________________
ભારતની એક વિરલ વિભૂતિ
આ વિરલ વિભૂતિનો અવતાર થતાં, સ્વયં દેવેન્દ્રો એમના દશનાથે આવ્યા, મહાન ભૂપાલે અંજલિપૂર્વક એમની સામે શિર ઝુકાવીને, નમન કરવા લાગ્યા અનેક માનવે એમની સેવામાં હાજર થયા, અને વિશ્વને વૈભવ એમના ચરણમાં ખડકાવા લાગ્યો.
એ દિવસોમાં એમના યૌવનને રંગ જામ્યો. સંસાર ને રંગ પણ ખીલ્યો અને પ્રિયદર્શીના જેવું સંસ્કારી સંતાન પણ જગ્યું, પણું આ બધું એ વિરલ વિભૂતિને મન પુણ્યરૂપી રેગને નાશ કરવા માટે ઔષધરૂપ જ હતું. આમ કરતાં ત્રીશ વર્ષના વા'ણાં તે વિજળીના ચમકારની પેઠે વહી ગયાં. માનવીને સુખના દિવસે કેટલા સોહામણું લાગે છે !
દુનિયાના સદ્ભાગ્યના એક. મને હર પ્રભાતે, આ વિરલ વિભૂતિએ વૈભવથી ઉભરાતાં રાજમંદિરે અને હાલસોયાં નેહીઓને ત્યાગ કરીને, મહાભિનિષ્ક્રમણ કર્યું; કારણ કે દુનિયા એમને દુઃખથી છલકાતી દેખાણું. દુનિયા જ્યારે દુઃખથી રીબાતી હોય ત્યારે આ કેમળ હૈયું સુખમાં કેમ વિલસી શકે ?
આ વિરલ વિભૂતિના વસમા વિયોગની વેધક વાંસળી વાગી અને ક્ષત્રિયકુંડ ગામના ઉપવનમાં એક અજોડ કરુણ દૃશ્ય જાણ્યું. આ દશ્ય આ જીવનસમપક વિરલ વિભૂતિની વસમી વિદાયનું હતું. આ દશ્ય અનાથ હૈયાંઓની કમળ લાગણીઓથી છલકાતું હતું. આ દશ્ય વચ્ચે હૃદયવિદારક ઘેરા ડૂસકા અને સાચાં આંસુ પણ હતાં. હા! આકરી વિદાય કમળતાપૂર્વક ભજવાતી હતી. આ વિદાયન દશ્યમાંથી