Book Title: Bruhat Sangrahani Prakarana Sarth
Author(s): Jain Prakashan Mandir Ahmedabad
Publisher: Jain Prakashak Mandal Ahmedabad
View full book text
________________
પહે
સંજ્ઞા (કોડ) તરીકે આચાર્યાં માને છે. ખીજા કેટલાક આચાયેદ તારાઓના વિમાનનું માન ઉત્સેધાંગુલના પ્રમાણુ વડે કહે છે.
વિવેચન—-મનુષ્યક્ષેત્ર પીસ્તાલીશ લાખ ત્તેજન છે અને તેમાં ૧૩૨ ચંદ્રમાંથી દરેકને ૬૬૯૭૫ કોડાકોડી તારા છે તે આટલા ક્ષેત્રમાં પ્રમાણાંગુલે બધા તારાનાં વિમાના શી રીતે સમાઈ શકે? જેમ કેાડી એટલે વીશ. એવી રીતે કોડાકોડી એટલે ક્રોડ. એ સંજ્ઞા પૂર્વાચાર્યે[માં પ્રસિદ્ધ છે. તેથી એક ચંદ્રના પરિવાર ૬૬૯૭૫ ક્રોડ તારા. એ રીતે ગણવાથી પ્રમાણુ ચે।જનવાળા ૪૫ લાખ યોજન મનુષ્ય ક્ષેત્રમાં તારાનાં વિમાના સમાઈ શકે. બીજો મત એવા છે કે તારાના વિમાનાનું પ્રમાણ ઉત્સેધાંગુલથી ગણવુ' અને તારાએ ૬૬૯૭૫ ક્રોડાકોડ સમજવા તથા મનુષ્ય ક્ષેત્રનું પ્રમાણ પ્રમાણાંગુલથી ગણવુ, ૪૦૦ ઉત્સેધાંશુલે ૧ પ્રમાણાંગુલ થાય, એ રીતે ગણતાં મનુષ્ય ક્ષેત્રમાં તારાનાં વિમાના સમાઈ શકે.
રાહુના વિમાનનું વર્ણન.
કિણ્ડં રાહુ વિમાણુ, નિચ્ચ ચદેણુહાઈ અવિરહિયં, ચરગુલ-મપત્ત, હિા ચંદસ ત ચરઇ.
૬૦
ચર્’ગુલ–ચાર આંગળ. અશ્પત્ત-અપ્રાપ્ત, દૂર. હિય–હેઠળ, નીચે. ચંદસ-ચંદ્રની. ત–તે. (રાહુનું વિમાન) ચરઈ-ચાલે છે.
કિહ -કાળું'. રાહુ વિમાણુ –રાહુનું વિમાન નિચ્ચ-નિરંતર.
ચ'દેણ–ચંદ્રના વિમાનથી.
હાઈ છે. અવિરહિય’–આંતરા રદ્ધિત