કહ્યું કે-“મને જુગારી તથા દરિદ્રને જો તમે તમારી પુત્રી આપો, તે હું તેણીને અભિગ્રહ પૂર્ણ કરવા સમર્થ છું.” શ્રેષ્ઠીએ કહ્યું કે-“હે ભદ્ર ! તું ગમે તે હે પરંતુ જો તું અભિગ્રહને પૂર્ણ કરે તે હું સમુદ્રને ગંગાની જેમ મારી પુત્રી તને આપું.” તે સાંભળીને નાગિલ બે કે-“તે તમે મારે ઘેર આવીને તે વે જોઈ જાઓ.” એટલે શ્રેષ્ઠી પોતાના કુટુંબ સહિત તેને ઘેર ગયો. દારિદ્રવડે ઉપદ્રવ પામેલા નાગિલના ઘરમાં તેજ જોઈને તે શ્રેષ્ઠી પુત્રીને વિવાહ કરવા ઉત્સાહવાળો થઈ હર્ષ પામે. સર્વે લેકે પણ તેવા પ્રકારને દી જોઈને કેતુકથી પ્રફુલ્લિત નેત્રવાળા થયા. પરંતુ નંદા તે આનંદ રહિતજ થઈ. ત્યારપછી તે શ્રેષ્ઠીએ તે નાગિલનું ઘર ધનધાન્યાદિક વિભથી શણગારીને તથા નગરને ઉત્સવવડે સુશોભિત કરીને પિતાની પુત્રી તેની સાથે પરણાવી.
વિવેકરૂપી અમૃતની વાવ સમાન તે સુંદર સ્ત્રીને પરણ્યા છતાં પણ તે નાગિલ જુગારથી નિવૃત્તિ પામ્યું નહીં. “કે પુરૂષ વ્યસનને સુખે તજી શકે ?
૧ જે દીવાની મેશ (કાજળ) ન પડે તેવા. ૨ બળવાથી જેની વાટ ઘટે નહી ને.
For Private And Personal Use Only
