________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
ઉદ્દેશની એકતા
શકતા, તેના દોષ તેમના પેાતાના દુર્ભાગ્ય ઉપર મૂકે છે. પરંતુ તે તેની ભૂલ છે. સાચી વાત તેા એ છે કે કાંતા તેઓ યાગ્ય રીતે કામને આરંભ કરતા નથી, અને કાંતે તે પોતાની ઇષ્ટ સિદ્ધિ માટે થે!ડા સમય સુધી ભગીરથ પ્રયત્ન કરીને બાકીનું કાર્ય આળસ અને અનુત્તાહથી કરે રે. જે કોઈ ઉદ્દેશ પરિપૂર્ણ કર હોય તે પહેલાં આપણે એટલું જોઇ હેવું જોઇએ કે આપણામાં તેના સપ.દનની યોગ્યતા રહેલ છે કે નહિ. જો ન હોય તે સૌથી પહેલાં યોગ્યતા પ્રાપ્ત કરવાનો પ્રયત્ન કરવા જોઇએ. એકા વિદ્યાર્થી અવસ્થામાં સજ્જતાપૂવ ક થઈ શકે છે, અહિં આગળ આધુનિક શિક્ષણ પદ્ધતિના વિષયમાં પશુ એજ વાત કહેવાની આવશ્યકતા જણુાય છે. એ પૃતિ આપણુતે એ શીખવે છે કે તમે કે ઇષ્ણુ વિષયમાં અનભિજ્ઞ ન રહે. પરંતુ એ સિદ્ધાંત સ`થા દેષ પૂ` છે. જો આપણે કોઈ પશુ એક વિષયમાં પૂર્ણતા પ્રાપ્ત કરવી હોય તે અન્ય વિષય તરફ્ ધ્યાન આપવુ જોઇએ નહિ. આપણા ઇચ્છિત વિષયના જ અનુસંધાનમાં મનને એકાગ્ર કરીતે આપી સર્વ આંતરિક શક્તિઓને ઉપયાગમાં લેવી જોઇએ. નહિ તા આપણે કે' પણ વિષયમાં પૂછ્યુંતા ખ કરી શકશું નહિ. એટલું ખરું કે ધણી વાતેનુ સાધારણ જ્ઞાન હોવુ જરૂરી છે અને તે ઘણી જ સહેલાઈથી થાય છે. તેને માટે વિશેષ પરિશ્રમ કરવા પડતા નથી. તાત્પ એ છે કે ઉદ્દેશની એકતા ઉપર જ સફળતાના આધાર છે. કુદરતના કામાંથી પણ આપણને એ જ માત્ર મળે છે. જીએ, જ્યારે વરાળ શૂન્ય આકાશમાં અહિં’તદ્ધિ' વિખરાઇ રહે છે ત્યારે તે કાઇ ઉપયાગમાં નથી આવતી. પરંતુ તે જ વરાળતે જ્યારે એકત્ર કરવામાં આવે છે અને કોઈ યંત્રમાં દાખલ કરવામાં આવે છે ત્યારે તે મહાન ઉપયેગમાં આવી શકે છે.
એક જ વિષય તરફ ધ્યાન એકાગ્ર કરી, એક જ વિષષમાં પૂર્ણતાએ પહોંચે. આમ કહે!ની મતલબ એ નથી કે તમારે સારા નરસાને ભેદ ન જોવે. ઉદ્દેશની એકતાને એવા અં નથી કે આપણે પાંચ અને દશના સરવાળા પણુ ન કરી થકીએ, એ એમ સમજે છે કે શતી એકતા આપણુતે એક પક્ષીય થવાનું શીખવે છે તે મેટી ભૂલ કરે છે. આપણા નિશ્ચિત ઉદ્દેશની સફળતા માટે જરૂરી વાતાનુ જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવું એ કદિ પણુ હ્રતિકારક હાઇ શકે નહિ. પરંતુ આપણા ઉદ્દેશની એકતાને અનેકતાનુ રૂપ આપવાનો યત્ન ક્રિશ્ન પણ ન કરવા જોઈએ.
આપણા ઉદ્દેશ ધણા જ દૈયા પ્રકારના હા! જોઇએ એ વાતમાં મતભેદ હે!ઇ શકે ખ હું. એક અંગ્રેજી કહેવત છે કે જે મનુષ્ય આકાાતે લક્ષ્ય બતાવી નિશાન ગાવે છે તે કાઇ વૃક્ષ પર લક્ષ્ય કરનાર માણુક કરતાં વધારે ઊંચું નિશાન લગાવી શકે છે. એક વાત હંમેઢાં ધ્યાનમાં રાખવાની રૂર
છે કે એક તીરથી એ નિશાન કદિ પણ લગાવી શકાતા નથી, આ સંસારમાં પોતાની જીવનયાત્રા જેએ સફળ કરવા ઈચ્છતા હય તેઓએ હમેશાં
‘•
જો તેત્ર: ઠેરાવો વા ચિત્રો વા' એ મંત્રા વ્યવડારિક જાપ કરવું પડશે. જીવન સંગ્રામમાં વિજય પ્રાપ્તિ માટે એક અંગ્રેજ વિદ્વાને કહ્યું છે કે—
..
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
'One thing at a time and that done well is the way of happiness as many can tell, ''
આ સાચી વાત છે. ઉપર યાગ્ય લક્ષ આપે છે શાતિ પ્રાપ્ત કરી શકે છે.
૫૭
For Private And Personal Use Only
જેએ
તે
ઉદ્દેશ ી એકતા સંસારમાં સુખ અને
