Gyansara Ashtak

Author(s): Bhagwandas Harakhchand
Publisher: Jain Prachya Vidyabhavan

Page 8

પ્રસ્તાવના
પાસે સાતસે શિષ્યો મીમાંસાદિ શાસ્ત્રોને અભ્યાસ કરતા હતા. તેમની પાસે યશોવિજયજીએ ન્યાય, વૈશેષિક, સાંખ્ય બૌદ્ધ અને મીમાંસા શાસ્ત્રને તથા ભટ્ટ અને પ્રભાકરના મતને અભ્યાસ કર્યો એટલું જ નહિ, પણ નવીન તક શાસ્ત્રમાં ચિન્તામણિ પ્રમુખ ગ્રન્થ શિખ્યા. પંડિતને હમેશાં એક રૂપીયે આપવામાં આવતો હતો. એમ ત્રણ વરસ સુધી નિરંતર રસપૂર્વક અભ્યાસ કર્યો. તેવામાં એક વિદ્વાન સંન્યાસી વાદ કરવા માટે ત્યાં આવ્યા. યશોવિજ્યજીએ વિદ્વાન સમક્ષ તેને વાદમાં જીતી લીધું અને પતિએ તેમને ન્યાયવિશારદનું બિરુદ આપ્યું. ત્યારબાદ તેમને ન્યાયાચાર્યની પદવી મળી. પરંતુ તેને ઉલ્લેખ સુજસેવેલી ભાસમાં મળતું નથી, તે પણ જૈન તકભાષાની પ્રશસ્તિમાં “સો ગ્રન્થની રચના કર્યા બાદ તેમને ન્યાયાચાર્ય પદ મળ્યું, એ સ્પષ્ટ ઉલ્લેખ તેમણે પોતે જ કર્યો છે. તથા ખંભાતથી જેસલમિરના શ્રાવક હરરાજ અને દેવરાજ ઉપર લખેલા પત્રમાં પણ જણાવ્યું છે કે “ન્યાયાચાર્ય બિરુદ તે ભટ્ટાચાર્યું ન્યાયગ્રન્થ રચના કરેલી દેખી પ્રસન્ન થઈને આપ્યું છે.”
આવી રીતે કાશીમાં ત્રણ વરસ રહી યશોવિજ્યજી १ पूर्व न्यायविशारदत्वबिरूदं काश्यां प्रदत्तं बुधैः
न्यायाचार्यपदं ततः कृतशतग्रन्थस्य यस्यापितम् । शिष्यप्रार्थनया नयादिविजयप्राज्ञोत्तमानां शिशुः
तत्त्वं किञ्चिदिदं यशोविजय इत्याख्याभृदाख्यातवान् ।