________________
૭.
ભારતની એક વિરલ વિભૂતિ
લેકેની દીનતાભરી વાણી સાંભળી, એ વિભૂતિએ વીર-ઘોષણા કરી–મહાનુભાવો ! આવી દયાજનક વાચા ન ઉચ્ચારે. શત્રુઓ પાસે આવી નિર્બળ વાત કરશે તે એ તમારે નાશ કરશે. હું પ્રત્યક્ષ જઈ રહ્યો છું કે તમારે આત્મા બળવાન છે વીર્યવા-છે-અનન્ત શક્તિઓને ભંડાર છે. તમારે અને મારો આત્મા શક્તિની દષ્ટિએ સમાન છે. માત્ર ફરક એટલો જ છે કે તમારા પર કર્મને કચરે છે, અને મારા આત્મા પરથી એ કચરો દૂર થયો છે. તમે પણ પ્રયત્ન કરી એ કર્મના કચરાને દૂર કરે અને પૂર્ણ—પ્રકાશી બને. કાયરતા છેઠી મ બને. ખડકની પેઠે અડગ રહે. ક્રોધ વગેરે શત્રુઓની સામે બળવો પિકા, હું તમને સમરાંગણમાં વિજય મેળવવાની બૃહરચના બતાવું..??
આ મંજુલ વાણી સાંભળી લોક પ્રસન્ન બન્યા. જીવનવિકાસની નૂતન દષ્ટિ જાણવા માટે બધા ઉસુક બન્યા.
કદી ન ભૂલાય તેવે મનોહર સ્વર ત્યાં ગુંજી રહ્યો– “હે દેવને પણ પ્રિય જ ! આ જીવન કેવું ક્ષણભંગુર છે તેનો જરા વિચાર કરે. વન પુષ્પની જેમ કરમાઈ જનારું અસ્થાયી છે. સંપત્તિ વિજળીના ચમકારાની પેઠે ક્ષણિક છે. વૈભવ સંધ્યાના રંગની જેમ અસ્થિર છે. સંયોગ મલ્ડિરની દવજાની પેઠે અચળ છે. આયુષ્ય પાણીના પરપોટાની જેમ અશાશ્વત છે. સંસારમાં માત્ર ધર્મ જ એક એવો છે કે જે સ્થાયી-અચલ-શાશ્વત છે. આ ઉત્તમ ધર્મ પાળવા માટે ધર્માન્યતાને છોડવી જ પડશે, ધર્માધુતાને છેડ્યા વિના સત્ય ધર્મ મળ મુકેલ તે શું પણ
