________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અને યુક્તિપૂર્વક તેમને બચાવી લીધા હતા. ચીજ એક જ છે, આવું માનનારા આપણે જેને આવા તો અનેક દાખલાઓ જોવામાં આવે છે. આપણી સાધ્વીજીઓ અને શ્રાવિકાઓ પ્રત્યે
વિદ્વાન મુનિ શ્રી નેમિચંદ્ર તેમના એક આવો ભેદભાવભર્યો વર્તાવ કેમ રાખી શકીએ? લેખમાં નગ્ન સત્ય જાહેર કરતાં લખ્યું છે કે સાધ્વીજીઓને વ્યાખ્યાનો અધિકાર નહિ, “પુરુષ પિતાની વાસને પર જ્યારે કાબુ રાખી દીક્ષા આપવાનો અધિકાર નહિ, પ્રતિષ્ઠાદિ ક્રિયા શકતે નથી, અથવા પુરુષની દષ્ટિમાં સ્ત્રીને કરાવવાનો અધિકાર નહિ, આ અને આવી અનેક
ઈને જ્યારે વિકાર આવ્યો ત્યારે તેણે પોતાની પ્રથાને હવે અંત આવી જ જોઈએ. દષ્ટિ કે વાસનાને વશ કરવાને બદલે તેમજ આવી આવી વાતને ટેકો આપતાં વિધાન પિતાની ઇન્દ્રિ અને મન પર અંકુશ રાખ શોધી કાઢવા એ પણ આપણી અવૃત્તિનું જ વાને બદલે નારીની નિંદા કરવાનું શરૂ કર્યું. માત્ર પ્રતીક છે. પ્રધાનતા નથી તે પુરુષની તેમાં દોષ સ્ત્રીને નહિ પણ પુરુષનો છે. સ્ત્રીને કે નથી તે સ્ત્રીની. પ્રધાનતા તે વ્યક્તિના શુદ્ધ નીચા દરજજાની બતાવીને પિતાની જાતને અને નિર્મળ ચારિત્રની છે, પછી ભલે તે પુરુષ ઊંચા દરજજાની બતાવવામાં પુરૂષના અહંકાર હોય કે સ્ત્રી હોય ! સિવાય શું છે? કયા ગુણમાં પુરુષ સ્ત્રીથી અનેક બાબતમાં સાધુઓ અને સાધ્વીજીચડિયાત છે? સુરા, સુદરી, ઘુત, સત્તાલાલસાના એની સંસ્થા વચ્ચે ભેદભાવભર્યું વર્તન રખાય ચક્કરમાં ફસાયેલે પિતાને નારીજાતિ કરતાં છે, તેના પરિણામે સાધુ સંસ્થામાં દિન-પ્રતિદિન ચઢિયાત હોવાનો દાવો ભલે કરે પણ એ શિથિલતા વધતી જતી જોવામાં આવે છે, ત્યારે દાવા પોકળ છે.”
આપણું સાધ્વીજી મહારાજનું ચારિત્ર નિષ્કલંક આપણે ત્યાં સારીઓ માટે આજે પણ
અને ઉજજવલ છે. અભ્યાસની તેમ જ બીજી
અનેક બાબતમાં જે સાધ્વીજીઓ પ્રત્યે ઉપેક્ષા કેટલીક અનિચ્છનીય નીતિ રીતિ ચાલી રહેલી
ન સેવાય, ઓરમાયું વર્તન ન દાખવાય, તે જોવામાં આવે છે. જેનોના વિધવિધ ફિરકાઓમાં આજે પણ આપણે ત્યાં ચ દનબાળા અને મૃગાઆજે અનેક વિદ્વાન અને વિદુષી સાથ્વી વતીની નાની આવૃત્તિઓ પ્રાપ્ત થઈ શકે તેવું છે. સ્થાનકવાસી, તેરાપંથીઓમાં અનેક સાધ્વી છે. જે ઉત્તમ છે તેને ઉત્તમ તરીકે ઓળખવામાં જીએ પાટ પર બેસી વ્યાખ્યા આપે છે. શરમ કે લજ્જા શા માટે થવા જોઈએ? મૂર્તિપૂજકેમાં પણ શ્રી પાધચંદ્રગ૭, અંચલ- આપણા મહાન આચાર્ય શ્રીમદ્દ હરિભદ્રસૂરિજી ગચ્છ, ખરતરગચ્છ, સુધર્મગ૭ વગેરે ગામો જેવાને એ યુગમાં સાધ્વીજી યાકિની મહસાધ્વીજી વ્યાખ્યાન આપે છે. પરંતુ તપ ત્તરાએ જ પ્રતિબોધ્યા હતા. એટલું જ નહિ ગચ્છના સાધ્વીજીઓની સ્થિતિ જુદી છે. પણ ભાગવતી દીક્ષા લીધા પછી એ સાધ્વીજીને તેઓમાંથી કઈ કઈ વ્યાખ્યાને જરૂર આપે માતા સ્થાને સ્થાપી એ મહાન આચાર્યો લખેલા છે. પણ તે સામે સૂગની દષ્ટિએ જોનારા અનેક ગ્રંથોમાં પોતાના માટે મહત્તરા યાકિનીસુત” રૂઢ અને જુનવાણી મહાનુભાવે આજે પણ “ધર્મપુત્ર” એવું વિશેષણ વાપરી સમગ્ર સાથ્વી આપણે ત્યાં પડેલા છે. આત્માની દષ્ટિએ સ્ત્રી સમુદાયનું ગૌરવ વધાર્યું છેઆપણે આપણું અને પુરુષ વચ્ચે કોઈ મૂળભૂત ફરક નથી, જે ભૂતકાળના ઈતિહાસમાંથી કશું જ નથી શીખતાં ભેદ છે તે તે માત્ર શરીરને છે, પણ અંદરની એવું શું નથી લાગતું ?
જુલાઈ ૧૯૭૬
; ૧૬૩
For Private And Personal Use Only
