________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
www.kobatirth.org
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ,
સુધાંશુ ચંદ્રમાં પૂરબહારમાં ખીલે છે તે વખતે મંદિરને દેખાવ બહુજ આકર્ષક અને ભવ્ય લાગે છે. તેમજ અંધારી રાત્રિમાં ઇલેકટ્રીક લાઈટના પ્રકાશમાં તો એમજ લાગે કે જાણે આકાશમાંથી તારાગણ પ્રભુના દર્શનાર્થે આવેલ છે. રાય બદ્રિદાસજીના સમયમાં તો હિન્દના વાયસરોય અને ગર્વનરો પ્રાય: એકાદ વાર તો જરૂર આ મંદિરની કળા અને રચનાનું નિરીક્ષણ કરવા આવતા. જેનેનું આ ગૌરવસ્થાન છે. યદ્યપિ હમણાં હમણાં કઈક પુરાણું થતું જાય છે; સુધારા વધારા કે જોઈએ તેવી સફાઈ થતી નથી, જુનું કામ છણું થતું જાય છે છતાંય તેની પૂર્વની જાહોજલાલી જળવાઈ રહેલ છે.
આ મંદિરની બાજુમાં જ કપુરચંદજીનું, ભેળાબાબુનું ચંદ્રપ્રભુનું મંદિર છે. આ પણ વિશાલ અને સુંદર છે. કામ હજી ચાલુ છે.
બાબુ જીવણદાસ પ્રતાપચંદનું ઘરદેરાસર હેરિસન ડને મેડ ઉપર જ આવેલું છે, તેમ જ બાંસતલા સ્ટ્રીટમાં હીરાલાલ મુન્નાલાલના મકાનમાં કેસરીયાઓનાથનું ઘરમંદિર છે.
આ સિવાય ધરમતલ્લામાં આવેલ ઇડિયન મિરર સ્ટ્રીટમાં કુમારસિંહ હાલમાં બાબુ પુરણચંદજી મહારનું સાહિત્યમંદિર,જ્ઞાનમંદિર, પુરાતત્વમંદિર ખાસ દર્શનીય છે. કલકત્તા જનાર કઈ પણ જેન આ સરસ્વતિ ભવનનાં અવશ્ય દર્શન કર્યા વિના ન જ રહે. ખાસ દર્શન કરવા લાયક છે. અનેક પ્રાચીન અર્વાચીન હસ્તલિખિત પુસ્તકોનો વિશાલ સંગ્રહ; હિન્દ અને હિન્દ બહાર યુરોપ આદિ દેશમાં પ્રકાશિત અને સુન્દર અપૂર્વ પુસ્તકોનો સંગ્રહ, પ્રાચીન અર્વાચીન ચિત્રો, સિક્કા તથા લેખોનો પણ સંગ્રહ સારે છે. મથુરાના ચિત્રોની પ્રતિકૃતિ, અને બીજાં પણ કેટલાંક બાવલાં મૂર્તિઓ સારી છે. એક જૈન શ્રીમાન આ વિદ્યાવ્યાસંગ અને કળાપ્રેમ જોઈ કોને આશ્ચર્ય અને આનંદ ઉત્પન્ન નહિ થાય ? પિતે ઈતિહાસરસિક, અને વિદ્યાપ્રેમી છે. કલકત્તામાં આવનાર દરેક જૈને આ સરસ્વતીભુવનનાં
(૧) કલકત્તાનાં કેટલાંક સ્થાનોનું રસમય વર્ણન સરસ્વતીમાં પ્રગટ થયેલું તેમાંથી એક અજેના લેખકે આ મંદિર માટે લખેલા શબ્દો ખાસ વાંચવા ૫ લેવાથી હું અહીં રજુ કરું છું, વાંચકેને બહુ જ આનંદપ્રદ નિવડશે. એમ ઇચ્છું છું.
૧ પાર્શ્વનાથના મંદિર શામ બજાર કે અત્યન્ત સમીપ હૈ. શામ બજાર તક ગ્રામ ગાડી ભી નતિ 8, ઔર કીર આધામાલ પૈદલ જાના પડતા હૈ. યહમદિર જૈન સમ્પ્રદાચકા હૈ યહાં પાશ્વ
પ્રવર્તક) (જો કે જેન ધર્મ પ્રવર્તક પાર્શ્વનાથજી નથી. તેઓશ્રીને જૈન ધર્મના ૨૩ માં તીર્થંકર હતા. તેમની પહેલાં બાવીશ તીર્થંકર થઈ ગયા છે. ) કી પૂજા હોતી હૈ. (અહીં મૂલ નાયકજી તો જન ધર્મના દસમા તીર્થંકર શીતલનાથજી છે પણ અજનમાં પાશ્વનાથના મંદિર તરીકે જ ખ્યાતિ છે.) મંદિર કે ગગન ચુમ્બી શિખર બહુત દૂરસે દી ખાઈ પડતે હૈ. મંદિરકે સ્થાનક ક્ષેત્ર રૂલ અધિક નહિં કિન્તુ મંદિરના સ્થાપત્ય ઔર ચિત્રકલા કૌશલ અતીવ પ્રશંસનીય
મંદિરકી સજાવટકો દેખકર દર્શક આશ્ચર્યાન્વિત હે જાતા હૈ. મંદિરમે પિયે હુએ કાંચકે છોટે, છોટે, ટુકડે હીરે, મણિય, ઔર રોકી ભ્રાન્તિ પૈદા કરતે હૈ. ઇસ ટેસે આકારવાલે મંદિરમે શિલ્પકલા બડી ઉત્તમતાસે પ્રદર્શિત કી ગઈ હૈ. જબ ઈન કાંચ ટુકડો પર વિઘુત્રકાશ પડતા હૈ તબ અસંખ્ય પ્રજવલિત પ્રદીપ દષ્ટિગોચર ને લગતે હૈ.
For Private And Personal Use Only
