Jain 1970 Book 67 Kasturbhai Lalbhai Amrut Mahotsav Visheshank

Author(s): Gulabchand Devchand Sheth
Publisher: Jain Office Bhavnagar

Page 24

શ્રી ક્ર. લા. મૃત મહાત્સવ વિશેષાંક
મક્કે
નર્ધાર કર્યાં. આ કટાકટીના પ્રસંગમાંથી પાર ઉતારે તેવા નારિકા પણુ જોએ. શેઠ દેવકરણ મૂળજીને સ્વાગત પ્રમુખ બનાવ્યા. પ્રમુખપદ માટે સૌની નજર જૈન સમાજના સમાન્ય નેતા અને બાહેાશ સુકાની શેઠ કસ્તૂરભાઈ લાલભાઈ તરફ ગઇ. તેમના પિત અમદાવાદ નિવાસી લાલભાઇએ ચીફ સેક્રેટરી તરીકે વર્ષો સુધી જે સંસ્થાની સેવા કરી, તેમના સુપુત્ર સંસ્થાની કટાકટીને ટાણે ન આવે એ જ કેમ ? તેમના નેતૃત્વ નીચે સં. ૧૯૮૧ના ચૈત્ર વદ ૨-૩, તા. ૧૧-૧૨ એપ્રિલ ૧૯૨૫ના દિવસે। માં, મુંબઈ ખાતે ન્વેન્શનવિચારસંમેલન ચેાજવામાં આવ્યું...સૌએ પરામર્શ કરી નક્કી કર્યુ : કાન્ફરન્સ જીવવી જ જોઇએ. શેઠ કરતુરભાઇએ પ્રમુખસ્થાનેથી ખેલતાં ભારપૂર્વક કહ્યું કે કામના અભ્યુદયના ઉત્તમ વિચાર આપણી સમક્ષ રજૂ કરી, તેને વ્યવહારું રૂપમાં મૂક્રવા કોન્ફ રન્સની ખાસ જરૂર છે.” જાણે કાન્ફરન્સને આશીર્વાદ આપવા જ । આવ્યા હાય, એમ આ કન્વે ન્શનમાં રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધીનાં પગલાં પશુ થયાં હતાં.”
જે કંઇ માહિતી મળી છે તે અનુસાર જૈન સમાજના જાહેઃ જીવનમાં શ્રી કસ્તૂરભાઇના આ પહેલા પ્રવેશ હ.
કાન્ફરન્સના જીન્તર અધિવેશન પછી જૂના અને નવા વિચારવાળાએ વચ્ચે જે મડાગાંઠ પડી હતી તે દૂર કરવા માટે કેટલીક ભૂમિકા તૈયાર કર્યાં પછી, આજથી : ૦ વર્ષ પહેલાં, વિ. સં. ૨૦૦૬માં, પૂજ્ય આચાર્ય મહારાજ શ્રી વિજયવલ્લભસૂરીશ્વરજીના સાંનિધ્યમાં, શેઠશ્રી ક્રાંતિલાલ ઇશ્વરલાલના પ્રમુખપદે ફાન્ફરન્સનુ` ૧૭૨ ` અધિવેશન ફાøનામાં મળ્યું હતું. તેનું ઉદ્ધાટન શેઠશ્રી કસ્તૂરભાઇએ કર્યુ” હતું. ફ્રાત્રના અધિવેશનમાં પ્રગટેલ ઉત્સાહને લાભ લઈ કાન્ફરન્સને વધુ સક્રિય બનાવવા માટે ખીજે જ વર્ષ ૧૮મું અધિવેશન, જૂનાગઢમાં શેઠશ્રી કાંતિલાલ ઈશ્વરલાલના જ પ્રમુખપદે મળ્યું, તેનું ઉદ્ઘાટન અણુ શ્રી કરતૂરભાઇએ જ કર્યુ હતું.
આ રીતે ઑન્ફરન્સને કસ્તૂરભાઇની સલાહસૂચનાને અવારનવાર પ્રસંગ મળતેા રહ્યો છે
૨૫
અને છતાં સમાજ-ઉત્કર્ષના કાર્યમાં કોન્ફરન્સે વિશેષ સક્રિય થવાનુ હેજી બાકી જ છે. હવે Íદ્વારા અને ખીજા' સધક્રાર્યોની વાત કરીએ.
રાણકપુરના જીર્ણોદ્વાર ઃ રાણકપુર તી ટેકરીઓથી ઘેરાયેલા વેરાન વગડામાં બિસ્માર હાલ તમાં હતું. ત્યાં પહોંચવા માટે સરખા માર્ગ પણુ ન હતા, અને જાત્રાળુઓની અવરજવર પણ ઓછી હતી. કરતૂરભાઇનું મન વેદના અનુભવી રહ્યું : કળાના મંદિર સમુ. દેવવિમાન જેવું' કેવુ ભવ્ય અને જાજરમાન જિનમદિર! અને એની વી
સ્થિતિ ! એને છાઁદ્વાર એની ભવ્યતા અને પ્રાચીનતાને અનુરૂપ થવા જોઇએ. આ માટે સને ૧૯૬૩માં કરતૂરભાઇ રાણુકપુર પહેાંચ્યા; સાથે ભારતીય પુરાતત્ત્વના અભ્યાસી અગ્રેજ સગૃહસ્થ શ્રી એટલીને અને એ મિસ્રીઓને લેતા ગયા ચાર દિવસ ત્યાં રાકાઇને છ[ારની યેાજના નક્કી કરી. કામ એવું કરવાનું હતું કે જૂની કારણીના જે ભાગ ખડિત થયા હતા તે જૂનાની સાથે બધ એસે એ રીતે પૂરા કરવા; પથ્થર પણ એવા જ પસંદ કરવા. બધી તૈયારી કરીને છાઁધારનું કામ શરૂ કર્યું. છ મહિના સુધી ચાલેલું કામ સંતેાષકારક ન લાગતાં તે રદ કર્યું ! વર્ષોંની કામગીરી પછી જ[હાર પૂરા થયે। ત્યારે એ મંદિર નવાં રૂપ રંગ ધારણ કરી રહ્યુ.. એ જોઇને શ્રી શ્રી મેટલીએ કસ્તૂરભાઇને લખ્યું કે ખીજા કાથી આ કામ આવી રીતે થઈ ન શકત. જાઁહાર પછી ત્યાં ધર્મશાળા, બગીચા વગેરેની સગવડ પણ કરવામાં આવી, અને સ્વચ્છતા ઉપર પશુ પૂરું ધ્યાન આપવામાં આવ્યું. ત્યાંનું કામ જોઈને મારવાડના એક ભાઈને ત્યાં ધર્મશાળા કરાવવાની ભાવના થ; એ માટે એમણે પચાસ હજાર રૂપિયા આપવા કહ્યું. એમની માગણી દેરાસરની સામે ધર્મશાળા કરવાનો હતી. કસ્તૂરભાઇએ એની સ્પષ્ટ ના કહી. મંદિર અને એની આસપાસની સુંદરતામાં જરાય હરકત આવે એ એમને મંજૂર ન હતું. આ જŕદ્વારથી કર્ણાહારની નવી દિશા અને સૂઝ પ્રગટી. મંદિરના છાઁદ્વાર સાથે જાણે યાત્રાને પણ ઉદ્ઘાર થયા!