________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ,
[ ૩૪ ]
થવાથી જ થાય છે. તેથી દુઃખ તેમજ શેકથી છૂટવા માટે મનુષ્યે પોતાને સઘળે। સમય પરમાત્માના તત્ત્વજ્ઞાનની પ્રાપ્તિના સાધનમાં જ ગાળવે જોઇએ અને તે પ્રાપ્ત કર્યા પછી જ વિશ્રામ લેવા જોઇએ. પરમાત્માનું યથાર્થ જ્ઞાન વિવેક તેમજ વૈરાગ્યપૂર્વક સદ્ગુણ અને સદાચારના સેવનથી ( જેને ગીતામાં દૈવી સંપત્તિ કહેવામાં આવેલ છે) થાય છે અને દૈવી સંપતિની પ્રાપ્તિ ભગવાનની ભક્તિથી સુલભ થઇ જાય છે. આ રીતે ભગવાનની ભક્તિ જ તેનું તત્ત્વજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર વાનુ’ સર્વોપરી સાધન છે. તેથી દરેક શ્રદ્ધા તેમજ પ્રેમપૂર્વક ભગવદ્ભક્તિની ટેવ
પાડવી જોઇએ
ભગવદ્ભક્તિમાં મનુષ્ય માત્રના સમાન અધિકાર છે. માણસ ગમે તે વર્ણના હાય, ગમે તે જાતિના હાય, ગમે તે સમાજને કે અવસ્થાને હાય પણ ભગવાનની ભક્તિ કરવામાં કોઇ તેને શકી શકે નહિ. ભક્તિમાં નથી વિદ્યાખુધ્ધિની જરૂર, નથી જ્ઞાનની જરૂર. મૂર્ખમાં મૂર્ખ મનુષ્ય અને પાપીમાં પાપી મનુષ્ય પણ ભગવાનની ભક્તિ કરીને પરમ પવિત્ર બની શકે છે અને તેવી અને તેવી શ્રધ્ધા પૂર્વની ભક્તિથી તેને ઘણી જપથી પરમાત્માપદ્યની પ્રાપ્તિ થાય છે.
Ο
અહિંયા એ પ્રશ્ન થાય છે કે ભગવાનનુ નિરંતર ભજન કરવાથી સમસ્ત દુઃખથી આત્યમનુષ્યન્તિક નિવૃત્તિ થવાથી તેની પ્રાપ્તિ થઇ જાય છે એમાં શી યુક્તિ રહેલી છે? નીચે લખેલા ઉત્તરથી એ વાત સારી રીતે સ્પષ્ટ થઇ જશે. એ એક મનાવૈજ્ઞાનિક સિધ્ધાંત છે કે મનુષ્ય પોતાનાં જીવનકાળમાં જે વાતને નિરંતર અભ્યાસ કરે છે તેની જ સ્મૃતિ તેને અતકાળે થાય છે. અને અંતકાળે જે વસ્તુની સ્મૃતિ મનુષ્યને થાય છે તેના સ્વરૂપની પ્રાપ્તિ તેને મૃત્યુ પછી થાય છે. ચં ચં ચતિ મણ્ માથું થથસ્તે સેવમ્ । તે સમેઐતિ જૌન્તેય ! સદ્દા તેમામાવિતઃ ॥
એટ માટે જ કહેવામાં આવે છે કે જે પુરુષ અંતકાલે પરમાત્માનું સ્મરણ કરતાં શરીરત્યાગ કરે છે તે છેવટે પરમાત્મપદને પ્રાપ્ત કરે છે એમાં કશે। સ ંદેહ નથી.
આ ઉપરથી એટલું સિધ્ધ થાય છે કે માણસ ગમે તેવા પાપી, ગમે તેવા મૂર્ખ હોય તા પણુ ભગવાનના સ્મરણના અભ્યાસથી તેના એક ક્ષણમાં ઉધ્ધાર થઇ શકે છે તેથી આપણે હરતાફરતા, બેસતાઊડતા, ખાતાપીતા સર્વ સમયે ભગવાનના સ્મરણુના અભ્યાસ નિરંતર કરતા રહેવુ જોઇએ. એમ કરવાથી અધા દુર્ગુણ-દુર ચારેના મૂલથી જ નાશ થઇને મનુષ્યનું જીવન સદ્દગુણુ તેમજ સદાચારમય અની જાય છે અને એ પરમપુષ પરમાત્માના તત્ત્વનું યથાર્થ જ્ઞાન મેળવીને હંમેશને માટે પરમાનન્ત્ર તેમજ પરમશાંતિ અનાયાસે તેમજ જલ્દીથી પ્રાપ્ત કરે છે,
એટલું જ નહુિ પણ ભક્તિ કરનારના અજ્ઞા નરૂપી અંધકારને સર્વથા નાશ કરે છે. પ્રકાશમય તત્ત્વજ્ઞાનરૂપી દીપકદ્વારા નષ્ટ દઉં છું.'
કરી
ભગવાનનુ ભજન અને ધ્યાન કરનાર મનુથ્ય તેથી પરમાન' તેમજ પરમ શાંતિ પ્રાપ્ત કરી લે એમાં આશ્ચર્ય શું ? પણ ભગવાનના ઉપદેશેલા વચનાનુસાર ચાલનાર અતિશય મૂઢ પુરુષ પણ દુ:ખા મુક્ત થઇને પરમાત્માને પ્રાપ્ત કરે છે. ગીતામાં ભગવાન્ શ્રીકૃષ્ણ પાતે કહે છે કે
अन्ये स्वेवमजानन्तः श्रुत्वान्येभ्य उपासते । तेsपि चातितरन्त्येव मृत्युं श्रुतिपरायणाः ।। “ પરંતુ એનાથી ખીજા અર્થાત્ ધ્યાનયોગ,
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જ્ઞાનયોગ, કર્મયોગ, નહિં જાણનાર જે મનમુધ્ધિ પુરુષો હોય છે તેએ પેાતે નહિ જાણવા છતાં બીજા પાસેથી અર્થાત્ તત્ત્વવેત્તા પુરુષા પાસેથી સાંભળીને જ ઉપાસના કરે છે અર્થાત્ તેઓના કહેવા પ્રમાણે જ શ્રધ્ધાપૂર્વક તત્પર બનીને સાધન કરે છે. અને તેને સાંભળવામાં પરાયણ બનેલા પુરુષ પણ મૃત્યુરૂપ સંસારસાગર નિઃસંદેહ તરી જાય છે. ’
For Private And Personal Use Only