________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩૭
અમારી પૂર્વદેશની યાત્રા. કાનંદી એ જાણજે ચિત્ર વસતિ ઘડ્યો એથ, સુવિધિ છણેસર અવતર્યા ચિ. તે કામંદી અને. જી ૨૦
(સૌભાગ્યવિ. પૂ. ૯૩) પ્રથમ બંને મુનિ કવિરાજે વર્તમાન કાકદી નગરીને જ સુવિધિનાથ પ્રભૂની જ જન્મભૂમિ કહે છે; જ્યારે ત્રીજા કવિરાજ આ નગરીને ધન્નાની કાકંદી કહે છે અને સુવિધિનાથ પ્રભૂની જન્મભૂમિ બીજી હોવાનું જણાવે છે. બીજા મત પ્રમાણે તે “ગંગાની ઉત્તરે કટિહારથી પશ્ચિમમાં કાનપુર સુધા જતી B. A. N. W. બંગાળ એન્ડ નેથે વેસ્ટર્ન રેલ્વે છે, જ્યાં ભાગલપુર, પટણું, કેમકામાથી ગંગા પાર થઈને જવાય છે. પટણથી હાજીપુર છપરા થઈ પશ્ચિમમાં ૧૦૨ માઈલ ભટની જ છે ત્યાંથી ૪ માઇલ નેનખાર એ. છે. નોનખારથી ગોરખપુર માઈલ ૪૩ થઈ અયોધ્યા કાનપુર જવાય છે. નાનખાર સ્ટે. થી ૧ાા માઈલ દૂર બુનંદા ગામ છે જે પ્રાચીન કાકંદી-સુવિધિ જન્મભૂમિસ્થાન હશે–છે. આવાં પ્રાચીન સ્થાનો પાછળ શોધખેળ કરી સત્ય વિગત બહાર મૂકવાની જરૂર છે.
કાકંદિની યાત્રા કરી અમે ક્ષત્રિયકુંડ ગયા. ક્ષત્રિયકુંડ,
નવાદા સ્ટેશનથી ૩૨ માઇલ, લખીસરાઇ જંકશનથી ૨૨ થી ૨૪ માઇલ અને ચંપાપુરીથી માઈલ દૂર સ્થાન છે. કાર્કદીથી ૧૦ માઈલ દૂર મોટરદ્વારા અહીં આવતાં વધારે અનુકુળતા છે. લખીસરાઈથી સિંકદરાજ જતી સડકથી આ સ્થાન દૂર છે. સડક રસ્તે કાકંદી થઈને જતાં ૧૮ માઈલ આવ્યા પછી કાચે રસ્તે ક્ષત્રિયકુંડ જવાય છે.
ક્ષત્રિયકુંડ ભગવાન મહાવીરના જન્મસ્થાન તરીકે બહુ પ્રસિદ્ધ છે. અમે ક્ષત્રિયકુંડથી પાંચેક માઇલ દૂર હતા ત્યારે ત્યાંના કેટલાક ભાઈઓને પૂછયું કે અહિંથી ક્ષત્રિયકુંડ કેટલું દૂર છે ? ત્યારે તેમણે કહ્યું તમે જન્મસ્થાન જાવ છો ને ? જૈન મંદિર અહીંથી પાંચ માઈલ દૂર છે. પછી તેણે ખુલાસો કર્યો કે તમે-જૈને જેને ક્ષત્રિયકુંડ કહે છે તેને અહીં જન્મસ્થાન તરીકે ઓળખે છે. આટલામાં એતરફ તમે એક બાળકને પુછશે તો તે જન્મસ્થાન બતાવી દેશે. ક્ષત્રિયકુંડ નામ ઘેડા જાણે છે.
ક્ષત્રિયકુંડ જતાં પહેલાં લછવાડ ગામમાં રહેવું પડે છે. આ નગર લિછીવી રાજાએની રાજધાની તરીકે પ્રસિદ્ધ છે. લછવાડમાં એક સુન્દર વિશાલ શ્વેતાંબર ધર્મશાળા અને અંદર વેતાંબર મંદિર છે. બહાર વિશાલ કંપાઉન્ડ છે. મંદિરમાં શ્રી વીરવિભુની સુન્દર પ્રતિમા મૂલનાયક છે. ધર્મશાળા જૂની અને ટુટેલી છે. કહે છે કે જ્યારથી થઈ ત્યારથી અધૂરી જ રહી છે. ધર્મશાળાનું કામ ઘણા વખતથી અસ્તવ્યસ્ત છે. અહીં એક શ્વેતાંબર કાઠી તરફથી એક મેનેજર છે જે વ્યવસ્થા રાખે છે. જાતે ભાટ છે પણ ધર્મને નામે ઘણે આડંબર રાખે છે. અમને તે તેમાં ઘણી પિલ લાગી, સડકને નામે, ધર્મશાળાને નામે, મંદિરને નામે આદિ આદિ ઘણાં ઘણું ખાતાને નામે ટીપ ઉઘરાવી લાવે છે. યાત્રુઓ પાસેથી પણ ઉધરાવે છે. શું વ્યવસ્થા થાય છે તેનો રીપોર્ટ ઘણાં વર્ષોથી બહા પડતા. ત્યાંના માણસે પણ તેની વિરૂદ્ધ ધણુ ફર્યાદ કરતા હતા, એકલદોકલ યાત્રિઓને, શ્રાવિકાઓને હેરાન પણ કરે છે. તેની વિરૂદ્ધ ઘણી ભયંકર ફર્યાદે થઈ છે. અહીં એક જૈન મુનિમની ખાસ જરૂર છે. મહારાજ બહાદુરસિંહજી આ તરફ લક્ષ આપી વ્યવસ્થા સુધારે.
(ચાલુ).
For Private And Personal Use Only
