Atmanand Prakash Pustak 073 Ank 09

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 8

અજમાવ્યાં, પણ પાપમાં ભારે ભારે છે, તેને પ્રકારના મૃત્યુને લાયક છું', તે જ માગે મને સંતાડવા ગમે તેટલા પ્રયત્નો કરીએ, પણ તે તે મરવા દે. ” છાપરે ચઢીને પોકારે છે. મારું પાપ પ્રકાશમાં સતે હસીને જવાબ આપ્યો: “પુત્રી ! આવતાં લોકો મને જીવતી જ સળગાવી દેશે.
માન અને સન્માન તે મેં બહ માણ્યાં અને બાપુ! હવે આપ જ કહો, મારા માટે આ રીતે તેનો તે હવે મને થાક લાગે છે. કીર્તિમરવા સિવાય અન્ય માર્ગ જ કયાં છે?” આબરૂ-માનપાનમાં સુખ માનનાર ભલે તે
સુંદરીની કરુણ કહાણી સાંભળી સંત મૂળ બધું પ્રાપ્ત કરે, પણ હું તેમાં કશું સુખ જોઈ દાસનું હૃદય દ્રવી ઊઠયું. સુંદરી પ્રત્યે વાત્સલ્ય શકતા નથી આ જગત તે પોલુ છે અને ભાવ જાગતાં તેને વિચાર આવ્યું કે મારે તેમાં પ્રાપ્ત થતાં માન. અકરામ અને કીતિ પણ પિતાને જ આવી એક પુત્રી હોત અને સંજો પિોલાં છે. હવે તે હું તારો પિતા થયો અને ગોનો ભોગ બની સંદરી જેમ માગ ચૂકી હેત, મારી આજ્ઞા માનવી તે તારે ધર્મ થયા. તે હું શું તેને આમ મરવા દેત? તેની પિતાની આજ્ઞાનુસાર વર્તન કરનાર પુત્રો માટે સંવેદના જાગી ઊઠી, વ્યથાએ તેને ઘેરી લીધો રૌરવ નરક નહિ, પણ સ્વર્ગ જ નિર્માણ થાય ત્યારે અંતરના ઊંડાણમાંથી તેને પ્રેરણા જાગ્રત છે. જીવનમાં અને સર્વત્ર આન દ જ પ્રાપ્ત થયે થઈ જેનાથી તેનું સમગ્ર ચિત્તતંત્ર હચમચી છે, પણ કુદરતના કાનુન મુજબ વિધાતા જેને ઊડયું. આવા પ્રસંગે પિતાને સાચો ધર્મ અલૌકિક આનંદને સાર સેપે છે, તેણે અપાર સમજી લઈ તેણે કહ્યું: “પુત્રી ! આંતરિક વેદનાને અનુભવ પણ જગામાંથી વિદાય થતાં દૃષ્ટિએ આપણા સંબંધ પિતા-પુત્રી જે પહેલાં લેવા પડતો હોય છે.” રહેશે, પણ બાહા દૃષ્ટિએ તારા પાપ માટેની ભાગ્યચકની ભૂલ ભૂલામણીનો ભેદ પારજવાબદારી હું મારે શિર લઉં છું, એટલે કે ખરે ભારે કઠિન છે. સુ દરી આશ્રમમાં સત જગત સમક્ષ આપણે પતિ-પત્ની છીએ એમ મળીદાસ સાથે રહેવા આવી ગયા પછી, તેને મનાવવું પડશે. લેકે પછી તેને સળગાવવાને સંત મૂળદાસથી જ હરામના હમેલ રહ્યાં છે, બદલે જરૂર હશે તે મને જ સળગાવશે. હું તે વાત પ્રગટ થતાં વાર ન લાગી. આમે ય પિતે જ જયારે આ પાપ કબૂલી લઉં ત્યારે જન સમાજમાં કોઈ સારી વાતની જાહેરાત તારો દોષ તે ગૌણ બની જાય છે.” સંતની વાત સાંભળી સુંદરીના હૃદયને
૧ સંત મૂળદાસના આ જીવન પ્રતંગને કવિ
ના હથિ કલાપીએ પોતાના કાવ્યમાં વણી લેતાં કહ્યું છે કે : ભારે આઘાત અને આંચકો લાગ્યો. કરુણા
કીતિ ને સુખ માનનાર ભાવે તેણે કહ્યું : “બાપુ! એક પાપ તે મેં
સુખથી કાતિ ભલે મેળવો, કર્ય'. હવે તમારા જેવા નિરપરાધી દેવ જેવા કીર્તિમાં મુજને ન કાંઈ સુખ છે. પુરૂષને દોષિત બનાવી, તમારી કીતિને કલંક
ના લેભ કાતિ તણે ; પહોંચાડવાનું અધમ પાપ હું કઈ રીતે કરી પિલું છે જગ તે નક્કી જગતની શકું? તમે શું એમ ઈચ્છે છે કે હું રૌરવ
પેલી જ કાતિ દીસે, નરકમાં પડું? અરે, આવું પાપ કરૂં તે તે પિલું આ જગ શું થતાં ત્યાં પણ મારી પ્રવેશ કઠિન બની જશે. હું જે
જગતની કીર્તિ સહેજે મળે.
૧૫૮ :
આત્માનંદ પ્રકાશ