________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
www.kobatirth.org
આપણી દૂકાન અને શેરી-નાકાઓમાં કેટલુયે પ્રકાશ ફેલાવીએ જ્યાં સુધી આપણી અંદર અંધકાર વિદ્યમાન રહેશે ત્યાં સુધી એ બાહ્ય પ્રકાશનું કાંઈ મહત્વ નથી. હજારો દીપક પણ અમારા અન્તરના ગાઢ અંધકારને દૂર નથી કરી શક્તા.
બધાયથી વધુ તેજસ્વી પ્રકાશ સમ્યક્ત્વનું છે અને બધાયથી વધુ અધકાર મિથ્યાત્વનું છે ! અમારે અમારા જીવનમાં ધર્મ સાધના અને ધર્મ પુરુષાર્થને તેલ નાંખીને સમ્યફવને દીપ પ્રગટાવવાનું છે. દીપાવલી પર્વથી અમારે એ જ પ્રેરણા લેવી છે.
આ સંસારમાં અમારો આ આત્મા અનંતકાળથી ભટકી રહ્યો છે. મિયાત્વ, ક્રોધ, માન, માયા, લોભ, રાગ દ્વેષ, અજ્ઞાન આ સેના ગાઢ અંધકારમાં તેને કાંઈ દેખાતું નથી. આત્મામાં છે અને તે પ્રકાશ છે તે મિથ્યાત્વ, અવિરતિ અને કવાયના અંધકારથી વંકાઈ ગયું છે તેથી આત્માનું વાસ્તવિક સ્વરૂપ અપ્રગટ છે. આત્માનું વાસ્તવિક સ્વરૂપને પ્રગટ કરવાનો સંદેશ દીપાવલી પર્વ આપે છે.
સકલ વિશ્વમાં ચારે બાજુ અજ્ઞાન, અવિવેક, સ્વાર્થ, મેહ, કલહ, અને કપાયનું અધિકાર છવાયું છે. જ્યાં જુઓ ત્યાં અશાંતિ, અન્યાય, હિંસાનું અંધકાર દ્વષ્ટિગોચર થાય છે. એવા સમયે વિશ્વમાં જ્ઞાન, વિવેક અને અહિંસાના દીપ પ્રગટાવવાની આવશ્યકતા છે.
એ દીપાવલીના દિવસે છેલ્લા તીર્થકર શ્રમણ ભગવાન મહાવીર સ્વામીનું નિર્વાણ થયું, તેઓ પિતાના જ્ઞાન દ્વારા સંસારના અંધકારને દૂર કરતા હતા. જ્યાં સુધી તેઓ આ પૃથ્વી ઉપર રહ્યા ત્યાં સુધી જ્ઞાનનું પ્રકાશ આપતા રહ્યા. તેમના નિર્વાણ બાદ જ્ઞાનને દીપ બુઝાઈ ગયે. સંસારમાં ચાર બાજુ અંધકાર વ્યાપી ગયુ, ત્યારે સંસારે દ્રવ્ય દીપ પ્રગટાવ્યું', તે જ સમયથી દીપાવલીની પરંપરા પ્રારંભ થઈ.
ભગવાન મહાવીરસ્વામીએ પોતાના નિર્વાણથી પહેલા સંસારને જે પ્રકાશ પ્રકાશ આપ્યું હતું તે જ્ઞાનને પ્રકાશ અમારા જિન બાગમાં સુરક્ષિત છે. એ જ્ઞાન-પ્રકાશના આલંબનથી અમે અમારી માગ
ધી શકીએ છીએ. અંધકાર ભલે કેટલુ યે ભયંકર કેમ ન હોય, અને તે તેને પ્રકાશની આગળ ઝુકવું જ પડે. એ દીપાવલીના પ્રસંગે જો આપણે આપણું અંતરમાં જ્ઞાન-દીપ પ્રગટાવવાનું સંક૯પ અને પુરુષાર્થ કરશું તો અમારું દીપાવલી પર્વ ઉજવવું સાર્થક થશે.
નક્કર*-ક્ત અડસઠ અક્ષર એના જાણે કરકસ દૂર
| અક્ષરજ્ઞાનને આત્મસિદ્ધિના ઉપાય તરીકે સ્વીકારવામાં આવેલ છે. આ અક્ષર સંયોજનથી ભારે કમી આત્મા હળુ કમ થઈ શકે છે. અજ્ઞાની આત્મજ્ઞાની, ગીતાર્થ
થઈ કલ્યાણ કરી શકે છે. પાંચ જ્ઞાનમાં શ્રુતજ્ઞાનને સ્વ-પર ઉપકારક કહ્યું છે (દા. ત. ચાર | મુંગા એક બોલતું).
આ શાશ્વતા માત્ર ૬1 લધુ + 9 ગુરૂ એમ સંપૂર્ણ ૬૮ અક્ષરનો છે. તેનું શુદ્ધતા પૂર્વક પૂર્ણ સમજણ સાથે એના ગહન અર્થો અને અર્થ રહના મનન રિંતન સહિત જે એકચિ મરણ કરવામાં આવે તે ૫૦૦ સાગરોપમના પાપકર્મોને ક્ષય થાય છે.
તાત્પર્ય એ કે એનો એક એક અક્ષર ‘તીર્થ સ્વરૂપ છે.
ડિસેમ્બર)
For Private And Personal Use Only