________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
જાન્યુઆરી - ૨૦૦૬
કમલિનીઓના મધુર સ્મિતનું પાન કરવા અરૂણની 'પાછળ ધસમસતો મારતે ધોડે આવી રહ્યો છે. આ અનિર્વચનીય દશ્યમાં મગ્ન બનેલા તાપસના કાનમાં નવીન શબ્દોનો પડઘો પડે છે. -
‘તાપસ ! આમ મુગ્ધ કેમ બની ગયો છે ? જો હું કામધેનું છું, મારા જ આ ઊંચા મંદિરો છે. તારા નયનને ચકિત બનાવી દેતી આ રત્નજડિત પગથિયાવાળી વાવડી પણ મારી જ છે, અને આ ફલ, ફૂલ ને વેલડીઓથી વિંટળાએલ ઘનધોર ઘટાદાર તરૂવરોથી શોભતું ઉપવન પણ મારૂં છે. છતાં મારા જાતિ સ્વભાવ પ્રમાણે મારૂં આ સુંદર ઉપવન મૂકીને પારકા બગીચામાં ચોરીથી ચરવા જાઉં છું. જેમ કપૂરનું ખાતર નાખો, સૌરભવાળા જળનું સિંચન કરો, અને પાનડે પાનડે કસ્તૂરી અને ચંદનનું વિલોપન કરો તોય ડુંગળીનો જાતિસ્વભાવ – દુર્ગન્ધ જતી નથી, તેમ મારો પણ પારકા ખેતરમાં ચોરીથી મોઢું નાંખી આવવાનો જાતિસ્વભાવ જતો નથી !''
તાપસ વચ્ચે જ બોલે છે “તારો જેમ પારકા બગીચામાં મોં નાંખવાનો સ્વભાવ છે તેમ મારો કોઈપણ ચોરીથી ખાઈ જનારના હાડકાં ખોખરાં કરવાનો સ્વભાવ છે, તેનું શું ?'’
કામધેનું નમ્ર રીતે વધે છે – “પ્રશ્ન ઠીક છે. પણ ઉતર રસિક છે. જો, તું મારે ત્યાંથી સિંહકેશરીઆ લાડવા ખાઈ જજે અને હું તારા બગીચામાં મારી ઈચ્છા પ્રમાણે ચરી જઈશ. આ વિનિમય ઠીક પડશે.'' એમ કહી કામધેનુ સિંહકેશરીઆ એની આગળ ધરે છે.
લાડવા ખાઈ ખુશ બનેલો સર્વપશુ આ વાત મંજુર રાખે છે. તપાસ તે દિવસ સ્વર્ગમાં વ્યતીત કરી બીજી રાત્રિએ કામધેનુનું પૂછડું પકડી પૃથ્વીપટ પર આવી, મઠ ભેગો થાય છે ! રસના ઈન્દ્રિયના સ્વાદથી ઉદ્દભવ થતો આનન્દ ક્ષણિક છે, પણ એનું પરિણામ દીર્ઘ હાનિકારક છે. તલવાર કરતાં રસના ઈન્દ્રિયે
૯
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશઃ વર્ષ: ૬, અંકઃ ૧
માનવોના ઘણા ભોગ લીધા છે. અન્ય ઇન્દ્રિયો કરતાં સ્વાદ ઈન્દ્રિયનું ખંડ અતિ ભયંકર છે. રસના પર વિજય મેળવનાર જ બીજી ઈન્દ્રિયો પર વિજય મેળવી શકે છે આ વાત આ પામર સર્વપશુ તાપસને ક્યાંથી સમજાય ? અને તેથી જ તાપસ અને કામધેનુનો લાડવાના ભોજન માટેનો ગમન – આગમનનો રિવાજ રોજનો થઈ પડે છે.
એક દિવસ તાપસને એક વિચાર ઉદ્ભવે છે ‘સિંહકેશરીઆ કેવા મઝાના છે ! શું એની લહેજત ! આવા અપૂર્વ મોદકો હું એકલો ખાઉ અને શિષ્યો વંચિત રહી જાય, એ કેમ બને ? લાડવા ચેલાઓ ખાશે તો મારા ગુણ ગાશે અને કહેશે કે વાહ ગુરૂજી !''
બીજા દિવસે, આ પ્રશ્નનો ઉકેલ લાવવા માટે, ગાયની આગળ આ પ્રશ્નની રજુઆત કરે છે. અને કહે છે કે ‘જો તમારી આજ્ઞા હોય તો મારા પરિવારને આપના લાડવાના મહેમાન બનાવું.’
કામધેનુ, તપાસનું અપમાન ન કરવા માટે અને જોડેલી મૈત્રી નિભાવવા માટે, હા પાડે છે. ખરેખર ઉત્તમ આત્માઓનો હૃદયસાગર દાક્ષિણ્યાદિ ગુણરત્નોથી ઊભરાતો હોય છે !
કામધેનુની ‘હા,’ સાંભળતાં જ તાપસનું ફળદ્રુપ ભેજું ગગનનગર ભણી જવાની યુક્તિ શોધી કાઢે છે. રાત્રે બધા ચેલાઓને ભેગા કરી એ જણાવે છે . “જુઓ, તમારે આજે રાત્રે કામધેનુના મહેમાન બનવાનું છે. ભોજનમાં દેવતાઈ સિંહકેશરીઆ લાડવા પીરસાશે, માટે તૈયાર થઈ જાઓ.’’
શિષ્યોને ગુરૂની આ કઢંગી વાત મગજમાં ન ઉતરતાં, એક સાહજિક પ્રશ્ન શિષ્યોથી પૂછાઈ જાય છે. - “આપણે આકાશમાં કેવી રીતે જઈશું, પાંખો તો નથી કે જેથી ઊડી શકીએ ?’
પણ ત્યાં તો તપેલો તાપસ ગઈ ઉઠે છે. ‘તમારે તે વાતની ચિંતા કરવાની ન હોય, ગુરૂ હું છું
For Private And Personal Use Only