Atmanand Prakash Pustak 095 Ank 11 12

Author(s): Pramodkant K Shah
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 4

82 ( શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ અને સમાજ દ્વારકને મળ મંત્ર કા આ અનુ. લેખક : ડે. કુમારપાળ દેસાઈ ' હપ્ત 3 ). (ગતાંકથી ચાલુ) યુગદશ આચાર્ય શ્રી વિજયવલ્લભસૂરીશ્વરજી મ.સા.ના વિચારે એ ચીલાચાલુ સમાજને એક નવું દર્શન આપ્યું હતું. અહીં એક વિકટ સમસ્યા પર એમણે વેધક પ્રકાશ પાડ્યા છે. આ લેખ યુગદશ આચાર્યશ્રીની વ્યાપક દષ્ટિ અને સમસ્યાના વાસ્તવિક ઉકેલ માટેનું દર્શન પૂરું પાડે છે. હિંદીમાં અપાયેલા એમના આ વક્તવ્યોનો જાણીતા લેખક કે. કુમારપાળ દેસાઈએ અનુવાદ કર્યો છે. આ વિચારોનું તલસ્પર્શી અવગાહન કરવા વાચકને વિનંતી છે. એક રાજા રાજ્યસત્તા હાથમાં લઈને પ્રજા સમાજની રક્ષા માટે તથા સમ્યકજ્ઞાનના પ્રચાર રક્ષાનું કશું ય કાર્ય ન કરે, તો તમે એને શું માટે હોય છે. કહેશે? એવી રીતે તમે આસ્તિક બનીને ઉચ્ચ ધમ પામ્યા હોવાથી ધમમાં વિશ્વાસ આસ્તિક વ્યક્તિએ જ્યારે દૈવી ગુણેથી રાખતા હો તે પછી વિલાસિતા, ફેશન, પ્રમાદ, સંપન્ન થશે, ત્યારે જ તેઓ દેના પ્રિય અને સમાજ સુધારા તરફ ઉપેક્ષા અને ધર્માચરણમાં સજજન કહેવાશે અને ત્યારે જ સાચા અર્થમાં આળસ અપનાવીને ખાટાં કામ કરે તે કેટલું સમાજોદ્ધાની ઈમારતને પાયે નખાશે. ગ્ય ગણાય? શું તમે તમારા બેટાં કાર્યોથી સમાજોદ્ધારનાં મૂળ તત્વ : આસ્તિક, ધર્માત્મા કે દેવતાઓના પ્રિય ગણાવવાને યોગ્ય ખરા? જે કઈ આસ્તિક થઈને સમાજના ઉદ્ધારને પાયે કેટલાંક મળ અસત્ય બોલે, ચોરી કરે અથવા બીજું કઈ નવા જ આવા તે તો પર આધારિત છે, એને અપનાવ્યા વિના પાપકર્મ કરે તે એ તેના વ્યવહારથી નાસ્તિકતા : આ કાર્ય મંદ અને અપરિપકવ રહેશે. તે મૂળ કેલાવનાર કે નાસ્તિક ગણાય કે નહીં તો પર ક્રમશઃ વિચાર કરીએ : આજે ઘણી વખત આત્માને ન માનનારા (1) ધર્મમર્યાદાઓનું અનુસરણ : નાસ્તિકે આસ્તિકોની સરખામણીએ વધારે શુદ્ધ અને વ્યાપક ધમ તે સમાજને ચારિત્રશીલ, સત્યવાદી અને અન્યાય-અનીતિ પ્રાણ છે, એ ધર્મની મર્યાદાને સમાજનો પ્રત્યે ધૃણ ધરાવનારા જોવા મળે છે, તે શું પ્રત્યેક સભ્ય અનુસરે ત્યારે જ સમાજ સ્વસ્થ વ્યાવહારિક દષ્ટિએ તેમને આસ્તિક ન કહી અને સુખી રહી શકે જે સમાજમાં ધર્મશકાય? સાચા આસ્તિક અને ધમશીલ વ્યક્તિના મર્યાદાઓ (નિયમો, વ્રત વગેરે)નું પાલન વિચાર, સંપત્તિ અને શક્તિ સમાજોદ્ધાર માટે, થઈ શકતું નથી તેમાં ઝડપથી અવ્યવસ્થા પ્રાણી માત્રના કલ્યાણ માટે, દેશ, ધમ અને અને અશાંતિ ફેલાય છે, For Private And Personal Use Only