________________
ભારતની એક વિરલ વિભૂતિ
વાત્સલ્ય અને કરુણાની ધારા ટપકતી હતી. આ વસમી વિદાયની વાંસળીમાંથી હૈયાને હચમચાવી મૂકે એવા કરુણ અને વેધર્ક સુરા વારંવાર આવી નાજુક હૈયાંઓને વ્યથિત કરતા હતા. પાતાનાં લઘુ અન્ધવનું આ મહાભિનિષ્ક્રમણ્ નન્તિવનના વાત્સલ્યપણું હૈયાને વલાવી નાંખતુ હતુ ં. જીવનમાં ક્ષણ માત્ર પણ છૂટો નહિ પડનાર પેાતાને લઘુબાન્ધવ આજે સદાને માટે ગૃહ-ત્યાગ કરે છે. ખરેખર, માનવીની પ્રિય વસ્તુ જાય છે ત્યારે એના જીવનનું સસ્ત્ર લેતી જ જાય છે!
v
ત્રીશ વર્ષ સુધી સૌરભવાળા તરુવરાની શીતળ છાયામાં વિહરનાર માનવી, અખંડઅગ્નિ ઝરતા તડકામાં તપે, પુષ્પની નાજુક શય્યામાં પેાઢનાર માનવી, કંટક પર કદમ ભરે, લાખ્ખાની સલામ ઝીલનાર માનવી, રક આર્યના અપમાન સહે; આ કાય કેટલું કપરુ છે ? એ તા અનુભવી નું હૈયું જ વેદી શકે-તે આ વિરલ વિભૂતિનું હૈયું જ!
...
...
સ્વયં ઈન્દ્ર મહારાજાએ મુકત કંઠે પ્રશંસા કરી“ આજે ભારતવર્ષમાં એક વિરલ વિભૂતિ છે કે જે મરણથી ગભરાતી નથી અને જીવનથી હર્ષ પામતી નથી, જેને સુખનાં મનાન સાધના ખુશ કરી શકતાં નથી અને દુઃખના, કર સાધના મુઝવી શકતા નથી. એ મહાવિભૂતિની દિવ્ય તપશ્ચર્યા આજે વિશ્વમાં અજોડ છે! 1’ આ પ્રશંસામાં કોઇ સામાન્ય માનવીના ત્યાગ, તપ અને ધૈર્યની કેવળ અતિશયેાકિત કરવામાં આવી છે, એમ ત્યાં સભામાં એડેલા ઇર્ષાળુ સંગમે માની લીધું, અને સાથે-સાથે નિશ્ચય
