________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૮૦
શ્રી જનધર્મ પ્રકાશ ખોરાક મળે, તેઓ પ્રદિપ્ત થાય એવા કારણો પણ જોવા-મેળવવા ન જે હક ઇએ. આખા દિવસમાં જે જે કાર્ય પ્રસંગે પ્રાપ્ત થાય અથવા પ્રાપ્ત થવાની છે આગાહી મળે તે દરેક પ્રસંગમાં ધાર્મિક ઉન્નતિના કે બારીક દવા (તત્વષ્ટિ) વડે તે તે કાર્યમાં વિષય અને કપાયની વૃદ્ધિ થાય તેમ છે કે દાન થાય તેમ છે તેનો વિચાર કરવો અને જે વૃદ્ધિ થવાને કિંચિત્ પણ સંબ જણાય તો તેમાં પ્રવૃત્તિ ન કરવી અને હાનીને સંભવ જણાય તો પ્રવૃત્તિ કરવી. તેવી રીતે પ્રવૃત્તિ કરતાં કરતાં પણ જે મધ્યમાં પાછી વિષય કક્ષાની વૃદ્ધિ થતી માલમ પડે તો તે કાર્યને ત્યજી દેવું. આ સ્થિતિ બહુ ઉંચા પ્રકારની છે. તેવી દૃષ્ટિ, તેવી વિચારણું ને તેવી પ્રવૃત્તિ અતિ મુશ્કેલ છે. પરંતુ ધાર્મિક ઉન્નતિન ઇચછકનું સાધ્ય તો એજ હોવું જોઈએ. આ બા બત બહુ પ્રકારે વિચારણીય છે.
ઉપર જણાવેલ વિચારણા ઉપરથી બુદ્ધિમાન જન સહજે સમજી શકશે કે આપણું ઉન્નતિ કરવાનું કહેવું સહેલું છે, પણ કરવું–થવું બહુ જ મુશ્કેલ છે. તે સાથે એમ પણ લક્ષગત થશે કે કેટલીક વખત ઉન્નતિના વાસ્તવિક સ્વરૂપને નહીં સમજવાથી આપણે પણ જેમાં આપણી વાસ્તવિક ઉન્નતિ ન હોય તેવા કારણોને ઉન્નતિકારક સમજી તેમાં પ્રવૃત્તિ કરીએ છીએ અને કરાવીએ છીએ.
આ વિષય બહુ ગંભીર છે. વળી આ વિષયમાં પાડેલા ભેદથી જુ પ્રકારના ભેદ પણ પડી શકે તેમ છે અને ઉપર દરેક પ્રકારની ઉન્નતિના સાધનો જે બતાવ્યા છે તેને જુદા જુદા પ્રકારમાં બુદ્ધિ અનુસાર સમાવેશ થઈ શકે તેમ છે, પરંતુ એવો કોઈ પણ પ્રકાર લભ્ય થઈ શકે તેમ નથી કે જે અહીં ઉન્નતિકારક બતાવ્યો હોય છતાં અવનતિકારક હોય અને તેનાથી વિપરીત પ્રકાર ઉન્નતિકારક હોય.
- આ પ્રમાણે આ લેખના લેખકનું માનવું છે છતાં તેમાં અવાંતર યા મુખ્ય કાંઈ પણ ભૂલ થતી હોય તો સુન જૈનબંધુઓ સારા આધાર સાથે તે લખી મોકલાવશે તો પિતાના વિચાર ફેરવવામાં આ લેખકને કિંચિત પણ આગ્રહ નથી. માત્ર આપણી ઉન્નતિના ખરા સ્વરૂપની આ લેખધારી તેમજ તે ઉપર વિવેચન થઈને જે નિર્ણય થાય તે તારા રાવે જૈનબંધુઓના
For Private And Personal Use Only