________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
બંનેને એવા રેગથી બચી ગયાને માત્ર આનંદ થઈ ગઈ હતી કે દરેક સ્ત્રી પુરુષમાં તેઓ માત્ર જ પ્રાપ્ત થયે. પતિની દષ્ટિ બદલાય અને પત્ની આત્માનું તત્વજ જોતાં. સંસારથી અલિપ્ત અને પ્રત્યે જે માતાના ભાવ જાગ્રત થાય તે, પછી ત્યાં નિર્લેપ એવા શુકદેવજીને પિતાએ જનકરાજાને અબ્રહ્મ સેવનની વાત જ ક્યાં રહે છે? તાત્વિક ત્યાં મોકલ્યાં હતાં, એવા હેતુથી કે જનકની દષ્ટિથી જોઈએ તે માતા અને પત્નીના દેહ વચ્ચે ભેદ જીવનચર્યા જોઈ તેઓ પણ સંસારમાં પડવા પણ ક્યાં છે? સ્ત્રી અને પુરુષના આત્મા વચ્ચે કોઈ લલચાય. શુકદેવજી જનક રાજાને ત્યાં હતા તેવામાં ભેદભાવ હેત નથી. ભેદ માત્ર દેહમાં છે જે એક વખત નૈષ્ઠિક બ્રહ્મચારી અને ભક્તિ માર્ગના અનિત્ય અને નાશવંત છે. પરમ પુરુષ શ્રી રામ આચાર્ય શ્રી નારદજી ત્યાં પધાર્યા. જનકરાજા કૃણ તેમના પત્ની શારદામણિને માતારૂપે જોતાં ભારે ચકેર અને વિચક્ષણ હતા. તેમને વિચાર અને કહેતાં કે, “અમારા દૈહિક લગ્ન નથી, થે કે નારદજી અને શુકદેવજી બંને વિશુદ્ધ આત્મિક લગ્ન છે. અમારે આનંદ આત્માનંદ.” બ્રહ્મચારી તે છે, પણ આ બંનેમાંથી ઉત્કૃષ્ટ વૃક્ષના પાંદડામાં જેમ રેખાઓ છે અને અગ્નિમાં
કેટિનું બ્રહ્મચર્ય કેવું હશે? આવી બાબતમાં
સ્ત્રી જે રીતે પુરુષની પરીક્ષા કરી શકે છે, તેવી જેમ ઉષ્ણતા છે, તેમ આત્માની સાથે વાસના
પુરુષથી થઈ શકતી નથી, એટલે રાજાએ આ પણ સંલગ્ન છે. લેખંડ એ મુલાયમ ધાતુ નથી,
પરીક્ષાનું કાર્ય તેની રાણી સુનયનાને સેપ્યું. છતાં તેને અગ્નિમાં તપાવીને જેવો ઘાટ આપ હોય તેવો આપી શકાય છે. માણસ પણ સદ્ગુણે
રાણીએ બંને બ્રહ્મચારીઓને પોતાના મહેલે
આવવાનું આમંત્રણ આપ્યું અને હીંડોળા પર અને દુર્ગુણનું મિશ્રણ છે. બીજી વૃત્તિઓ નષ્ટ
બેસાડ્યા. તે પછી સ્નાન કરી અલંકારો સજી કરવી એ શક્ય છે, પણ કામવાસના એક એવી
સુનયના ત્યાં આવીને એકાએક બંનેની વચમાં વાસના છે કે જે માત્ર દમનના માગે નષ્ટ કરી
બેસી ગયા. નારદજીને સંકોચ થયે કે ગમે તેમ શકાતી નથી. એમ કરવાથી એ વૃત્તિ મૂળમાંથી આ
તે પણ આ એક નારી છે, અને મને તેના નષ્ટ ન થતાં કેઈ નવા સ્વરૂપે પ્રકટ થતી હોય છે.
છે. કપડાંને પણ સ્પર્શ થાય તે વિકારને કારણ
આ પ્રાથમિક અવસ્થામાં–શરૂઆત માટે બાધા, પ્રતિજ્ઞા, આપવા જેવ' થાય. તેથી સુનયનાથી ખસીન વ્રત, નિરાહાર વિ. જોકે મદદ કરી શકે, છતાં તે
તેઓ જરા દૂર બેઠાં. શુકદેવજીને તે આવીને મૂળમાંથી આ વૃત્તિને નાશ તે ત્યારે જ થાય છે
બેસી જનાર સ્ત્રી છે કે પુરુષ, તેનું ભાન પણ કે જ્યારે બ્રહ્મચર્ય સાધક, નારી માત્રમાં માતાનું
નહોતું. રાજાને પિતાને નિર્ણય જણાવતાં સ્વરૂપ જેતે થઈ જાય. દેહદષ્ટિએ (સ્થૂલ) બ્રહ્મ
સુનયનાએ કહ્યું કે ઉત્કૃષ્ટ કેટિનું બ્રહ્મચર્ય તે ચર્યનું પાલન શક્ય છે, પણ મન-વચન-કાયાથી
શુકદેવજીનું છે. તેને મનમાં સ્ત્રી અને પુરુષ વચ્ચે પાલન થતાં બ્રહ્મચર્યને જ આપણા શાએ શુદ્ધ
એ કે કોઈ પ્રકારને ભેદ નથી, અને આવી દષ્ટિ પ્રાપ્ત બ્રહ્મચર્ય તરીકે સ્વીકાર્યું છે. પૂ. ઉમાસ્વાતિ
થયા વિના સાધક આત્માભિમુખ બની શકતું નથી* મહારાજે તત્વાર્થ સૂત્રમાં (૭-૧૧) મૈથુનમાક્ષનું સૂત્ર આપેલું છે, ત્યાં મૈથુનને સાચે અર્થ ઈન્દ્રિયને બુઠ્ઠી કરી નાખવાથી અગર અકુદરતી કામરાગ જનિત કોઈપણ પ્રકારની ચેષ્ટા એજ રીતે તેને અશકત બનાવી તેના પર કાબૂ મેળવકરવામાં આવ્યો છે. શકદેવજીના સંબંધમાં કહે. વાનો માર્ગ પણ બેટ છે. સ્વરૂપવાન સ્ત્રી જોતાં વાય છે કે તેમની દષ્ટિ એટલી હદે આત્માભિમુખ સુરદાસજીનું મન વિકૃત બની જતું. પોતે આત્માથી
* આ પ્રસંગ પૂ. ડુંગરેજી મહારાજે તેમને શ્રીમદ્દ ભાગવત રહસ્ય' ગ્રંથમાં આપેલ છે.
[ આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
