________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
२६८
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ જે માનથી આલોક તથા પરલોકમાં સિદ્ધિ થાય, ફરજ તથા કર્તવ્ય અકર્તવ્યનું ભાન થાય તેનું નામ તે સવમાન છે. તે મદ નથી પણ ગુણ છે; કારણ કે તેમાં આત્માની શક્તિનું ભાન થવા સાથે મનુષ્ય પિતાનું વ્યવહારિક ધાર્મિક ફરજ-કર્તવ્ય શું છે તે જાણી રૂપર ઉપકાર કરી આત્મકલ્યાણ સાધી શકે છે તેનું નામ જ સ્વમાન છે–તે સગુણ છે, તે રાખવું અને ન હોય તો લાવવા પ્રયત્ન કરે; પરંતુ જે માન, જેને કષાય કહેવામાં આવે છે, જે ક્રોધને ઉત્પન્ન કરે છે, જે શ્રેષના પુત્ર સમાન છે, જેનાથી આત્મધર્મ બગડતે હોવાથી તેનાથી દૂર રહેવું જરૂરનું છે. લઘુતા ધારણ કરવાથી માન કષાય ઉત્પન્ન થતું નથી. તેને માટે શ્રી ચિદાનંદજી મહારાજનું નીચેનું પદ આપી આ લેખ સમાપ્ત કરવામાં આવે છે.
લઘુતા પદ, લઘુતા મેરે મન માની, લઈ ગુરુગમ જ્ઞાન નિશાની...લઘુ –એ આંકણી.
મદ અષ્ટ જિનેને ધારે, તે દુર્ગતિ ગયે બિચારે, દેખે જગતમેં પ્રાની, દુખ લહત અધિક અભિમાની....લઘુ. ૧. શશી સૂરજ બડે કહાવે, તે રાહકે બસ આવે; તારાગણ લઘુતા ધારી, સ્વરભાનુ ભીતિ નિવારી....લઘુ. ૨. છેટી અતિ જોયણગંધી, લડે ખટરસ સ્વાદ સુધી; કરટી મેટાઈ ધારે, તે છાર શિશ નિજ ડરે...લઘુ. ૩. જબ બાલચંદ્ર હોઈ આવે, તબ સહ જગ દેખણ ધાવે; પુનમદિન બડા કડાવે, તબ ક્ષીણ કલા હોય જાવે....લઘુ. ૪. ગુરુવાઈ મનમેં વેદ, ઉપ શ્રવણ નાસિકા છે; અંગમાંહે લઘુ કહાવે, તે કારણ ચરણ પૂજાવે...લઘુ. પ. શિશુ રાજધામમેં જાવે, સખી હિલમિલ ગોદ ખીલાવે; હોય બડા જાણ નવિ પાવે, જાવે તે શીશ કટા....લઘુ. ૬. અંતર મદ ભાવ વહાવે, તબ ત્રિભુવન નાથ કડાવે;
ઈમ ચિદાનંદ એ ગાવે, રહણી બિરલા કોઉ પાવે.....લઘુ. ૭. આ પદનું નિરંતર રટણ પઠન-પાઠન કરવાથી માન કષાય ઉત્પન્ન થશે નહિ અને થશે તે આ પદનું મરણ થતાં અટકશે.
“ ગાંધી
For Private And Personal Use Only
