________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
માનસિક હિંસા અહિંસાની ધારણાને પુષ્ટ કરતી. પરંતુ સમાજમાં આજે પણ માનસિક કરતું એક વાર જીવંત ઉદાહરણ મગધપતી રાજા મલીનતા ભરપુર છે. ઈર્ષા, વિદ્વેષ, ધૃણા તિરસ્કાર શ્રેણિક બિંબિસારનું છે. એકવાર તેઓ પોતાના બહિષ્કાર અનીતિ, અન્યાય-ભેદભાવ વગેરે માનપુનર્જન્મના વિષય પરત્વે ભગવાન મહાવીરને સિક હિંસાજ છે, આના કારણે આજે વ્યક્તિ પછી રહ્યાં છે. જવાબ મળે છે “નરક' એનું કારણ પરિવાર અને સમાજ દુઃખી છે મહાવીર નિર્વાણ પૂછતાં ભગવાન મહાવીર કહે છે, “ધર્મ માર્ગ પર્વના શુભ અવસરે દરેક વ્યક્તિઓએ પરસ્પર ઉપર ગતી કર્યા પૂર્વે શિકાર તે તમે સેંકડો કર્યો પ્રેરણા લેવી જોઈએ કે તે માનસિક હિંસાથી હશે પણ એકવાર સગર્ભા મૃગીને શિકાર કર્યા મુકત બનીએ. અને ભગવાન મહાવીરને સાચી પછી તમને એટલે અહંકાર આવ્યો અને તમે અંજલી આપીએ. સાચી વાત તો એ છે કે “સૌ તુરતજ તમારા સરદારેને કહ્યું “એકજ બાણથી સુખી થાઓ સૌને આરોગ્ય પ્રાપ્ત થાવે એ મા અને બાળકને એકી સાથે વધુ થાય એ કામના ત્યારેજ પૂરી થઈ શકશે જ્યારે સમાજ શિકાર તમે કદી જે છે ? સાંભળ્યું છે ધનુષ્યનું પરસ્પરની માનસિક હિસાથી પર બને. આવું કૌશલ્ય આના કારણે હું રાજશ્રી, માનસિક
અનુવાદકઃ કુમારી હીના જે. ગાંધી (ભાવનગર) હિંસાની પ્રખરતા અથવા પિતાના જ વખાણ પ્રશસાના કારણે તમને નક–ગતિનું બ ધન પ્રાપ્ત થયું છે.
( અનુસંધાન પેજ ૪૧નું ચાલુ) મનની સર્વોત્તમ અવસ્થાના કારણે મળવી હસ્તપ્રતોનો ઉપયોગ કરી પૂજ્ય મુનિશ્રીએ તેને વિલક્ષણ પ્રાપ્તિની વાત પણ ભગવાન મહાવીરે
અણીશુદ્ધ મૂળપાઠ તૈયાર કરેલ છે. બતાવી છે. સમ્રાટ “ભરત ચકવત હતો. અસંખ્ય યુ પછી તે છ ખંડને અધિપતિ જોકે આ ગ્રન્થના મૂળના કર્તા કેણ છે એ બની ગયા. એક દિવસે જ્યારે તે પિતાના હજી સુધી નશ્ચિત થઈ શકયું નથી પણ તેના અરીસા મહેલ'માં સ્નાન કરવા માટે બેઠા અને ઉપરના વ્યાખ્યા પૂજ્ય સૂરીશ્વરજી હરિભદ્રસૂરિજીએ એક આંગળી એ પહેરેલી રત્નજડીત વી ટી ઉતારી લખેલી છે તે વાત નિર્વિવાદ છે. તે આગળી એન કુરૂપ દેખાણી એકા એક ચિંતાની આ પુસ્તકની શરૂઆતમાં વિદ્વાન પ્રાધ્યાપક ધરા ફી નિકળી જે કંઈ દેખાય છે તે બાહ્ય છે. શ્રી વી.એમ કુલકર્ણીની English introduction બહાર દેખાવ છે, અવાસ્તવિક છે, નશ્વર છે. આ પુસ્તકનું હાર્દ સમજવામાં ઘણી ઉપયોગી આવી અનિત્ય ભાવનામાં વિચારીક ગતિ કરતાં થશે. તેમણે પંચસૂત્રને ટૂંક સાર તથા તેમાં રહેલા કરતાં જ તેમને “કેવળજ્ઞાન' પ્રાપ્ત થયું. તેઓ સિધ્ધાન્ત સરળતાથી સમજાવેલ છે તેમજ તેનું મોક્ષ માર્ગના પ્રવાસી બની ગયા. આ રીતે સાહિત્યિક મૂલ્ય સમજાવવા મૂળ ગ્રન્થમાંથી ભગવાન મહાવીરે મનની ભાવનાની ઊંચી ગતિના કેટલાક ઉદાહરણે આપ્યા . અનેક ઉદાહરણ બતાવ્યાં.
આ ગ્રંથમાં આપેલ પૂ૫.શ્રી પ્રદ્યુમ્નવિજયમાનસિક અહિ સા પર આપણે વર્તમાન
જીએ “સંશોધનને આદશ-પ્રસ્તુત ગ્રન્થ” એ સમાજના સંદર્ભમાં પણ વિચારવાનું છે. અસા
લેખ લખી સંશોધન-કાય અંગે ઉપયોગી માજીક તત્વની વાત છોડી દઈએ તે આપણે માનવું પડે કે વર્તમાન સભ્ય સમાજમાં શારી- માહીતી પણ આપેલ છે. રીક અને ધાર્મિક હિંસા ઘણુ ઓછી થઈ ગઈ છે. અંતમાં આ પુસ્તક પ્રગટ કરવા માટે પ્રકાશક કેઈ પણ સભ્ય માણસને પ્રહાર કરવાની કે સંસ્થા શ્રી ભે. લ. ભારતીય સંસ્કૃતિ સંસ્થાને ગાલી પ્રદાન કરવાની વાત ગમે ત્યારે નથી વિચા. હાર્દિક અભિનંદન આપીએ છીએ.
For Private And Personal Use Only
