________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
સપ્ટેમ્બર-ઓકટોમ્બર : ૯૮ ]
સત્ય – જે માણસની સત્યની સાધના પરાકાષ્ઠાએ પહેાંચેલી હોય તેનામાં વચનસિદ્ધિ પ્રગટ થાય છે. અરે તે મૂગા માણસના મસ્તક પર હાથ મૂકે તે તે પણ ખેલતા થઈ જાય. આવી સિદ્ધિ તેનામાં પ્રગટે છે જેમાં યુધિષ્ઠિર પ્રખ્યાત છે. તે સત્યવાદી તરીકે પ્રખ્યાત હતા.
એક વખત જ્યારે કૌરવા અને પાંડવાનું યુદ્ધ ચાલે છે, સામે દ્રોણાચાય ખાણેાને મારે ચલાવી રહ્યા છે. ખધાના ગુરૂ દ્રોણાચાય ને યુદ્ધના મેદાનમાંથી ખસેડવા કેવી રીતે? ત્યારે કૃષ્ણે આવીને યુધિષ્ઠિરને કહ્યું કે જો તમે જરા જૂઠ્ઠું બેલે તેા થઇ શકે. તમે એમ કહે કે અશ્વત્થામા મરાયા. અશ્વત્થામા દ્રોણાચાય ને! પુત્ર હતા. માટે પુત્રના આધાતથી તે હથિયાર હેઠાં મુકશે. ઘણું સમજાવ્યા ત્યારે યુધિષ્ઠિર તૈયાર થયા. હવે મને છે એવું કે અશ્વત્થામા નામને એક હાથી પણ હતા. આ હાથી યુદ્ધમાં મરાયા તેથી અધે. પાકાર ઉડયા કે અશ્વત્થામા મરાયા, અશ્વત્થામા મરાયા હવે આ વાત સાચી છે કે ખેાટી તેની ખાતરી કરવા દ્રોણાચાય ચાલુ યુધ્ધે યુધિષ્ઠિરને પૂછવા આવ્યા છે. શું યુધિષ્ઠિર ! મારા પુત્ર અશ્વત્થામા મરાયે છે ? હવે યુધિષ્ઠિર માટે ધમસ'કટ આવ્યું. તેથી તેમણે કહ્યું કે ‘નરે। વા કુંજરા વા' અશ્વત્થામાં મરાયે। પણ માણસ કે હાથી તે હું જાણતા નથી, બસ આટલું ભળતું ખેાલવાથી જે પેાતાનેા રથ સત્યથી આકાશમાં અદ્ધર ચાલતા હતા તે એકદમ નીચે પટકાયે. કારણ તે મનમાં જાણતા હતા કે અશ્વત્થામા હાથી મરાયા છે. જીવનમાં એક જરાક ખાટું ખેલતા સત્યની જે સિદ્ધિ હોય છે તે ચાલી જાય છે. આ બધા વ્રત ભગવાનનું જ એક સ્વરૂપ છે. સાચા સત્યવાદી હોય તેના પ્રતાપથી અગ્નિ પણ સ્તભિત થઈ જાય છે.
પાંચ મહાવ્રતામાં રહેલી તાકાત કઇ જેવી તેવી નથી. આખી પૃથ્વીને હચમચાવી નાખવાની
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
હર
તાકાત તેમાં રહેલી છે. તેજ રીતે તેમાં આવેલી જરા જેટલી પણ ખામી આખી ભવભ્રમણાને પણ વધારી તેવી છે. તેના પર જુએ વસુરાજાનું આ દ્રષ્ટાંત.
ક્ષીરકદમક નામના આચાર્ય પાસે નારદ તથા રાજકુમાર વસુ અને પેાતાને પુત્ર પર્યંત આમ ત્રણ વિદ્યાર્થીએ અભ્યાસ કરતા હતા. એક દિવસ અધ્યયન કરીને રાત્રિના સમયે થાકેલા એવા બધા અગાશીમાં સૂતા છે ત્યાં અચાનક આચાયના કાને ચારણમહર્ષિના અવાજ સ*ભ ળાય છે કે આ ત્રણ વિદ્યાર્થીઓમાંથી એક સ્વગ`ગામી છે અને એ નરગામી છે. આ સાંભળતાં જ આચાય વિચાર કરે છે કે આ ત્રણમાંથી કાણુ એ નરકમાં જશે અને કાણુ સ્વગમાં જશે ? આની ખાતરી કરવા માટે સવારે આચાયે લાખથી ભરેલા અને લાટથી બનાવેલા એક-એક કૂકડો ત્રણેને આપ્યા અને કહ્યું કે જ્યાં કોઈ ન જુએ ત્યાં આના વધ કરવા. ત્રણ જણા કૂકડો લઇને નિર્જન સ્થાનમાં જવા નીકળે છે. વસુ અને પર્યંત કાઇ નિજન પ્રદેશમાં જઇને કૂકડાના વધ કરે છે. નારદ પણ નિજન સ્થાને જાય છે, પરંતુ ત્યાં ગયા પછી વિચારે છે કે આ કૂકડા પાતે જૂએ છે, હું જોઉં છું, જ્ઞાની ભગવંતા જૂએ છે, વિદ્યાધરા જૂએ છે. તેથી આને વધુ કેમ કરાય? વળી પૂજ્યે કયારેય આવે હિંસક આદેશ આપે જ નહીં. નક્કી આમાં કાંઇ રહસ્ય હશે, તેથી વધ કર્યો વિના જ પાળે કરે છે. ત્રણે જણા આચાય પાસે આવે છે. વસુ અને પર્વતને આચાય. ખૂબ ઠપકો આપે છે. આના પરથી આચાય જાણી લે છે કે મારે પુત્ર તથા રાજકુમાર બન્ને નરકગામી છે. પેાતાના પુત્રને નરકગામી જાણીને એમને પેાતાને સ‘સાર પર વૈરાગ્ય જાગે છે. પેાતે સ'સાર છેાડી દે છે. ઘણા વર્ષો વહી ગયા. વસુ રાજા બને છે અને નારદ પેાતાના સ્થાને ચાલ્યે! જાય છે તથા અધ્યાપકસ્થાને પત
For Private And Personal Use Only
