________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
દિવ્ય જીવન.
૧૨૫
લય હોઈ શકે નહી. તેણે કાંઈક એવું જોયું, એવું અનુભવ્યું, એવા સંબંધમાં આવ્યો, કે જેથી તે એકાએક જાગી ઉઠ્યો. તેને એવો નિશ્ચય થયો કે મેક્ષપ્રાપ્તિ અને ધર્મ-જીવન એજ મારા જીવનને પરમ લક્ષ્ય છે. આ ભાવને હૃદયમાં આવિર્ભાવ થતાંની સાથેજ દિવ્ય-જીવન મેળવવાની તેનામાં આકાંક્ષા ઉત્પન્ન થઈ. તેણે ધર્મનું અનવેષણ શરૂ કર્યું. જેમ જેમ તે નિર્મળ ચિત્તથી ધર્મના મહારાજ્યમાં પ્રવેશ કરતે ગયે, તેમ તેમ તેના હૃદય-વાસી પરમાત્માની કૃપા તેના ઉપર વધતી ચાલી. પરમ પ્રભુની આજ્ઞાને આધીન થતો ચાલે. એનાં હદયમાં નવી શક્તિ, નવી શ્રદ્ધા, નવો ભાવ આવિર્ભૂત થતું ચાલ્યું. આ પરિવર્તન એ બીજા પ્રકારનું સ્થાયી અવસ્થાંતર છે. તે અમર રહેવા નિર્માયું છે.
જ્યારે મનુષ્યનો લક્ષ્ય અને જીવનને ઉદ્દેશ બદલાય છે, ત્યારે તેની સમગ્ર ભાવનાઓ, વિચાર, ચિંતાઓ બહુજ બદલાય છે. જીવનને નિર્ણિત ઉદેશ એ મનુ બનાં હૃદયમાં રહેલી એક પૂર જેસવાળી મોટર છે. મનુષ્યને તે નિર્ણિત દિશામાં ઘસલ્ટેજ જાય છે. જે સ્થિતિ માનવ-જીવનના સર્વપ્રધાન ઉદ્દેશ રૂપે રહે છે તેને પ્રભાવ જીવનના પ્રત્યેક વિભાગમાં વ્યાપી જાય છે. વ્યાપાર, રોજગાર, ગૃહકર્મ, મિત્રતા, શત્રુતા, રાગ, દ્વેષ સર્વ એ એકજ ભાવનાથી રંગાઈ જાય છે. એ ઉદેશના પ્રભાવથી આપણા જીવનના સર્વ પ્રકારના સંબંધો ધીરે ધીરે પરિવર્તિત થતા જાય છે. એ ઉદેશને અનુસરીને જે પૂર્વે દૂર હતા તે નિકટ આવે છે, અને નિકટ હતા તે દૂર થાય છે. પૂર્વકાળના સંબંધીઓ સાથેનો સંબંધ વિચ્છિન્ન થત જાય છે, અને નવા ઉદેશને પોષણ આપનારા નવા સંબંધે જાતા જાય છે. સાંસારિક અર્થમાં જે પારકા ગણાય તે પોતાના થાય છે. અને પોતાના હતા તે પર થઈ જાય છે. આ મહાન પરિવર્તન જ્યારે માનવ-જીવનમાં ઉપસ્થિત થાય છે ત્યારે તે “દિવ્ય-જીવન ” ની સંજ્ઞા પામે છે.
આ દિવ્ય-જીવનનો સંચાર કોઈ એકાદ સુભગ ક્ષણે થાય છે, એક મંગળ ક્ષણે આ મહાન લક્ષ્ય અને આદર્શ પ્રત્યે દષ્ટિપાત થાય છે, અને હૃદયમાં નવી આકાંક્ષા અને ન મરથ જાગે છે, પરંતુ આપણું સમગ્ર પ્રકૃતિને એ નવીન આદર્શને અનુસરતી બનાવી દેવી એ કાંઈ એક ક્ષણ કે એક દીવસનું કામ નથી, સમગ્ર ચારિ. ત્રમાં ફેરફાર કરી તેને એ નવી ભાવનાને અનુયાયી બનાવવું એમાં બહુ પ્રયત્નની અપેક્ષા રહે છે. અમે શરૂઆતમાં જે “વિવર્તન-પ્રક્રિયાને ઉલ્લેખ કર્યો છે તેનું કાર્ય હવે લાગુ પડે છે, એક વખત દષ્ટિ ખુલી, દીવ્ય-જીવનની ઝાંખી થઈ, સમ્યગ ભાવની પ્રાપ્તિ થઈ, એ અમર તત્વની બીજ રૂપે ઉપલબ્ધિ થઈ, એટલે પછી ઉપરોકત “વિવર્તન-પ્રક્રિયા” નું કાર્ય શરૂ થાય છે, પછી માનવ-જીવન ધીરેધીરે એ આદર્શને
For Private And Personal Use Only
