Atmanand Prakash Pustak 094 Ank 03 04

Author(s): Pramodkant K Shah
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 6

૧૨)
fશ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ માંથી ઉગારી ન લે, તે એ છે નથી, પણ આ થતા જાગતે છે. વિવેક આમાં ઉધત છે . જગત છે. દષ્ટિ એ કહેવાય કે જે આપણા આહાર વિહાર છે. અવિવેકી આત્મા જાગતે છતાં ઉંઘતે છે. અને આચાર સુધારે.
વિવેદી અને અવિવેકી આત્મા આકાથી તે આજે તે આપણને આંખ મળી છતાં
- માનવ છે, પણ બનને વચ્ચે હાથી-ગધેડાનું અંત૨ અંધારામાં જ આથડીએ છીએ, ધોળે દિવસે છે. સોન અને પિત્તળ રંગથી તે સરખા જ છે; હાથમાં દીવો લઇને કુવામાં પડવા જેવી દશામાં પરંતુ કિંમતમાં ફેર કેટલે છે? આંકડાનું અને છીએ, વિષય-કષાયને આધિન બની. કઈ દિશામાં
' ગાયનું દૂધ રંગમાં છત છે. પણ ગુણમાં કેટલે જઈ રહ્યા છીએ કે વિવેકહીન બની ક્યાં પાપના તફાવત છે? એક ઝેર જેવું. બીજુ અમૃત સમું; પતનમાં ગબડી રહ્યા છીએ. તેનું પણ ભાન નથી. આકડાના દૂધને આંખમાં છાંટો પડે તે આંધળે અ.વી વિષય-કષાયના ખાડા-ટેકરામાં અથડાતાં
ન થાય. ગાયનું દૂધ શરીરને શક્તિ અને મગજને કરાતાં માનવને દેખતો કહે કે અંધ? જાગતે તાજગી આપે છે. આ જ રીતે વિવેકી અ નું કહે કે ઉંઘતો ?
જીવન અમૃત સમાન છે અને અવિવેકીનું જીવન માનવ ઘી જેવી વસ્તુ ખરીદતાં સુઘે છે, કે વિષતુલ્ય છે. ઘી બનાવટી તે નથી ને? કેરી લેતાં તે ખાટી તે વિવેકી માનવ અંતચથી જોવે છે. અવિવેકી નથી ને ? આમ હરકોઈ ચીજ ખરીદતાં કે લેતાં માનવની આંખ ખુલ્લી હોય છે; પરંતુ દીલના નેને સંઘી-ચકાસી અને ટકોરા મારીને ખરીદે છે, દ્વાર બંધ હોય છે. જેથી દેખતે હે વા છતાં અંધ પરંતુ આપણી પાસે પૈસે કઈ રીતે આવે છે, છે. આંખના અંધાપા કરતા દીલને અંધાપ એની ચકાસણી કરતાં નથી. એ તો ગમે ત્યાંથી, તગણો ભયંકર છે આંખે અંધ હોય તે આ ગમે તે રીતે કે ગમે તેટલે આવે તેના વાંધો નથી. ભવનું દુઃખ વેઠવું પડે; પરંતુ અંતરને અંધાપો
વસ્તુત : કઈ ચીજ લેતાં પરીક્ષા કરતાં શીખો! હાય ભાભવના કષ્ટ સહવા પડે. અંધ માનવને એક એક પૈસે જે આપણા ઘરમાં આવે છે, તે દેખી દીલમાં દયા આવે છે. જ્યારે અંતરના ન્યાય નીતિ કે પ્રમાણિકતાપૂર્વકનો આવે છે કે અંધાપાને દેખી જ્ઞાનીઓ કરૂણતાને સ્તોત્ર વહાવે કેમ! એની ચકાસણી કરો! પરંતુ આ ટેવ છે. આપણને પડી નથી ગમે તે રીતે કે ગમે ત્યાંથી આજે બહારના અંધારા ઉલેચવા અનેક આવે કે ૮૫ દઈને પાકીટમાં મુકી દઇશું. પછી યોજનાઓ ઘડાય છે, પરંતુ દીલના બુઝાઈ જતાં ભલેને તેની પાછળ દંભ, પ્રપંચ, લ ટ કે શડતા દીપકને પ્રગટાવવા કોઈ લેજના વિચારાય છે? ચલાવી હોય. આ રીતે કામ અને દામ પાછળ બાહ્ય રોશની વધતી જાય છે, તેમ આત્માનો પાગલ બની અહિંસા, સત્ય અને સંયમને નેવે અંધાપ વધતું જાય છે. આજની દુનિયા મોહના મૂકી, આત્મગુણનું છડે ચોક લિલામ થતું હોય, અંધાપામાં ઘેરાતી જાય છે. આજનો સમાજ ત્યાં માનવને ઉંઘતે કહે કે જાગતા ? માટે વિષય-વિલાસ અને વિકારના સાગરમાં ડુબતો પ્રશ્ન કરે છે, કે –
જાય છે. પરિણામે વિશ્વ જવાળામુખીના લાવારસની કાર્તિ એ વા? ” – જાગતે કોણ છે ? જેમ સંતૃપ્ત બનતું જાય છે. ગુરુ જવાબ આપે છે, કે - “સરવેદી". વિવેકી માનવ હોય પદાર્થને ત્યાગ કરે છે. જેનામાં સત્યાસત્યનો વિવેક છે, એ આમા રાગ-દ્વેષ એ જન્મમરણના મૂળ કારણ છે. વિષય