________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩૭
શ્રી વિજ્યવલ્લભસૂરિજીનું રચનાત્મક કાર્ય. થની ખુદ કતને હાથે લખાયેલી પ્રતિ પંજાબથી મંગાવી આપવા તેમજ તેના પ્રકાશના સમયાનુસાર બનતે પ્રબંધ કરાવી આપવાની ઈચ્છા દર્શાવી.
આજે હું એ જ અદ્ભુત ગ્રંથ વિષે આપ સમક્ષ બે બેલ બોલવા ઉભે
છું. આપ સે જાણે છે તેમ આત્મારામજી મહારાજશ્રીના અનેક ભક્તો છે. આ શાસન-નાયક પરમ ઉપકારી ગુરૂદેવે નવતત્વને કંથ હિંદી ભાષામાં રચી દ્રવ્યાનુયોગના જિજ્ઞાસુઓને શું બનાવ્યા છે. શ્રી પન્નવણું, ભગવતી વગેરે જૈનોના અતિ પવિત્ર આગમના દેહનરૂપે વિવિધ કઠાઓ તૈયાર કરી તેમણે આ અસાધારણ ગ્રંથની અદ્વિતીયતા સિદ્ધ કરી આપી છે. વિશેષમાં સમવસરણ વગેરેનું ચિત્ર–કાર્ય પણ હાથે કરી પોતાની એ વિષયની કુશળતાનું પણ દિગ્દર્શન કરાવ્યું છે. આ ચિત્રોનો બ્લોક બનાવી તે પ્રકટ થાય તો તેમની ચિત્રકળાના નમૂના જળવાઈ રહે. તેમના અક્ષરે મોતીના દાણા જેવા છે, તેને પણ ફેટે આપવો અસ્થાને નહિ ગણાય. વળી આ ગ્રંથ છપાવીને બહાર પાડીએ ત્યારે તેમાં એમની ત્રિરંગી ભવ્ય મૂર્તિ પણ આળેખવી આવશ્યક સમજાય છે. આપનો વિશેષ સમય નહિ લેતાં હું એટલું જ ઉમેરીશ કે નવતત્વ સંબંધી અનેક ગ્રંથો છે, પરંતુ તેમાં આ કંઈ ઓર જ સ્થાન ભોગવે છે. એ ગ્રંથની છપામણ, બંધામણું, કાગળ વગેરેનો ખર્ચ ગણુતાં એની કીંમત અગાઉથી ગ્રાહક થનાર પાસે ચાર રૂપિયા લેવાય તો ખોટું નહિ. આ સંબંધમાં વિશેષ પ્રકાશ પાડવા મહારાજશ્રીને હું વિનવું છું.
ત્યારબાદ સમયજ્ઞ શ્રાવિજયવલ્લભસૂરીશ્વરજીએ બુલંદ અવાજે પિતાનું વક્તવ્ય રજુ કરતાં કહ્યું કે “આ નવતત્વ ગ્રંથના કતાં પરમ પૂજ્ય પ્રાત:મરણીય શ્રીવિજયાનંદ સૂરિરાજ છે. તેમણે આ ગ્રંથ વિ. સં. ૧૯૦૭ માં વિલી ગામમાં રમ્યો હતો, છતાં યોગ્ય પ્રસંગ નહિ મળવાથી અત્યારસુધી અપ્રસિદ્ધ અવસ્થામાં રાખી મૂકાયો હતો. એક વેળા શ્રાવક ભીમસિંહ માણેકના મંગાવવાથી આની મૂળ પ્રત મોકલવામાં આવી હતી, પરંતુ તે વખતે મુદ્રણ-કળાની જેવી જોઈએ તેવી પ્રગતિ નહિ થયેલી હોવાથી તેમજ એ ગ્રંથ છપાય તો તેના ગ્રાહકોની યોગ્ય સંખ્યાને સદભાવ નહિ જણાયાથી પ્રત પાછી આવી અને તે પંજાબના ભંડારમાં પડી રહી છે. હીરાલાલના કહેવાથી મેં એ પ્રત ત્યાંથી મંગાવી છે અને તે અત્ર મજુદ છે. આજે તે પ્રકાશમાં મૂકાય છે.
પંજાબમાંથી પણ આના પ્રકાશન માટે ખર્ચ મળી રહેત, પરંતુ આવું ટિ પણ, પરિશિષ્ટો વગેરે સહિત સુંદર સંપાદન-કાર્ય કરનાર ત્યાં કોઈ નહિ જણયાથી અત્યાર સુધી આ ગ્રંથ પ્રસિદ્ધ થતો અટકયો છે. અત્ર આ કાર્ય પ્રે. હીરાલાલ રસિકદાસ સારી રીતે કરી શકે તેમ છે એમ મને તે લાગે છે. તેમના સદ્ગત પિતાશ્રી મારા પરમ મિત્ર, મિત્ર જ નહિ પણ મારા સહાધ્યાયી અને તે
For Private And Personal Use Only