Atmanand Prakash Pustak 055 Ank 05

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 9

સતીમંડળ અને સતીત્વ
શ્રી મેહનલાલ દીપચંદ ચોકસી
રહ્મચર્યને મહિમા આમ તે સર્વત્ર ગવાયેલ નથી, પણ એના ઉપર વિવિધ માર્ગ દ્વારા અંકુર રષ્ટિગોચર થાય છે, છતાં જૈનદર્શનમાં એનું સ્થાન ધરાવે છે તે સર્વ પ્રાધનીય ગણ્ય છે અને એવા સવો છે એટલું જ નહીં પણ એની મહત્તા વિરોષ- સરવાળી આત્માઓના નામસ્મષ્ણુ કરી ઇદ સભામાં પણે સ્વીકારાયેલી છે અને તે, જયાર્થ પણ છે જ, જેન બેસતા હૈ કિંવા માનને પ્રાત:કાળે સ્મૃતિપશ્વમાં પ્રથમ દાનને અનેકાંત દન તરીકે પશુ ઓળખવામાં આવે સ્થાન આપતાં હોય તો તેમાં કંઈ આશ્ચર્વ જેવું નથી. છે એનું કાણુ એ કે સર્વ સંબંધી વિચારણું
આ વિષયમાં જરા વધારે ઊંડા ઊતરીશું તે હસ્તાં તે કોણ વાતમાં એકાંતનું નાડું પકડી ન રાખતાં
પુરુષ વર્ગ કરતાં સ્ત્રીવર્ગમાંથી વિશેષ સંખ્યા જનશુદી જુદી ષ્ટિએ જુવે છે અપેક્ષાને આગળ કરી
'તાને મુખે ચડેલી નયન–પથમાં આવશે. એમાં બાળરિક પ્રનું તેલન સ્થાવાની દષ્ટિથી કરે છે. એનું
કાચાર, પતિપરાયણના નામે નેવાના મળે છે ધવ સમન્વય સાધવા તરફ હેલ છે અને એ પદ્ધતિ
તેમ એક કરતાં અધિક પતિ ધરાવનાર પણ એવી કલ્પભરી છે કે જ્યાં ઝઘડા-ટંટા કે મતદેર
જોવાય છે ! એથી ઘડીભર આ સંભવે, ટકી શક્તા નથી, આમ છતાં એ દર્શનમાં પણ
પણ એ પાછવાનું વૃત્તાંત બરાબર અવધારવામાં બચયે વિમાર ચલાવતી વેળા ભાર મૂકીને
આવે, અને એને ધ્યાનમાં રાખી જ્ઞાની પુરુષે કહેવાયું છે કે-આ પવિત્ર વ્રતનું જરા પણું ખંડન ઇષ્ટ
એ ઉપર સહીસીક્કા કરેલી છે તેને વિચાર કરવામાં નથી, એમાં બિન અપેક્ષાને ઉપગ અસ્થાને છે.
આવે, તે સંશયજળમાં પડેલ સાકરના ગાંગડા એકાંતપણે એ મહાવ્રતનું પાલન જ પ્રસનીય છે.
માફક ઓગળી જાય છે. આત્મામાં રહેલું સત્વ જ એ કારણે ત્યાગપષના પાંચ મહાવતોમાં અદાચર્ય.
કસોટી પર ચઢે છે, ભલે નારી જાતિ માટે જ દાદા મત મુગટ સમાન છે,
નકારાએ ભાતભાતના અને કેટલીકવાર ભાવ આમ છતાં સ્નાતકાળે જે સતી સ્ત્રીપુરનું વિચિત્ર લાગે તેવા ઉલ્લેખે કરેલા છે, છતાં પણ મરણ કરવામાં આવે છે તેમાં અખંડ બ્રહ્મચારીના આમધમે પર મુસ્તાક રહેનાર અને અપેક્ષાના મામ તે ઓગળીના વેઢે ગણાય તેટલા પણ નથી ! માપધ્યા માપનાર જૈનધર્મમાં એ જાતની નથી તે વર્તમાન ચોવીશીના તીર્થંકર પ્રતિ નજર નાખીશું વિચિત્રતા કે નથી તે એકાંત. આત્મવની નજરે તે જણાશે કે–, નેમ, પરમ નહીં, બીજ પ્રી-પુરુષ વચ્ચે કોઈ પણ જાતનો ફરક ન જેનાર ધરબારી' એવા કવિ શ્રી વીરવિજયના ઉલ્લેખ મુજબ દનકાએ યથાર્થ મૂલ્યાંકન કરેલ છે. માપદ જેવું માત્ર બે જ તીર્થક બાલાચારી છે. આ ઉપરથી સ્થાન ધ્યાનમાં રાખી વખાણ કરતાં વિચિસ્તા પર દીવા જેવું જ જણાય છે કે –
દાખવી છે. એ માટે લંબાણ ન કરતાં એટલું જ વિદ્યા બાલ્યા. એ વયન અનુભવસિદ્ધ છે. જાવીએ -નારી નરસની ખાણ જેવું વાકય અને અમ દેવા જેઓ સર્વયા કામને છતી કરતા ય છે તેમ “ી સ્વર્ગની જાડી “ના વા