________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪૪
શ્રી આત્માન પ્રકાશ એ યુગદ્રષ્ટા મહાવીરને માનવ હદય પર બધુ ધર્મ, ન રહે. જે સુખશાન્તિ ચાહતા હો તે સે છે મિત્ર ધર્મ અને જીવનબલિદાન ધર્મ પર કેટલે અટલ સાથે મૈત્રી કરે, પ્રેમ કરો અને સૌ દુઃખી છના વિશ્વાસ હતો તે બતાવે છે એટલે મહાવીરની દીર્ધ ઉપર કરુણ રાખે. સદ પ્રયાસ વગર કોઈ તમને સુખ દ્રષ્ટિ, આસ્તિકતા અને જીવનકળા પર પરમ શ્રદ્ધા નહીં દઈ શકે. ઉત્તમ કર્મનું ઉત્તમ ફળ તથા ખરાબ ઉત્પન્ન થાય એ સ્વાભાવિક છે.
કર્મનું ખરાબ ફળ ભોગવવું પડે છે. “ જેવાં થવા ઇચ્છો
છે તેવા થાઓ'ની શક્તિ પણ સૌ માણસમાં રહેલી છે. જે અહિંસામાં સ્વાદાદી બૈદિક-અહિંસા, તપસ્યારૂપી આત્મિક અહિંસા અને જીવદયારૂપી
આ હિંસાથી ભરેલા સંસારમાં બુદ્ધિથી વિચારવું નૈતિક અહિંસાને સુંદર સમનવય થયો હોય ત્યાં અને કામ કરવું તે સહેલું છે પણ એમાંથી અદ્રોહ સર્વ ધર્મ સમભાવની વૃત્તિ ઉત્પન્ન થાય જ, અહિંસા- અને અહિ સ જેવા રને શોધી કાઢવા તે એવું પ્રધાન ભારતીય સંસ્કૃતિ તે પવિત્ર સંગમ-સંસ્કતિ મહાન કાર્યો છે જે જગત કયારેય ભૂલી નહીં શકે. છે. કોઈ પણ ધર્મ કે સંપ્રદાય એ આદેશ કદી નથી
વિશ્વવ્યાપી કોઈ વૈજ્ઞાનિક નિયમ કરતાં અહિંસાના
નિયમની શોધ કંઈ ઓછી મહત્ત્વપૂર્ણ નથી. ખરી દેત કે ધર્મ કે ભગવાનના નામ પર અસહાય છેને મારી નાખી શકાય અને અનાચાર કે અત્યાચાર
રીતે તે નીતિનાં નિયમ અને વિજ્ઞાનના નિયમ વિશ્વ કરી શકાય. સાચા ધર્મના અસલી સ્વરૂપના
જ્ઞાનનાં જ બે અંગ છે. એક જ પ્રકૃતિના નિયામક
છે. એટલે અહિંસા પણ વિશ્વ નિયમ જ છે. વૈજ્ઞાનિક આદર્શને ભૂલી જવાથી કે નહીં સમજવાથી તથા
નિયમોની નાની મોટી સુખસગવડે વધી છે પણ અજ્ઞાન, અવિદ્યા, દુરાગ્રહ, પ્રપંચ અને પૈશાચિકતા
અહિંસા સિવાય એનું મૂલ્ય શું ? માનવજાતિનું વિગેરેના આક્રમણમાં ફસાઈ જવાથી મનુષ્યની
સુખ, મનની શાન્ત, રાષ્ટ્રપ્રેમ, ભ્રાતૃભાવ વગેરે અધોગતિ થાય છે. સાચે ધર્મ તે એવું ક૯પ-વૃક્ષ,
આજે કચ' દેખાય છે ? સૌને જીવન આજે એના કલ્યાણુનું અખંડ જ્યોતિનું એવું સાધન છે કે તે
અભાવમાં નિરસ અને દુઃખી છે. અણુબ કરતાં જેના વડે અજ્ઞાન, અવિદ્યા અને અવિશ્વાસનો
પણ અહિંસાની શક્તિ વધુ છે. મહાન રાષ્ટ્રોના ગાઢ અંધકાર તત્કાળ દૂર કરી શકાય છે. ધર્મ અને
કંઠમાંથી જે દિવસે અહિંસાનો મંત્ર નીકળશે તે સંસ્કૃતિ માનવસમાજની પ્રગતિ દેખાડનાર મિટર
દિવસે માનવનું મન સુખ પામશે. આ સ્થિતિનું નામ અને નાવિક બને છે. એના લીધે મનુષ્ય જીવન સાર્થક બને છે. મનની સીમાને અસીમ બનાવે તે
જ સભ્યતા. માનવસમાજને વિજ્ઞાનની વિનાશકાર
શક્તિઓથી બચાવવાનો એક માત્ર ઉપાય છે અહિંસ ધમ. સૌને નયન આપે તે નીતિ. પ્રાણીમાત્રનું
અને સત્યનો માર્ગ. આજે જે કે સંસાર આ માર્ગથે જેનાથી ભલું થાય તે જ સાચું કર્મ.
ઘણે દૂર નીકળી ગયા છે પણ પાછા એને એ માગ સન્મતિ મહાવીરે તે મનુષ્યના ભાગ્યને ઈશ્વર પર લાવવાનો પ્રયત્ન આપણે કો જ રહ્યો. આપણું અને દેવોના હાથમાંથી ખુંચવીને મનુષ્યના પિતાના પ્રયત્નમાં ખામી ન આવવી જોઈએ. ભારત પિતાના હાથમાં જ મૂકી દીધું અને કહ્યું કે, “કેઈ કાઈને આદર્શને અનુકૂળ લકતંત્ર શાસનમાં સફળ થશે તે સખદ:ખ દેનાર કે લેનાર નથી, સૌ વ્યક્તિ પિત- સંસારને પોતાની તરફ વાળી શકશે એ સત્ય છે પિતાનાં કર્મફળ ભોગવે છે.” એટલે કોઈ દેવની પૂજા અને આદર્શ તે વિશ્વભરમાં ફેલાશે. જ્યાં આપણે કરીને કે એને લોહીથી તૃપ્ત કરીને કોઈ સુખશાંતિ અનંત શાંતિ, પ્રેમ, આનંદ, મુક્તિ અને મંગળની મેળવવા ચાહે તે એને મહાવીરે સ્પષ્ટ કહી દીધું છે. પ્રાપ્તિ થશે. કે “હિંસાથી તે હિંસા જ જન્મ, લેકમાં પરસ્પર ભારતના કલ્યાણ માટે તેમજ વિશ્વસંધની સફ દુશ્મનાવટ વધે અને સુખશાતિની કોઈ આશા જ ળતા આપણે આપણું વિશિષ્ટ ગુણ-સંપન્ન મહાત્મા
For Private And Personal Use Only
