________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
કિંતુ સત્ય સ્વરૂપ
છે કે સૃષ્ટિમાં પ્રારંભ ક્યારે થયા એ કાઈ જાણુવાને સમય થયું નથી એટલે એના અથ એ થયા કે સૃષ્ટિ અનાદિ અને અનંત છે. ત્યારે અમુક વ્યક્તિએ આ સૃષ્ટિ ઉત્પન્ન કરી એ દાવા તદ્દન પાયા વગરને પુરવાર્ ચાય છે.
આગળ ચાલતા ઈશ્વરની આજ્ઞાથી જ બધી સૃષ્ટિની હીલચાલ ચાલે છે. અને એની આજ્ઞા વગર ઝાડનું પાંદડું સરખું પડ્યુ હાલતુ નથી એ માન્યતા એટલી નિરČક છે કે એના વિચાર કરવાનું પણ વિશેષ કારણ જણાતું નથી, શિરે જ આ સૃષ્ટિ ઉત્પન્ન કરી હોય તે એ બનાવવાનુ કારણ શું ? અને જગતમાં આટલી વિષમતા શા માટે બનાવવામાં આવી? એકે પ્રિયથી લગાડી પંચેન્દ્રિયધારી વે; અને તેમાં પણુ દરેક જીવ માત્રનુ‘સુખ દુઃખ જુદું, દરેકનુ' જ્ઞાન અને અજ્ઞાન જુદું, દરેકની લાયકાત અને આવડત જુદી, દરેકનુ અલ જુદું આવી અનંત વિષમતા જગતનાં જોવામાં આવે છે એનું કારણ શું? મતલબ કે, સૃષ્ટિનું નિર્માણુ કરતા ઇશ્વર હોય તે તે પૂરેપૂરા અન્યાયી હોવા જોઇએ, એમ જણાય છે, અને છ જે કર્મો કરે છે તે જો ઈશ્વરની આજ્ઞાથી જ થતા હોય
તા તેની જવાબદારી તે તે જીવા ઉપર શી રીતે
નાખી શકાય? એ રીતે ઈશ્વર જ દરેકના પ્રેરક હોય તે બધી જવાબદ્દારીશ્વરની જ હેવી
જોઇએ. તે માટે જીવને સજા અથવા ઊંચી પદવી આપવાની શી જરૂર છે ? એ ઉપરથી સ્પષ્ટ જોવામાં આવે છે કે, વિરને આવુ. અટિત નાટક કરવાનું કારણુ કાંઈ જ સિદ્ધ થતું નથી. એ ઉપરથી સૃષ્ટિના બનાવનારા ઈશ્વર હોવા જોઇએ એ કલ્પના જ બિનપાયાદાર પુરવાર થાય છે,
જેઓ બ્રહ્માને સૃષ્ટિના કર્તા માને છે તેઓ ભગવાન વિષ્ણુને સૃષ્ટિના રક્ષણ કરનાર અને શંકર મહાદેવને સૃષ્ટિના સંહાર કરનાર, તરીકે ઓળખાવે છે. અને તે તે દેવાની તેવી રીતે જ પૂજા કરવામાં આવે છે. જૈતાની માન્યતા સાથે એ કલ્પનાને સરખાવતા એમ જોઈ શકાય
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ર
છે કે. ૩૫ન્ને વા વિશમે થા ધુર થા! એટલે વસ્તુ ઉત્પન્ન થાય, ઘેાડા વખત સુધી ટકે અને પાછી વીખરાઇ જાય એ તીર્થ"કર ભગવ ંતે આપેલી ત્રિપદી, એ જ મૂળ વસ્તુ માન્યતાની પાછળ કાર્ય કરે છે. બ્રહ્મા ઉત્પન્ન કરે છે એટલે પુર્વાંગલા એકત્ર થઇ સ્કુલ બને છે. તે અમુક કાલ સ્થિર વિષ્ણુ રાખે છે. અને શકર એટલે વિખેરી નાખનારી શક્તિ તેને નવું રૂપ આપવા માટે તેના રૂપતા નાશ કરે છે. બ્રહ્મા, વિષ્ણુ અને શંકર એ ત્રણુ દેવતા નહીં પણ ત્રણ શક્તિએ વિશ્વનું આર્કિ કારણુ છે. એટલે શ્રહ્મા, વિષ્ણુ અને શંકર એ ત્રણ શક્તિ એ જ ઈશ્વરની છે, એવી માન્યતા પ્રવર્ત છે, એટલે ભગવંતે આપેલી ત્રિપદીનું જ એ અલંકારિક સ્વરૂપ છે, એટલે વિશ્વ અનાદિ હાઈ એની રચના અને વિખેરાઈ એ ક્રિયા અનાદિકાળથી ચાલતી આવેલી છે. અને એ · અનંત કાળ સુધી ચાલતી રહેવાની છે. એમાં આત્મા માત્ર નિરપવાદપણે અખંડ ચિરંતન વસ્તુ છે. એ જુદી જુદી ઉપાધિ ધારણ કરી પોતાની પુરી ઉત્ક્રાંતિ સાધવાના પ્રયત્ન કરતા રહ્યો છે. અને જે આત્મા પોતાની પૂરી ઉત્ક્રાંતિ યથાતથ્ય સાધી જાય છે એ મુક્તાત્મા કહેવાય છે.
અને એ પૂર્ણ થઇ ગએલા ઢાવાયા તે ક્રી જન્મ જરા-મરતી ઉપાધિ ધારણુ કરી શકતા નથી. જૈન થાઅકારા એવા સિદ્ધ બુદ્ધ પરમ પાવન આત્માને જ પરમાત્મા કે ઈશ્વરનું ઉપમાન આપે છે.
જ્યારે ઈશ્વર નિરુપાધિક અવ્યય અને અવ્યક્ત છે ત્યારે તે આપણું શ્રેય શી રીતે કરી શકે એવા પ્રશ્ન થાય છે. જ્યારે એવા ઈશ્વરને કાંઈ કરવાપણું જ ન હેાય ત્યારે અમારું ભલું શી રીતે કરી શકશે ? એવે! પણ પ્રશ્ન થાય છે. અને જ્યારે એવા ઈશ્વર અમારી સાથે પ્રત્યક્ષ સંપર્ક રાખી ન શકતા હાય ત્યારે એવા શ્વરની પ્રાર્થના પણ શી રીતે અને શા માટે કરવી ? એવે! પણ પ્રશ્ન ઉપસ્થિત કરી શકાય. એ બાબતને આપણે ઉકેલ શોધવા પ્રયત્ન કરીએ.
ઈશ્વરને કાંઇ કરવાપણું નહીં હોવાથી એ પોતે
For Private And Personal Use Only