________________
કપર
ખાસ જરૂર છે, કેમકે તેઓ જે પ્રથમ માંસ ખાતા તેની ગરજ આ રાક સારે છે; વળી તેમને માફક આવે છે ને સે પણ પડે છે. જે મજુર વર્ગ આ પ્રમાણે વર્તે તે તેમને પેકેટમનીમાં ઘણોજ બચાવ થાય. અમારામાં એક માણસ હતો, કે જેને ય થવાની શરૂઆત હતી. પણ આશ્ચર્ય જનક એ છે કે વેજીટેરીઅન થયા તેથી કરીને તેને ક્ષય થવાની જે અસર જણાતી હતી, તે તદન નાબુદ થઈ ગઈ. આપણને આ પ્રત્યક્ષ પુરા વેજી. ટેરીઅન થવાથી છે તે હું ખાતરીપૂર્વક કહું છું કે ઘણા માણસો આ પ્રમાણે સુધરતાજ હશે, કે જેને આપણે એળખતા પણ નથી. એટલું તે યાદ રાખજો કે અમારે ખેરાક માત્ર માંદા માણસને સાજા કરવાને છે એટલું જ નહિ પણ મજબુત માણસને પણ ખાસ જરૂરને ખારાક છે. તબીયન તદ્દન બગડે ત્યાં સુધી બેશી ન રહેતાં તેને અજમાયશ શુદ્ધ રીતે કરી જુઓ અને પછી તમને માલમ પડશે કે દરેક બાબતમાં સૌથી સરસ અને તંદુરસ્તી આપે એવી રીતનો છે. મારી કહેવાની ધારણ એ છે કે શરીરનું મજબુત બંધારણ તે ખાસ કરીને ફળ અનાજ વિગેરે ઉપર છે અને આ વસ્તુઓ મ. જુર વર્ગને માંસ કરતાં વધારે જોર આપી શકે છે (તાળીઓ)
મને યાદ છે કે લંડનમાં ટાઉનહોલમાં એક અઠવાડિયું સભા ભરી હતી જેમાં ત્રણ દિવસમાં મિતાહારને વિષય અને પછી ત્રણ વેજીટેરીઅનીઝમને વિષય ચર્ચવાને હતે. મિતાહારના વિષયમાં તે દારૂ છોડવાનું કહેવાનું ઠીક લાગ્યું પણ જ્યારે તેમને વેજીટેરીઅનીઝમેને વિષય ચચાતા--માંસ છોડવાનું કહ્યું, જે ગણું લોકેએ ન માન્યું કે અમારી સાથે ટ–ફ –૨માં છેલીસાંજે ઉતરી પડ્યા તેમાં પણ તેઓ હાર્યા ને અમારામાં આવી વેજીટેરીઅનીઝમ વિષે ઘણેજ ફાયદે કીધા. પછીના બે વર્ષમાં દાખલા સાથે લંડનમાં ભાષણ આપ્યાં. કાઈસ્ટલ પેલેસમાં એક મીટીંગ ભરાઈ અને તેમાં ચેરમેને અમને માંસ ખાનાર સાથે ટગ-એફ –ારમાં ઉતાર્યા જેમાં માંસ ખાનારાઓ બે વખત હાય. આ માંસ ખાનારાઓમાં એક વહાણવટી તથા એક લઢવઈઓ હતો પછી એક ડેશી મીટીંગમાંથી બહાર આવીને પૂછવા લાગી કે કયાં છે પેલા માંસા ભણી લો ? હું તેમને જોવા માગું છું. આ સાંભળીને તેને જવાબ આપો આ તમારી આગળ ઉભા છીએ. પછી તેણુએ પુછયું કે માંસ તો નથી ખાતા ? ત્યારે તેને જવાબ આપ્યો કે માંસ તે શું પણ તમાકુ સરખી પણ નથી પિતા. અસ્તુ.
૧ ખીસ્સા ખરચી, ૨ ખેંચા ખેંચીની ઝપાઝપી.
