________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
રે પડ્યો છે. આપણે ત્યાંના તપની વ્યવસ્થામાં ભગવાન મહાવીરના ઉપાસકોની જે વાતે આવે કિયાગ અને જ્ઞાન બંનેનો સમાવેશ છે, તેમાં જેટલે અધિકાર શ્રાવકને બતાવ્યું થઈ જાય છે. ભગવાનના પાછલા ભવની છે, તેટલે જ અધિકાર શ્રાવિકાઓને પણ તપશ્ચર્યા અને અંતિમ ભવની તપશ્ચર્યા વચ્ચેનો બતાવ્યા છે. દાંપત્ય જીવનમાં પતિ અને પત્નીને આ ભેદ ધ્યાનમાં રાખવા જેવો છે. તપ એ જે વ્રતે આપેલા છે, તેમાં કોઈ ભેદભાવ જોવામાં જીવન શુદ્ધિની અણમૂલ સાધના છે, અને દેવ આવતું નથી. એવું જ વલણ ભગવાને પુરૂષ લકની પ્રાપ્તિ નહિ પણ જીવન શુદ્ધિ, સફટિક સ્ત્રીના મહાવ્રતની બાબતમાં પણ અપનાવેલું છે.” જેવું નિર્મળ ચારિત્ર એ જ તપની સાચી સિદ્ધિ
શ્રી લિગે સિદ્ધા” “પુલિગે સિદ્ધા” છે. દેવલેકમાં તે આપણે જીવ અનેકવાર ચક્કર મારી આવ્યા છે, પણ તેનાથી જન્મ- કહીને મુક્તિમાર્ગમાં પણ સ્ત્રી પુરુષને સમાન મરણના ચક્કરનો અંત નથી આવ્યો. એ અંત અધિકાર જ આપેલા છે. ભગવાને જેમ શ્રાવમાટે જીવન શુદ્ધિ જ પ્રાપ્ત કરવી રહી. કોને ધર્મલાભ કહેવરાવ્યા છે, તેમ શ્રાવિકા જીવન શુદ્ધિ એ જ મોક્ષમાર્ગની પ્રાથમિક એને પણ ધર્મલાભ કહેવરાવ્યા છે. ભગવાનની ભૂમિકા છે. આવા સફળ સાધકે માટે જ પર્ષદામાં પુરુષ જેમ શકાના સમાધાન માટે શ્રીમદ્દ હેમચંદ્રાચાર્ય “ગશાસ્ત્ર” (પ્રકાશ પ્રશ્નોત્તરી કરી શકો, તેમ સ્ત્રીઓ પણ કરી ૧૨–૫૧)માં જણાવ્યું છે કે “ભલે મોક્ષ થય શકતી. ખુદ ભગવાને પોતે જ ચંદનબાળાને કહેવાય કે ન કહેવાય પરંતુ જે પરમાનંદ પ્રવ્રજ્યા આપી તેને પ્રવતિ'ની પદે સ્થાપી મળે છે તેને અનુભવ તે થાય જ છે. એ સાધ્વીસઘની વ્યવસ્થા પી. પરમાનંદની આગળ સંસારના તમામ સુખ અક્તિમાર્ગમાં મહત્તા તો સાધનાની છે, તુચ્છ જેવાનહિ જેવા લાગે છે.”
વેશ-જાતિ-લિંગનું કશું મહત્વ નથી. સ્ત્રી જે ભગવાન મહાવીરના જન્મ સમયે નારી વાસનાની પુતળી હોત, નરકની ખાણ હેત જગતની વિડંબનાને ખ્યાલ આપતાં સાચું જ (અજાયબી તો એ છે કે સ્ત્રીને નરકની ખાણ ચિત્ર આપતાં લખ્યું કે “નારી વર્ગ પુરુષની કહેનાર મૂખ પતે એ નરકની ખાણમાંથી પરતંત્રતા રૂ૫ બેડીમાં જકડાઈ ભારે પરેશાની ઉત્પન્ન થયો છે એ વાત ભૂલી જાય છે.) અગર ભેગવી રહ્યો હતો ! પુરુષે પિતાના પાશવી મોક્ષમાર્ગમાં બાધક હોત તે નારીને સમાન હક્ક બળથી નારી જાતિને વિડંબવામાં બાકી નહતી આપી ભગવાને સાધ્વીસંઘની સ્થાપના ન કરી રાખી! છડેચોક નારીબજાર ભરાતા અને સ્ત્રીઓનું હોત! શાસ્ત્રોમાં તે સંસારી જીવનમાં પણ નારી જાહેર લીલામ થતું !! સતીઓનું સતીત્વ લુંટાતું! જાતને “સહધર્મચારિણી” અને “રત્નકુક્ષિનારીઓનું નારીત્વ! પુરુષના પાશવી બળ- ધારિણી” તરીકે ઓળખાવી છે. ગિરનારની તળે ચગદાયેલી નારીએ પિતાની સ્વતંત્રતા ગુફામાં મુનિ રથનેમિ જ્યારે ચારિત્રથી વિચલિત ભૂલી ગઈ હતી” (ગ્રંથ પાનું ૩૫ર).
થયા ત્યારે સાધ્વી રાજીમતીએ જ તેને જે તે મહાન ક્રાંતીકારી ભગવાન મહાવીરે નારી મરજી મ” અર્થાત્ ચારિત્રહીન જીવતર કરતાં જાત અંગે માનવ જગતને નવી જ દષ્ટિ આપી મૃત્યુજ શ્રેયસ્કર છે, એવો ઉપદેશ આપી બચાવી છે. જૈન ધર્મની દષ્ટિએ નર અને નારી બંનેને લીધા હતા. સિંહગુફાવાસી મુનિરાજ પતનને દરજજો સમાન છે. ઉપાસક દશાંગ સૂત્રમાં માર્ગે જતાં શુદ્ધ શ્રાવિકા કેશાએ જ ચાલાકી
આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
