________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૧૬
શ્રી આત્માનă પ્રકાશ
Facing Adversity આફતના સામના
મુશ્કેલ છતાં હિતકારક છે.
મનુષ્ય જીવનમાં આફત તા જરૂર આવે. આખા સંસારનું બંધારણુ વિચારતાં એક સરખી બાબત કાક્ની ચાલતી નથી, તેમ જોવામાં આવ્યુ છે. એટલે એક અથવા બીજા આકારમાં આફત જરૂર આવે એ ચક્કસ અને અનિવાય બાબત છે. પ્રાણીની ઇચ્છા હોય ૐ ન હેાય. એને આફત જરૂર આવવાની છે, એને માટે સદા સદા તૈયાર રહેવાની જરૂર છે, અને આ દુનિયામાં આપત્તિ ન હેાય તે। સપત્તિની કિંમત પણુ નથી. સંપત્તિના સાચા મૂલ્ય કરાવનાર તરીકે આત
એને મળવા જવું એ શૂરવીરનું કામ છે અને મન ઉપર ભારે સંયમમાગે છે, મન પર સંયમ તા શૂરવીરતાનું એક લક્ષણ જ હાઈ એના પર વિવેચન આફત સામે હસતે હેાંએ જાવુ, એ કરવાનું ભાગ્યે જ હોઈ શકે એમ લાગે છે, પણુ શુરવીરતાનું આવા પ્રકારનું લક્ષણ હોય એ ભારે વિવેચન માગે છે. એટલા માટે અહીં જણાવવું જોઇએ કે શૂરવીર માણુસા હાય તે જ આફત સહન કરી શકે છે. આત સહન કરવામાં શૂરવીરતા જોઇએ એ વાત કદાચ પ્રથમ તે વિચિત્ર લાગે તેા જણાવવાની જરૂર છે કે બહાદૂર અને ખડુબેલા ખટોલા જ માણુસા જ શૂરવીર હોઇ શકે છે. અને ધ્યાન એ કરવા હોય ત્યારે ત્યારે શૂરવીરતા હોવી જોઇએ. અને શુરા માણસે જ એ કાર્ય કરી શકે. અને બહાદૂર માણસા જ શૂરવીર હાઈ શકે છે એ તે જાણીતી
યેગનું અંગ હાવાથી જ્યારે જ્યારે યુગમાં પ્રવેશ
છે એમ લાગવુ જોઇએ. અને એવા પ્રકારના સાંસારના બંધારણને આપણે એટલા બધા ટેવાઇ ગયેલા છીએ કે એ પ્રકારની સ્થિતિ જ છે અને તેને ટાળવી કે અન્યથા કરવી મુશ્કેલ છે એમ જાણવા છતાં જ્યારે
વાત છે, એ રીતે વિચાર કરી આફત વખતે જરા પણ મેાળા ન પડતાં એ આફતને પણ હસી નાખવી જોઇએ. પૈસાની કે ખી” કાઈ પણ આફત આવી પડે
જઇએ છીએ એ અયેાગ્ય, અનુચિત અને આપણને ઠરી ઠામ બેસવા ન દે તે પ્રકારની સ્થિતિ છે અને તેના સામના કરવા માટે આપણે તૈયાર રહેવાની જરૂર છે એવુ સંપત્તિમાં ઊછરેલાને લાગતું પણ નથી એ ખરા ખેદના વિષય છે, પણ અનિવાર્ય હેઇ એ વિચારણા માગે છે. આપણે આફતને પ્રથમ તે અનિવાય તરીકે સ્વીકારવી જોઇએ અને સંપત્તિને મૂલ્યવાળી કરનાર તરીકે ગણાવી જોઇએ કારણ કે સંપત્તિની કિંમતને આધાર આપત્તિ ઉપર જ રહે છે. આક્તને હસતે મુખડે ચલાવી લેવી એ વધારે મુશ્કેલ ખાત છે,
જ્યારે આપત્તિ આવી પડે ત્યારે આપણે રડવા બેસી ત્યારે તેને પણુ હસી નાખતા આવડવું જોઇએ એમ આ સૂત્રનુ કહેવુ છે અને તે અનુભવસિદ્ધ હાઈ ખૂબ વિચારણા માગે છે. જો કે આતાને પણ હસી કાઢવી એ મુશ્કેલ ખાબત છે, પણ એ ટાળી ન શકાય એવી ચીજ છે, આ વાત ખૂબ ધ્યાનમાં રાખવા જેવી છે અને માણુસાઈના મૂલ્ય કરાવનાર ચીજતે હસી કાઢવા જેવી નથી.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
No. 22 It is hard to smile in
the face of adversity but it always Pays,
Thoughts of the Great ''
For Private And Personal Use Only
kr
