________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જયંતી.
૨૯૯
એ કઈ વકતા વાણુને સંયમ રાખીને બેલે. સાધુ સંમેલન થઈ ચુકયું છે ને એને પ્રભાવ તો સૌ કોઈ જોઈ શકે છે. આજે એક પાટ ઉપર અમે જે આટલા સાધુઓ એકઠા થઈ બેઠા છીએ એ એને પ્રતાપ છે. અમારા આ પ્રેમને જારી રહે એ દરેક વકતાનું ધ્યેય હેવું જોઈએ. બાકી છદ્મસ્થ ભૂલને પાત્ર છે, એ શ્રોતાઓએ ખ્યાલમાં રાખવું જોઈએ.
આ પછી ગુલાબચંદજી દ્વાને પરિચય કરાવી તેઓશ્રીએ સ્થાન ગ્રહણ કર્યું હતું. શ્રી ગુલાબચંદજી ઠઠ્ઠાએ આત્મારામજી મહારાજની જીવનકથા વર્ણવતાં કહ્યું કે
તેમને જન્મ પંજાબમાં થયેલો. પિતા લશ્કરની ટુકડીના નાયક હતા, પણ આચાર્ય શ્રી બાલ્યાવસ્થાથી ધર્મવૃત્તિવાળા હતા. તેમણે જે સિદ્ધાન્ત પ્રથમ માન્યા. તેમાં ખામી જણાતાં તરતજ બીજે પગલાં માંડયા. તેઓ સ્થાનકવાસીમાંથી વેતામ્બર મતના બન્યા. તેમનું જ્ઞાન કેટલું વિશાળ હતું એ તેમના ગ્રંથ આપણને સમજાવે છે. અને આજે વિદ્વત્તાથી પ્રેરાઈ અમેરિકાના ચીકાગે શહેરની સર્વ ધર્મ પરિષદમાં પણ તેમને નિમંત્રણ મળ્યું હતું, જેમાં તેઓએ વીરચંદ રાઘવજી ગાંધીને મોકલ્યા હતા.
આ પછી વકતા મહાશયે કેટલાંક દષ્ટાંતો આપ્યાં હતાં જેમાં સ્વર્ગસ્થ આચાર્યદેવની મહત્તા ઝળકતી હતી.
પંડિત હંસરાજજી બોલવા ઉભા થયા તે પહેલાં શ્રી વલ્લભસૂરિજીએ તેમને પરિચય કરાવતાં જણાવ્યું હતું કે- પંડિત જન્મે બ્રાહ્મણ હોવા છતાં જૈન સંસ્કારથી વિભૂષિત છે. તેમણે અનેક ગ્રંથો બનાવ્યા છે.”
આ પછી પં. હંસરાજજીએ સદ્દગતના જીવનનું વિવેચન કરતાં જણાવ્યું હતું કે-મેં સૂરિજીનાં પ્રત્યક્ષ દર્શન નથી કર્યા પણ તેમનાં ગ્રન્થોના વાંચનથી હું તેમની સમાજ માટેની સેવા કરવાની તમન્ના સમજી શક્યો છું. સમાજને ઉંચો ઉઠાવવામાં તેમણે જે પ્રયત્ન કર્યો છે તે ખરેખર અભ્યાસ કરવા ગ્ય છે.
પંડિત સુખલાલજ પિતાનું વકતવ્ય શરૂ કરતાં જણાવ્યું કે, આચાર્ય મહારાજના જીવનની પૂરી સમાલોચના આજે થઈ શકે તેમ નથી. એમનું સાહિત્ય અને જીવનનું દર્શન જોતાં મને તેમના તરફ વધારે આદર છે. સેળમાંથી સત્તરમા સિકામાં શ્રી યશોવિજયજી થયા પછી ૧૯ માથી ૨૦ મા સૈકામાં આત્મારામજી મહારાજ થયા છે. તેઓને કાળ કીશ્ચિયાનીટીની જબરી અસરવાળે હતો, છતાં તેઓએ જૈન દર્શનને ખૂબ ફેલાવો કર્યો હતો. જૈન તત્ત્વાદમાં તત્ત્વોની વાત છે પણ તે કેવળ શ્રદ્ધા ઉપર નથી રચેલાં, બુદ્ધિગમ્ય થાય તેવી ખૂબીથી બતાવવામાં આવ્યા છે.
નવા યુગને સત્કારવાનો સૌથી પ્રથમ પ્રયત્ન તેમને જ હતો. અને આ પછી તેમણે એ યુગના પુસ્તકની અછત તથા સ્વામી દયાનંદ સાથે આત્મારામજીની સરખામણી,
For Private And Personal Use Only