________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કી
જીવનનું રહસ્ય
[ ૩૧૩ ] પ્રકાશથી જ થાય છે તેવી રીતે અજ્ઞાનરૂપી સુખના ભંડાર સુખસ્વરૂપ પરમાત્માને આશ્રય અંધકારને નાશ પણ જ્ઞાનરૂપી સૂર્યને ઉદય ગ્રહણ કરે, તેનું તત્ત્વ સમજીને તેની ભક્તિ કેઈએ આપણી ખબર-અંતર ન પૂછી હોય, તે
નામનો જપ અને તેના સ્વરૂપનું પણ આપણે આપણા જીવનને સદુપયોગ કર્યો ચિંતન કરવું, તેની આજ્ઞાનું પાલન કરવું હશે, જે કાર્ય માટે આપણે આવ્યા છીએ તે તથા તેના વિધાનમાં સંતુષ્ટ રહેવું એ જ સદગતીકાર્ય કર્યું હશે તે આપણે કૃતકૃત્ય થઈ જશું
- મોક્ષ પ્રાપ્ત કરવાને સહેલામાં સહેલું ઉપાય છે.
છે અને તે વડે જ મનુષ્ય સઘળા પ્રકારના અને આપણું જીવન ધન્ય થઈ જશે.
કલેશેથી મુક્ત બનીને પરમ સુખને અધિકારી હવે આપણે જોવાનું એ રહે છે કે દુઃખની
બની જાય છે–જે મેળવીને બીજું કશું મેળવઆત્યંતિક નિવૃત્તિ અને અવિનાશી સુખની પ્રાપ્તિને
વાનું બાકી નથી રહેતું, મનુષ્ય હમેશને માટે ઉપાય શો છે? આપણે જોઈએ છીએ કે સૌ પ્રાણી સુખ ઇરછે છે, દુઃખ કઈ પણ નથી કૃતકૃત્ય થઈ જાય છે, દ્વન્દ્રોથી છૂટી જાય છે. ઇરછતું પરંતુ સંસારમાં સુખ શોધ કરવાથી નથી અહિંયા એ પ્રશ્ન થાય છે કે મનુષ્યને ચિંતા, મળતું. જ્યાં જોઈએ ત્યાં હાય હાય મચી રહેલ શોક, ભય, દુઃખ વગેરે કેમ થાય છે? જે એમ છે. સર્વ લેકે દુઃખ અને અશાંતિની જવાલાથી કહેવામાં આવે કે પ્રારબ્ધ કર્મોના ફલસ્વરૂપે જ બળી રહેલ છે. કેઈ આપણ નેજરે સુખી લાગે આપણને સુખ-દુઃખ વગેરેની પ્રાપ્તિ થાય છે તે છે તે પણ તેઓ વધારે સુખ માટે તલસી રહેલ એ શંકા થાય છે કે પ્રારબ્ધ ભંગ તે જીવન્મુક્ત હોય છે, તેઓને પિતાની સ્થિતિથી સંતોષ નથી થવાની તૈયારી હોય તેવા પુરુષોને પણ ભેગવી હિતે, બીજાને પિતાથી વધારે સુખી જોઈને રહ્યા પછી મેક્ષ થાય છે. પ્રારબ્ધ ભંગ બાકી તેઓ ઈર્ષ્યાથી બળતા હોય છે, જે કાઈ માન, રહ્યા વગર તેઓનું શરીર નથી રહી શકતું. તેઓને મર્યાદા તથા ધનસંપત્તિ તેઓને પ્રાર્ થયેલ શારીરિક કષ્ટ, રેગ, પીડા વગેરે પણ થાય છે, હોય છે તેને નાશ થઈ જવાને ભય તેઓને પણ તેઓને સુખદુઃખ, હર્ષશેક, વગેરે નથી હમેશાં લાગ્યા કરે છે, તેઓ જરા સરખી પ્રતિ- રહે તેથી જ તેઓ જલદી મોક્ષ પામે છે. પ્રતિ કૃલતા પણ સહન નથી કરતા. પ્રતિકૂળ આચરણ કહે છે કે "શે નારિ, “છે : કરનાર પ્રત્યે તેમજ પિતાની ઈચ્છા પૂર્ણ કરવામાં શ૪ garગુફત્ત વગેરે. ગીતામાં પણ કહ્યું હરકત કરનાર પ્રત્યે તેને દ્વેષાગ્નિ સળગી ઊઠે છે કે-17 સૂનાગૂંચ રાનવરિત પgિa: છે, પ્રતિહિંસાનો ભાગ જાગે છે અને તેના આવા પ્રકારના બીજા અનેક વચને શાસ્ત્રોમાં બદલામાં બીજા પણ તેને પ્રત્યે એવા જ ભાવનું છે, જેનાથી એટલું સિદ્ધ થાય છે કે જ્ઞાની મહાપિષણ કરે છે. પરિણામે ચારે તરફ ભય, આશંકા, માઓને સુખદુ:ખમાં હર્ષશેક થતું નથી હર્ષઈષ્ય, ઢષ અને કલહનું વાતાવરણ પ્રસરી રહે છે. શેક તથા સુખદુઃખની ઘટનાનું નિમિત્ત પ્રાપ્ત અને એની અંદર સઘળા લેકે રાતદિવસ થવા છતાં પણ તેઓના અંતકરણમાં હર્ષબન્યા કરે છે, દુઃખી રહે છે, અશાંતિમય જીવન શક આદિ વિકાર નથી થતા, તેઓની સ્થિતિ વ્યતીત કહે છે અને મરણ પછી નરકની અસહ્ય હમેશાં અવિચળ અને એકસરખી જ રહે છે. યંત્રણ ભેગવે છે એટલા માટે જ જગતને એ ઉપરથી એટલું સિદ્ધ થાય છે કે હર્ષશેક દુ:ખાલય-દુઃખનું ઘર કહેવામાં આવેલ છે. અને સુખદુઃખ વગેરે થવામાં માત્ર આપણું સઘળા લેકે કંઈ ને કંઈ અભાવને અનુભવ કરે અજ્ઞાન જ હેતુ છે. અજ્ઞાનને નાશ થતાં જ ચિંતા, છે અને અભાવ દુઃખનું કારણ છે. આવી શક, ભય વગેરેને પણ અત્યંતભાવ થઈ જાય સ્થિતિમાં આ દુઃખમય જગતથી વિમુખ બનીને, છે અને અજ્ઞાનને નાશ થાય છે પરમાત્માના તેમાંથી સુખ પ્રાપ્ત કરવાની આશા છોડીને નિત્ય યથાર્થ જ્ઞાનથી. જેવી રીતે અધકારને નાશ
For Private And Personal Use Only
