________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનદ પ્રકાશ.
ત્રીજો અધિકાર. (પ્રશ્ન) જીવ પોતે અરૂપી છતાં તે ઈન્દ્રિય અને હસ્તાદિની મદદ વિના કમેને શેનાવડે ગ્રહણ કરે છે? કઈને કંઈ વસ્તુ ગ્રહણ કરવી હોય છે ત્યારે તે પ્રથમ તે વસ્તુનું નિરીક્ષણ કરીને પછીથી હસ્તાદિવડે તેને લે છે. આમાં પિતે તે નથી તેમ છતાં તે કર્મોને ગ્રહણ કરે છે એ કથન કેમ ઘટે?
(ઉત્તર) + આત્મા પિતાની શકિતથી અને સ્વભાવાદિથી ઇન્દ્રિયાદિની મદદ વિના પણ ભવિષ્યત્ કાળમાં ભેગવવા ગ્ય કર્મોને ગ્રહણ કરે છે. જુઓ.x
ઔષધીથી સિદ્ધ કરેલા પારાની ગુટિકા હસ્તેન્દ્રિયાદિ રહિત છતાં દુધ વિગેરેનું પાન કરાવે છે, સીસાને તથા પાણીને શોષી લે છે, શબ્દવેધ કરવાનું બલ આપે છે તથા શુક્રની વૃદ્ધિ કરે છે. જે પારો ચક્ષુરાદિ ઈન્દ્રિયો રહિત છતાં આટલું કરી શકે તે આત્મા જેની શકિત અચિત્ય છે તે શું શું ન કરે ? વનસ્પતિ પણ હસ્તાદિ વિના આહારનું ગ્રહણ કરે છે. નાળિયેર પ્રમુખના મુળમાં પાણી સિંચવાથી તેના ફળમાં તે પાણી પહોંચ્યાનું પ્રત્યક્ષ દેખાય છે. એટલું જ નહિ પણ પ્રાયઃ સર્વ વસ્તુ પિતાની મેળે પાણીનું ગ્રહણ કરીને આદ્ર થાય છે. જે એમ કહેવામાં આવે કે એતો પાણીની શકિત છે જે બીજી વસ્તુઓમાં ભેદન કરીને દાખલ થાય છે, તે તેમાં વ્યભિચાર (બાધ) આવે છે. મુદ્દગશિલા ( મગરિયો પાષાણુ ) અને કેરડુ કણ ( ગાંગડુ દાણા ) કદી પણ પાણી ભરાતા નથી. એ જેને જે વસ્તુ ગ્રહણ કરવા યોગ્ય હોય તે તેજ વસ્તુને ગ્રહણ કરે. લેહચુમ્બકને સ્વભાવ છે કે તે લેહ સિવા યની ધાતુઓને પડી મુકીને લેહનું જ ગ્રહણ કરે, તેવી જ રીતે જીવ પણ જેવું જેવું ભવિષ્યત કાળમાં બનવાનું હોય તેવી પ્રેરણાને વશ થઈને કર્મયુદ્દગલોનું ગ્રહણું કરે છે. જેમ કોઈ સૂતેલે માણસ જે વખતે સ્વપ્ન જોઈને મન થીજ અનેક પ્રકારની ક્રિયાઓ કરે છે તે વખતે તેની પાંચ જ્ઞાનેન્દ્રિ (સ્પર્શનાદિ ) અને પાંચ કર્મેન્દ્રિય (કરપાદાદિ) એમનું બળ પ્રવર્તતું નથી. , તેમ આત્મા પણ ઇન્દ્રિયાદિની મદદ વિના કર્મોનું ગ્રહણ કરે છે. શું ત્યારે એ સ્વપ્નભ્રમ છે ? ના, એવું માનવાનું નથી. કેમકે સ્વપ્નનું પણ વખતે બહુ મોટું ફળ હોય છે. સ્વપન જોનારને જેમ સ્વનિ મરે છે તેમ જીવને કર્મ ગ્રહણ કર્યાનું સ્મરતું નથી એમ પણ કહેવું યોગ્ય નથી. કારણ
જ જગત કર્તા ઇશ્વર નિરિન્દ્રિય નિરાકાર છતાં પિતાની અનન્ત શકિતથી ભક્તોને જુવે છે, જપાદિ સાંભળે છે, પૂજદિને સ્વીકાર કરે છે, અને હસ્ત વિના પાપનું હરણ કરી ઉદ્ધાર કરે છે–કર્તા વાદી.
xઅતિશય શૃંગારવાળી સ્ત્રીના અવલોકનથી મારો કુવામાંથી ઉછાળો મારી ઉંચો આવે છે.-- કિત.
For Private And Personal Use Only
