________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ભગવાન મહાવીર અને તેમને સંદેશ
૧૪૩ સમાન અધિકાર છે.” એ જ પ્રમાણે તેઓ માનતા વારને જે છે તે લેકે સક્ષમ રીતે આ વ્રતનું કે “ જન્મથી સૌ માણસ સરખાં જ ગણાય. નાત- પાલન ન કરી શકે તે એમણે રસ્થૂળ રીતે આ વ્રતનું જાતની દષ્ટિએ વિભાગ પાડવા એ કઈ રીતે યોગ્ય પાલન કરવું, એટલે કે જાણીબૂઝીને હિંસા ન કરે, નથી.' ઉત્તમ ચારિત્ર અને ઉત્તમ ગુણોથી વિભૂષિત પરિગ્રહ ન કરે અને અસંયમી ન બને પણ આ સંસ્કારી મનુષ્ય જ સાચા અર્થ માં મનુષ્ય કહેવાવા વતનું પૂર્ણતઃ પાલન કરવા પ્રયત્ન કરે.’ માટે યોગ્ય છે.
એમનું આ કહેવાનું પણ સાચું છે કે, “બુરાઈનું ખરું જોતાં સંસારમાં એક એવી શક્તિ છે જે
ખરું કારણ એ છે કે માણસ પોતાની તરફ ન જોતાં પિતાને પ્રભાવ પાડ્યા સિવાય નથી રહેતી અને તે છે
બીજાં તરફ જુએ છે. પિતાની દષ્ટિને અંતર્મુખી ચારિત્રક કે નૈતિક શક્તિ જ છે. મનુષ્ય અભણ હેય, કરીને પહેલાં પિતાને દેષ જોવે જોઈએ અને એને બહુ હથિયાર ન હોય, ગરીબ હેય, સમાજમાં એનું
દૂર કરવા પ્રયત્ન કરવો જોઈએ, પોતાની જાતને કોઈ સ્થાન ન હોય તે પણ જો એનું ચરિત્ર ખરે
જીતવા સરખો વિજ્ય બીજો એકે નથી.” એમણે ખર મહાન હશે તે એનો પ્રભાવ જરૂર પડશે અને
એમ પણ કહ્યું કે, “જગતને માલિક તે એ છે જે એ સન્માનિત થશે. આ ગુણોથી રહિત મનુષ્ય નિરાશ પોતાની માનવતાને માલિક હોય, જે પિતાના તથા નિષ્ક્રિય ન રહેતાં માનવીય ગુણ મેળવવા માટે
જીવનને “વિશ્વકર્મા' બની શકે સ્વધર્મ ( સદાચાર)પ્રયત્નશીલ રહેવું જોઈએ અને આશા તે કદી ગુમા
ના પથ પર રહીને પોતે જ પોતાને શાસનકર્તા, વવી ન જોઈએ.
પોતે જ પોતાને નિર્માતા બની શકે.' ખરું જોતાં ભગવાન મહાવીરના મત પ્રમાણે સદાચાર અને સદાચાર જ જીવન છે, સદાચાર જ ધર્મ છે, સદાચાર દરાચારના આધારે જ ઊંચનીચની કસોટી થઈ શકે, જ જ્ઞાન છે, સદાચાર જ તપ છે. તેઓ જ્ઞાન અને ચારિત્રનો પક્ષપાત કરતાં. મહાવીરે સૌથી વધુ જોર માનવ અને એના જીવનની પવિત્રતા મહામાનવ મહાવીરે આપણને ઉપદેશ દીધો છે પર આપ્યું છે. એમનું કહેવું છે કે, કોઈ પણ કે, “નૈતિકતાના સિદ્ધાંત પ્રમાણે વિચાર અને કાર્ય વ્યકિત સ્વભાવથી તે ખરાબ નથી હોતી. જે કદાચ સાથે જ ચાલવા જોઈએ. માનવ માટે સાચે માર્ગ ભૂલથી એ ખરાબ માર્ગ પર ચાલી જાય તો એ માર્ગ સત્ય અને અહિંસાનો છે.” એ માટે એમણે સૌથી છોડીને એકાદ દિવસ તે સુધરી પણ શકે છે. ” પહેલાં “અહિંસા પરમો ધમ:'નું સૂત્ર આપ્યું છે. સત્યના પૂજારી ભગવાન મહાવીર જાણતા હતા કે રાષ્ટ્રપિતા ગાંધીજીએ પણ કહ્યું છે કે, ' સત્યના આમી ભૂલથી જ ખરાબ રસ્તે દોરવાઈ જાય છે, દર્શન કર્યા વિના અહિંસાનું દર્શન થઈ જ ન શકે.” જાણીબૂઝીને અનુચિત માગ પર જનાર તે લાખમાં ખરેખર અહિંસા એ ઉત્તમ જીવન-કલા છે, એવું એકાદ માંડ મળે. માનવતા માટે આ સંદેશ અમૃત- સ્પષ્ટ દર્શન ભગવાન મહાવીરે કરાવ્યું છે. તેઓ કિરણ જેવો હતો. એણે કુમતિના કાદવમાં ખુંચેલ ભવિષ્યની માનવતાના મહાન નિર્માતા હતા. ભાવી માણસને બહાર કાઢવાની પ્રેરણા આપી. વિવેકી જનતા સુખ માટે બીજ વાવનાર મનુષ્ય આસ્તિક મનુષ્ય જાણે અજાણે અધમ કરી બેસે તે એને છે પણ હજારો વર્ષો પછી આવનાર પેઢીના સુખઆત્મા એ માટે પૂરતાય અને એ ફરીવાર એવું ન શાંતિ માટે ભવિષ્યનું દર્શન કરીને અહિંસા જેવું કરવા નિર્ણય કરે. વળી એમણે કહેલું કે, “માણસની સમ બીજ વાવનાર ભગવાન મહાવીર પરમ આસ્તિક અંદરની ખરી શક્તિ તે અહિંસા, સત્ય, અસ્તેય, હતા. નાનામાં નાના છોને ૫ણ વધ કરવાને બ્રહ્મચર્ય અને અપરિગ્રહ આ પાંચ વ્રતોના પાલનથી કેઈને અધિકાર નથી એ ઉપદેશ દેવો, એનું પાછું જ ઉત્પન્ન થાય છે. જે ગૃહસ્થ છે, જેમના પર પરિ- પાલન કરવું અને ભાવી જનતાનું માર્ગદર્શન કરવું
For Private And Personal Use Only
