________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
મગળમય વાણી.
અનુવાદકઃ— અભ્યાસી
सत्यं ब्रूयात् प्रियं ब्रूयात् । न ब्रूयात् सत्यमप्रियम् ॥
જે ભેજન આપણે મ્યુએિથી લઈએ છીએ.
તે જ આપણા સત્ત્તાંશ ( શરીરના ભાગ ) બને છે. થાળીમાં બાકી રહેલું' અન્ન આપણા સત્ત્વાંશ નથી ખનતું. એવી જ સ્થિતિ શબ્દોની પણ છે. જે શબ્દેને આપણે આપણાં મુખમાં સ્થાન દઇએ છીએ તે આપણા સત્ત્તાંશ બની જાય છે અને જેને આપણે સ્થાન નથી દેતા તે સાંશ નથી બનતા.
કાઇની નિ'દા કરવા માટે આપણે અપશબ્દોને મુખની અંદર સ્થાન દેવુંજ પડશે અને એમ કરવાથી તે આપણા સત્ત્વાંશ બની જશે. આપણે ણે ભાગે એમ વિચારીએ છીએ કે અપરાધીઓની યાગ્ય આલેાચના કરીને ન્યાયનું સમર્થન કરીએ છીએ; પરંતુ વાસ્તવિક રીતે ધૃષ્ણા અને લજ્જાના શબ્દોને જીભે લાવીને આપણે તેને આપણાં મનમાં સ્થાન દઈએ છીએ અને પછી તે દ્વારા આપણાં સુખ તથા શાંતિ પર આધાત પહોંચાડીએ છીએ. એવા શબ્દો આપણા ધ્યાનને એ રચનાત્મક વિધિઓ ઉપરથી દૂર હઠાવી મૂકે છે કે જેના પ્રયોગથી અપરાધ નારને સુધારવાને સંભવ હાય છે. આપણે એટલું યાદ રાખવુ જોઇએ કે આપણે જે અપશબ્દોનુ ઉચ્ચારણ કરીએ છીએ તે આપણા મુખમાં જ રહી જાય છે; અપરાધીમાં એનાથી જરા પણ સુધારે થતા નથી.
એવા અવસર પણ આવે છે કે જ્યારે આપણને પાપના વિધિમાં અવાજ ઉઠાવવાની જરૂર પડે છે, પરંતુ સાધારણુ રીતે એમ કરવાથી વિષમય શબ્દોને
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આપણા જ મુખમાં લઇ જને આપણે જ નુકસાન કરીએ છીએ. એનાથી દોષના પરિહાર જરા પણુ થતા નથી. નિષિદ્ધ વાક્યાના વિક્ષુબ્ધ સાગરમાં આપણી શબ્દાવળની ધારા પ્રવાહિત કરીને આપણે સંસારની અશાંતિને વધારી મૂકીએ છીએ. જનતાની ભાવના એના શિકાર બનેત્રા કાઇપણું પુરુષના છિદ્રન્વેષણ, દોષારાણુ કરવાથી નથી આપણે આપણું ભલું કરતા તેમજ નથી આપણે સંસારની અવસ્થા સુધારી શકતા. ઊલટુ વિષમય શબ્દોને ભારે ખારાક પેટમાં ભરીને આપણે આપણી જાતને વિષમતાના ઊંડા સાગરમાં ડુબાડી દઈએ છીએ.
વિષમ આલાચનાના અનુદાર ઉદ્ગારા ખાયા પછી આકાશ અંધકારથી વાઈ ગયેલુ લાગે છે અને થાડા સમય માટે જીવનને સાત્વિક આનંદ વિષાદના વાદળાથી છવાઇ જાય છે. મૂર્ખતાના શબ્દો ઉચ્ચારીને આપણે આપણી જાતને વેચી દઇએ છીએ અને તેના બદલામાં સંસારની સ્થિતિ ઘણી જ ખરાબ છે અને સૌ અમને ભૂલી ગયા છે ' એવા એવા અસદ્ વિચારાને હૃદયમાં સ્થાન આપીએ છીએ. અને જેની ઉપર દેષારાણુ કરીએ છીએ તેનામાં કર્-આપણી મારફત કાષ્ઠ જાતને નૈતિક સુધારા પણુ નથી થતા.
આપણી એવી ઇચ્છા હોવી જોઇએ કે આપણે ભૂલ કરનારને તેની મુશ્કેલીઓથી બચાવી લઇએ. તેને પદક્ષિત કરવાને બદલે આપણે તેને ઊઠવાની કળા શીખવવી જોઇએ.
પ્રત્યેક બાહ્ય સ્થિતિને! જન્મ પહેલા મનમાં થાય છે. બાહ્ય જગતમાંથી આપણે જે ખુરાને હુંમેશને માટે ઉખેડીને ફેંકી દેવા ચાહતા હાઇએ તા
For Private And Personal Use Only
