________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
KO
શ્રી માત્માનંદ પ્રકાશ. OCTOOOOOOOOOOOOOOOO છે અમારી પૂર્વદેશની યાત્રા.
(ઐતિહાસિક દષ્ટિએ.) OCC (ગતાંક પૃષ્ઠ ૧૮૪ થી શરૂ) CCC લખનમાં એક મહત્વનું ખાસ જોવા જેવું છે. અહીં મ્યુઝીયમ બહુ જ સારૂં છે. યુ. પી. માં આવું મ્યુઝીયમ એક જ છે. મોટા મ્યુઝીયમમાં નીચે ભોંયરામાં ધાતુની પ્રાચીન જિનભૂતિ અને પાષાણની શાસનદેવીની મૂર્તિ છે તેમજ કેસરબાગ કે જ્યાં પહેલાં યુ. પી. ની કાઉન્સીલ હતી ત્યાં મથુરાના કંકાલી ટીલામાંથી નીકળેલ પ્રાચીન જૈન મંદિરોના અવશેષ, પ્રાચીન જિન મૂર્તિઓ કેટલીક તે વર્તમાન વિકમ સંવતથી પણ પ્રાચીનકાલીન મૂર્તિઓ છે. તેમાંય મુખ્ય હોલની બાજુમાં ચાર માટી ભવ્ય મૂર્તિઓ તેરમી શતા બ્દિની છે. ખાસ દશનીય છે. એક પરિકરવાથી શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામીની મૂર્તિ પણ બહુજ રમ્ય અને મને હર છે. જૈન ધર્મના આ પ્રાચીન સમારકના-ગીરવિના જરૂર દર્શન કરવા યોગ્ય છે. નાની મોટી લગભગ સાત સો વરતુઓ જેનેની છે. મંદિરના સ્થભે, શિખરના ટૂકડા અને અનેક ખંડિત મૂર્તિઓ નંબર લગાવી ત્યાં રાખવામાં આવેલ છે. જો કે આ સ્થાન બધાને બતાવતાં નથી. અમને પણ મુશ્કેલી પડી હતી પરંતુ મહેનત કરવાથી જરૂર શોક સુંદર વસ્તુ જોવા મળશે. જૈન વિભાગ જુદો છે. મ્યુઝીયમાં તે નામ માત્ર જ જૈન વિભાગ છે પરંતુ ત્યાંથી બે ફાઁગ દૂર કેસરબાગમાં જ આ બધો સંગ્રહ છે. આ માટે વિશેષ જાણવા ઈચ્છનાર મહાશય મારે લેખ જૈન તિમાં “ લખ. નૌના મ્યુઝીયમની પ્રાચીન જૈન મૂર્તિઓ” વાંચે. ગામ બહાર પણ વે. મંદિર અને ધર્મશાળા છે,
આ બધું જોઈ અમે લખનૌથી વિહાર કરી કાનપુર આવ્યા.
કાનપુર બહુ જ પ્રસિદ્ધ શહેર છે યુ. પી ના વ્યાપારનું મુખ્ય કેન્દ્ર શહેર છે. અહીં વ્યાપાર અર્થે ગુજરાત, કાઠિયાવાડ અને કચ્છના જૈને વસે છે. તેમનાં ૪૦ ૫૦ ઘર છે. ૫-૬ બાબુના ઘર છે. અહીં એક સુંદર ભવ્ય કાચનું જિનમંદિર છે. કલકત્તાના પ્રસિદ્ધ દાનવીર બાબૂરાય બદ્રિદાસજીના મંદિરની પ્રતિકૃતિ-સફલ પ્રતિકૃતિ છે. જો કે તેનાથી નાનું છે, જગાની એાછાશ ઘણી છે; છતાં મંદિરને તેવું બનાવવા પ્રયત્ન સફલ થયો છે. કામ સુંદર છે. તેમાંય પ્રભુ સન્મુખનું મીણકારી કામ તે કમાલ છે, તેમજ હીરા, મેતી, પન્ના, માણેક, નીલન આદિની લ્હારબંધ કરે. કોઇ નવા દર છે , મારા ".
For Private And Personal Use Only
