________________
પ્રાચીન જેનલેખસંગ્રહ,
(૭૮ )
[ ગિરનાર પર્વત
ངའ་་་་་ནམ་
ણની ભગવાનની ભવ્યમૂર્તિ સ્થાપિત કરી. તે મૂર્તિની આસપાસ પિતાના પૂર્વજોના શ્રેય સારૂ અજિતનાથ અને વાસુપૂજ્ય તીર્થકરની પ્રતિમાઓ વિરાજમાન કરી. એ મંદિરના મંડપમાં ઠ. ચંડપની મોટી મૂતિ તથા અંબિકાદેવી અને મહાવીરજિનનાં બિંબ સ્થાપિત કર્યા. ગર્ભાગાર (મૂળ ગભારા ) ના દ્વારની દક્ષિણ અને ઉત્તરની બાજુએ કમથી પિતાની અને પિતાના ન્હાના ભાઈ તેજપાલની અધારુઢ મૂતિએ બનાવી. એ મંદિરની ડાબી બાજુએ પોતાની પ્રથમ પત્ની લલિતા દે. વિના પુણ્યાર્થે “સમેતાવતાર” નામનું મંદિર બનાવ્યું અને તેમાં ૨૦ તીર્થકરોની મૂર્તિઓ સ્થાપિત કરી. એમાં જ પોતાના બીજા પૂર્વજોની પણ મૂતિઓ વિરાજિત કરી. પિતાની બીજી સ્ત્રી સખકા ( જિનહર્ષગણિએ પિતાના ચરિત્રમાં આનું નામ સંસ્કૃત કરી સાખેલતા” એવું આપ્યું છે.)ના શ્રેય માટે, મૂળ મંદિરની જમણી બાજુએ
અષ્ટાપદાવતાર” નામનું મંદિર કરાવ્યું અને તેમાં ચોવીસે તીર્થ કરેનાં બિબે સ્થાપ્યાં. તથા એમાં જ પોતાની માતા કુમારદેવી અને પિતાની છ બહેને (જેમનાં નામે, આગળ આબુના લેખમાં આપવામાં આવેલાં છે.)ની મૂતિઓ સ્થાપિત કરી. આ ત્રણે મંદિરને સુંદર અને વિચિત્ર ત્રણ તારણે કરાવ્યાં. “વસ્તુપાલ વિહાર –અર્થાત એ ત્રણે મંદિરની મધ્ય ના મંદિરની પાછળ, અનુત્તર વિમાન જેવું કાદિયક્ષનું મંદિર બનાવ્યું. તેમાં એ યક્ષની અને આદિનાથ ભગવાનની માતા મરૂદેવી છે ગજરૂઢ (હાથી ઉપર ચઢેલી) મૂર્તિ વિરાજમાન કરી.
તીર્થપતિ નેમિનાથતીર્થકરનું જે મંદિર છે તેના દક્ષિણ, પશ્ચિમ અને ઉત્તર એમ ત્રણે દિશાના દ્વારે ઉપર સુંદર તોરણે કરાવ્યાં. એજ ચિત્યના (મંડપમાં?) દક્ષિણ અને ઉત્તર બાજુએ, પિતાના પિતા અને પિતામહની અધારુઢ મૂતિઓ સ્થાપિત કરી. તથા, પિતાના માતા-પિતાના કલ્યાણથે એજ ચિત્યના મંડપમાં, અજિતનાથ અને શાંતિનાથની કોત્સર્ગસ્થ (ઉભી) પ્રતિમાઓ બનાવી. એ મંદિરના મંડપમાં સ્નાત્રોત્સવ કરતી વખતે સંકડામણ
४८६
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org