________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મોક્ષાભિલાષિણી પુરૂષાર્થ શક્તિ જ કામે આવે ગૌતમસ્વામીએ ભગવાનને પૂછયું કે હે છે. કારણ કે સંખ્યાતા-અસંખ્યાતા ભવમાં પ્રભો ! બે ધિલાભની પ્રાપ્તિમાં મૂળ કારણ શું છે? ઉપાજિત કરેલી અને અનંતાનંત કર્મોના કારણે (૪) અનગાર ધમ: ભેગી થયેલી અનંતાનુબંધી કષની મેહ- ધર્મપત્ની જેને હોય તે ગૃહસ્થાશ્રમી માયાને ભગાડી નાખવા માટે કે દબાવી દેવાને કહેવાય છે. અને ગૃહિણી જ ઘર છે. આવું માટે આત્માનું અનિવૃત્તકરણ જ મુખ્ય કારણ ઘર જેને નથી તે અનગર છે. રૂપે હોય છે.
માંડેલા ગૃહસ્થાશ્રમને બંને પરિગ્રહો અવશ્ય - પુરૂષાર્થી બનેલે આત્મા અનંતાનુબંધી ભાવી છે હાટ, હવેલી, પુત્ર, પરિવાર, ધન, કષાયની માયા સાથે જ્યારે જબરદસ્ત રણ- ધાન્ય, સોનુચાંદી અને કપડા આદિને પરિગ્રહ મેદાન ખેલીને કાળીનાગણ કરતાં પણ ભયંકર દ્રવ્યપરિગ્રહ છે. આની વિદ્યમાનતામાં જ અનિઆ માયા નાગણને દબાવી દે છે, ત્યારે તે ચ્છાએ પણ રાગ-દ્વેષની વિદ્યમાનતા નકારી માયાની શક્તિ લગભગ ઘણા મોટા ભાગે ક્ષીણ શકાતી નથી, માટે ક્રોધ, માન, માયા, હિંસા, થતાં એક કડાછેડી જેટલા કર્મો શેષ રહે છે જઠ આદિ ભાવપરિગ્રહ છે. અને શેષ ક્ષીણ થાય છે. તે સમયે આત્માને હા
ઉપર પ્રમાણેના બંને પરિગ્રહનો ભાવ
ને અને દિગમ ભાવ. જ્ઞાનને પ્રકાશ મળે છે, જે અભૂતપૂર્વ હોય છે.
પૂર્વકને ત્યાગ જે ભાગ્યશાળીઓએ કર્યો હોય આ પ્રકાશ પામેલે આત્મા જ બોધિલાભને છે
તે અનગાર, મુનિ સર્વવિરતિધર અને શ્રમણ માલિક બને છે.
કહેવાય છે. - અનંતાનુબંધી કષાયને દબાવ્યા વિના કે આકાશમાં રહેલા નવે ગ્રહની તુષ્ટિ-પુષ્ટિ ક્ષય પમાડ્યા વિના મહારાજાના સૈનિકનું જોર શકય હોય છે. પણ આશા-તૃષ્ણ આકાશ કઈ કાળે પણ ઓછુ થતું નથી. ત્યારે મેહ જેટલી અનંત હોવાથી પરિગ્રહ નામક ગ્રહ રાજાને માર ખાઈને મડદાલ બનેલા આમાં સર્વથા દયાજ્ય છે. પણ લગભગ મડદાલ જે જ હોય છે. તેથી
પરંતુ સમ્યગુદર્શનના પ્રકાશમાં જેમને બોધિલાભને માટે કષાયનું દમન તથા મારણ જ આત્મા પ્રવિષ્ટ થઈ ગયા છે, તેવા પુરૂષાથીને મુખ્ય અને અજોડ કારણ છે.
પિતાના આત્માથી સર્વથા અતિરિક્ત પૌગલિક ઈન્દ્રપદ મેળવીને કબૂતરોની જેમ ઉડતાં પદાર્થોના ચાગ સમાધ્ય બને છે. તથા તે પર્વતની પાંખ કાપવી સરળ છે, ચક્રવર્તી પ્રકાશમાં સમ્યગજ્ઞાન જેમ જેમ વધે છે તેમ કે વાસુદેવ પદના ભક્તા બનીને લાખ કરોડે તેમ સમ્યકચારિત્રનું પ્રાબલ્ય પણ વધતું રહે માનને યમસદનના અતિથિ બનાવવા પણ છે, અને તેમ થતાં કોઇ, માન, મથા. કઠિન નથી ભેગવિલાસમાં પૂર્ણ મસ્ત બનીને મૂછે અને જામકું? અર્થાત કેશના લંચનની જીદગી પૂર્ણ કરવી એ પણ સુલભ છે અને જેમ પિતાના આત્મામાં અનાદિ કાળથી સ્થિતિ વ્યાપારમાં છલ-પ્રપંચ દ્વારા લાખો કરોડો જમાવીને રહેલારૂપીયાની માયા ભેગી કરવી, અને તેના ભેગ ક્રોધનું પણ મુંડન કરે છે. વટામાં જીવનયાપન કરવું તે પણ સુલભ છે, માનને પણ ઉખેડી મારે છે. પરંતુ પિતાના આત્માનું દમન, કષાયોનું શમન, માયાના જાળાને તેડી ફાડી નાખે છે અને ઇન્દ્રિયનું મારણ, વૃત્તિઓનું નિરસન કરવું લેભ રાક્ષસને તે મારી નાખે છે. અત્યંત કઠણ છે. છતાં પણ મોક્ષાભિલાષી આ રીતે દ્રવ્ય અને આન્તર પરિગ્રહને ભાગ્યશાલી સરળતાથી કરી શકે છે. ત્યાગી જ અનગાર કહેવાય છે. (અપૂર્ણ) "૧૮૦ :
આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
