________________
૨૬
છ વર્ષે હું પ્રથમ ધોરણમાં આવ્યો ત્યારે સરકારે નિયમ જાહેર કર્યો કે, ‘શાળાઓમાં બાળકો માટે નાસ્તો જે મોકલાશે તે જ બાળકોને ખાવાનો રહેશે.’ આ પૂર્વે તો હું ઘરેથી દૂધ પીધા વગર જ જતો હતો કારણકે દૂધ પીવાની સાથે જ મને પેટમાં દુખે અને ઉલટી થઈ જતી હતી. મમ્મી ડબ્બામાં કાંઈ આપે તો હું રીસેસમાં ખાઈ લેતો પણ આ જાહેરાત પછી હવે શું ?
બીજે દિવસે શાળાના શિક્ષકે કહ્યું, “હવે ઘરેથી કોઈ નાસ્તો લાવે નહીં’’ અને પ્રથમ જ વખત એક નાસ્તા વાળા બહેન મોટા તપેલા સાથે અમારા કલાસમાં આવ્યા અને કહેવા લાગ્યા ! ચાલો બાળકો ! બટાટા પૌંઆ” આવી ગયા. જલ્દી જલ્દી તમારી ડીસ લો અને ખાવા લાગો.
મારા વર્ગમાં છ-સાત બાળકો જન હતા પણ કોઈની સામે બોલવાની હિંમત ન હતી. બધાને પૌંઆ પીરસાઈ ગયા પછી હું એકલો જ બાકી હતો. મને તે બેને કીધું કે,“ચલ બેટા ! તું પણ લઈ લે.” મારે શું કરવું તેની મને ખબર પડી નહીં. તે છતાં મેં ના પાડી કે મારે ખાવું નથી. મારા શિક્ષક બાજુમાં જ ઊભા હતા. તે કહે “કૈમ હાર્દિક ! ના પાડે છે ? ચલ જલ્દી કર ! ીસ લઈ લે ! તે બહેનને બીજા વર્ગમાં પણ નાસ્તો પહોંચાડવાનો છે.” મેં ફરી ના પાડી તો તેઓ ગુસ્સે થઈ ગયા. ત્યારે મેં કીધું “બહેન ! હું જૈન છું. અમે બાયપૌંઆ ખાતા નથી." શિક્ષક કહે કે, “નાસ્તો હવે જે આવશે તે ખાવો પડશે. ઘરનો નાસ્તો ચાલશે નહી." હું માત્ર વર્ષનો, મારું કાંઈ ચાલે નહીં. મેં ડીશમાં પૌંઆ લીધા, મારી જગ્યા પર બેસી ગયો. થોડી વારમાં નાસ્તાવાળા બહેન બાજુના વર્ગમાં
સલાહકાર બોર્ડમાંથી સહકાર બોર્ડઅને સહાયર બોર્ડમાં આવી જો
