________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
તરા સા અ* ૫ પૂ. આ. શ્રી વિદ્યાસાગરજી વ્યાખ્યાનો અમૂલ્ય અવસર. “સર્વ મંગલ' પહે “આંખ મીંચાતા, આમાંનું કશું હશે નહિ” લાને સમય. અને આદેશની અનેરી ઉછામણી શ્રેતા. આ સાંભળતા જ રાજાએ પૂછ્યું ” કોણ છે ? જનના હૈયા પુલકિન હતા. ઉછામણી ખેલનારને છૂપાયેલ ચેર બહાર નીકળી ઉભો રહ્યો અને કહેવા અવાજ ઉલ્લાસભર્યો હતે. ઉછામણીમાં આ દેશ મેળવવા લાગ્યો, “ હું એર છું સંસ્કૃત ગણું આપનું કાવ્ય શ્રેતાજને થનગનાટ અનુભવતા હતા. બેલી ' વધતી પુરૂં થતુ નહતું – તે મેં પુરૂ કર્યું ચોરીની પ્રતીક્ષા ચાલી. નાણું મળશે પણ ટાણું નહિ મળે. ઉછામણી કરતે, બહુ સમયથી છૂપાયેલ હતા. ઈચ્છા હતી કે બેલનાર ઉત્સાહ પ્રેરી રહ્યો હતો. બેલીને સંખ્યાંક આપની આંખો મળી જાય. હું ચેરી કરી મારું કાર્ય મે 1 – ૧૩૦૧ સુધી પહોંએ બેલન રે પૂર્ણ કરૂં પણ આપને નીંદ ન આવી હવે મારું કામ
શી રીતે થાય ?” મારા મનમાં વિચાર – વિદ્યુત ચમકી દેવું રાજાએ ચેરને ધન્યવાદ આપે તે મારી આંખ અણમોલ સત્ય ! વિચારોની પરંપરા સર્જાઈ કુન્દ કુન્દ ઉધાડી નાખી છે. હું મારા માન ને સંપત્તિને ગર્વ સ્વામીના શબ્દ આંતરચક્ષુ સમક્ષ ઉપસ્થિત થયા. કરતા હતા. પણ તે બધું મારૂં નથી, મારૂં મૃત્યુ થતા,
હે આત્મન ! જે તારૂં છે તે એકજ છે જ્ઞાનદશન આ બધું જ પડી રહેવાનું છે. તિજોરી કે તાળું લક્ષાવાળે એક આમા તારો છે પર પદાર્થોના મૃતન્મ સાથે નથી જાતું ને ?” સંગથી ઉત્તપન્ન થતાં કામ, ક્રોધ વગેરે વિકાસ ભાવે ધીરે ધીરે આયુષ્ય સમાપ્ત થતું જાય છે પણ છે તે તારાથી ભિન્ન છે. તારા માં હોવા છતાં તારો આત્માના કર્તવ્ય તરફ માનવાનું લક્ષ્ય દેર તું નથી. સ્વભાવ નથી અથાત “જ્ઞાન, દર્શનથી તન્મય રહેવા મેહમહામદ પિગે અનાદિ ભૂલ આપકો વાળા ઇ એક શબ્દ રૂ૫ દિથી રહિત છુ ” કે સુંદર મરમત વાદિ” – આ જીવ અનાદિકાળથી મે હરૂપી અભિપ્રાય ! આપણાં ઘરમાં ઘુસી ગયેલ ચેરને કાઢી મદિરાનું પાન કરી આપને ભૂલી, શરીરાદિ પદાર્થોને મૂકવાની આપણને ઈચ્છા થતી નથી – કેરી આશ્ચર્યની પિતાના માની રહ્યો છે. આ ભૂલના કારણથી ચતુર્ગતિ વાત ! આ વિકાર ભાવને ચેર સમજી, કાઢી મૂકવોને
પરિભ્રમણ કરી રહ્યો છે. તેથી અજ્ઞાન પર પ્રહાર
ભિમ ડી રહી છે 2 યોગ્ય પુરુષાર્થ કરે જોઈએ.
કરવાની અપેક્ષાએ. મોહ પર પ્રહાર કરે. જે ખરેખર પ્રસંગચિત રાજા ભોજની એક ઘટના સ્મૃતિ પટ મેહને નાશ કરી શકશે તે અત મુદત સમયમાં પર અંકાઈ ગઈ એક વખત રાજા ભોજ બિાના સર્વ અજ્ઞાન નાશ પામશે અને આત્મા સર્વજ્ઞ બનશે. ઉપર આરામ કરી રહ્યા હતા. તે કવિઓનું સન્માન સર્વજ્ઞ બનતાં, વાણીને અતિશય પ્રગટે છે. સર્વ- નના કરતા વિશેષત: પે તે કવિ હતા. નીંદ ઉડી જતાં, વચન ત્રિભુવન હિતકારી, મધુર અને વિશદ હોય છે. તેમણે કાવ્ય રચના શરૂ કરી. :
મનુષ્યના શિરપર ભાર જેમ જેમ ઓછો થાય છે તેમ ચિત્તને હરનારી યુવતિ છે. મિત્ર અનુકુળ છે તેમ સુખી બને છે. પરંતુ આપણે મસ્તક પર ભાર લાદી ભાઈઓ-સગાવ્હાલાં સારાં છે. કરા પડો બોલ સુખી બનવા માગીએ છીએ કેવી વિચિત્રતા ! ઝીલનારા છે, હસ્તિશાળમાં હાથી ગાજી રહ્યાં છે, લક્ષ્ય રાખો ભાર ઉતારવાને, નહીં કે વધારવાને મુસાફરી માટે વેગીલા તુરંગે (અશ્વો) છે.
આ ત્યારેજ બનશે જ્યારે આપ યાદ રાખશે. આ ત્રણ ચરણ રાજા વારંવાર બોલે છે પણ શું
तेरा सो एक ચરણ મળતું નથી. બહુ વાર થઈ ત્યારે તેના પલંગ નીચે
જે તારૂં છે તે એક છે. છૂપાયેલ ચાર બોલી ઉઠશે.
અનુ.: પી. આર. સલત ૧૨ ]
[આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
