Book Title: Bruhat Sangrahani Prakarana Sarth
Author(s): Jain Prakashan Mandir Ahmedabad
Publisher: Jain Prakashak Mandal Ahmedabad
View full book text
________________
મનુષ્યલોકમાં ચંદ્ર અને સૂર્યની પંક્તિની સંખ્યા. દે સસિ દે રવિપતી, એગતરિયા છસકિ સંખયા, મેરું પયાહિતા, માણસ-ખિત્ત પરિઅડતિ. ૩૯. દો સરસ-બે ચંદ્રની. | છસદ્િ સંખાયા-છાસઠની દે રવિ-બે સૂર્યની.
સંખ્યાવાળી.
મેસ–મેરુ પર્વતને. પતી-પંક્તિ.
પાહિણતા-પ્રદક્ષિણા દેતી. એગતરિયા-એક એકને
માણસખત્ત-મનુષ્યક્ષેત્રમાં આંતરે.
પરિઅડંતિ-ભમે છે. શબ્દાર્થ– છાસઠની સંખ્યાવાળી બે ચંદ્ર અને બે સૂર્યની પંક્તિ એક એકને આંતરે, મેરુ પર્વતને પ્રદક્ષિણ દેતી મનુષ્ય ક્ષેત્રને વિષે ભ્રમણ કરે છે.
વિવેચન-જંબુદ્વીપના મેરની દક્ષિણ દિશાએ એક ચંદ્ર અને ઉત્તર દિશાએ એક ચંદ્ર ચાર ચરે છે (ગોળાકાર ફરે છે, તે જ રીતે લવણ સમુદ્રની એક દિશામાં બે ચંદ્ર, ધાતકી ખંડમાં ૬ ચંદ્ર, કાલેદધિમાં ૨૧ ચંદ્ર અને અર્ધ પુષ્કરવાર દ્વીપમાં ૩૬ ચંદ્રો ચાલે છે. ૧૨+૬+૨૧+૩૬ ૬૬ ચંદ્રોની એક પંક્તિ દક્ષિણ દિશાથી ચાલે છે અને ૬૬ ચંદ્રોની બીજી પંક્તિ ઉત્તર દિશાથી ચાલે છે તે બંને પંક્તિને આંતરે પૂર્વ દિશામાં ૬૬ સૂર્યની એક પંક્તિ અને પશ્ચિમ દિશામાં ૬૬ સૂર્યની બીજી પંક્તિ છે. સમશ્રેણિએ રહેલી આ ચંદ્ર અને સૂર્યની બબ્બે
બુ. પ્ર. ૬
