________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
યુવાવસ્થાનો ઉપયોગ
અને ખુશામતનું નહિ. આપણા ઉપર માતાપિતા અને અન્ય ગુરૂજનેનું હમેશાં ભારે ઝણ રહેલું છે, જે આપણે કદિ પણ પૂરેપૂરૂં અદા કરી શક્તા નથી. તેથી કરીને બની શકે ત્યાં સુધી આપણે તેઓના અનંત ઉપકારોમાંથી અનૃણીવાણુ મુક્ત થવા હમેશાં પ્રયત્નશીલ રહેવું જોઈએ. એ પ્રયત્નોને સાચે માર્ગ એ છે કે આપણે તેઓની આજ્ઞાઓ અને ઈચ્છાઓની પૂર્તિ અત્યંત નમ્રતા અને વિનય પૂર્વક કરવી જોઈએ. વિનયને એક વિરોધી મનોવિકાર અહંકાર છે. વિનય એટલે સારે છે તેટલો જ અહંકાર ખરાબ છે. પરંતુ ઘણે ભાગે ઉછળતું લેહી હોવાને લઈને આપણે યુવકગણ એ દુર્ગણની જાળમાં એ ફસાઈ જાય છે કે તેઓ પોતાની જાતને સર્વજ્ઞ, સ્વતંત્ર તેમજ પૂરેપૂરા અનુભવી ગણવા લાગે છે. એ સર્વજ્ઞતાનાં દુરભિમાનનું પરિણામ એ આવે છે કે તેઓ ઠોકર ખાઈને શીઘ્રતાથી અવનતિના ખાડામાં પડી જાય છે. એટલા માટે પ્રત્યેક યુવકે હમેશાં વિનયનો સ્વીકાર અને દુરભિમાનને ત્યાગ કરવા તત્પર રહેવું જોઈએ. - છઠ્ઠી આવશ્યક બાબત એ છે કે સ્વદેશ અથવા માતૃભૂમિપરનિ:સીમ પ્રેમ. અહા!
સ્વદેશ ” અથવા “માતૃભૂમિ ” શબ્દમાં કેવી અભુત શક્તિ રહેલી છે! તેણે આજ સુધી અનેક લેખકોને, વક્તાઓને, કવિઓને, નીતિરાને અને શૂરવીરને પિ ના અતુલ પ્રભાવવડે મુગ્ધ કરી નાંખ્યા છે. તેજ આ સંસારમાં અન્યાયને રોકનારી, અનીતિને દૂર કરનારી અને અધર્મને સંહાર કરનારી અગાધ શક્તિ છે. તેનાથી ભૂકમાં ન્યાય, નીતિ અને ધર્મની પ્રતિષ્ઠા થાય છે. તેના આધારે જ્ઞાનીએને આત્મજ્ઞાન, ભક્તજનોને અનન્ય પ્રેમને અનુભવ અને કર્મયેગીઓને ઈશ્વરને સાક્ષાત્કાર થાય છે. તે સ્વદેશ પ્રેમ અથવા માતૃભૂમિ પ્રત્યે અનુરાગ સર્વ સાધારણ લેકમાં ચૈતન્યની જાગૃતિ કરીને આ મૃત્યુ લોકને અમર બનાવી સર્વ જીવોને બંધનમુક્ત કરી શકે છે. તેજ આત્મનિષ્ઠ, ઈશ્વરનિષ્ટા તેમજ ભગવએમના ખરેખરા પ્રતિનિધિરૂપ છે. એ સાત્વિક ગુણની પ્રાપ્તિ માટે બંધુપ્રેમ, પરહિત બુદ્ધિ, ઉદારતા, ન્યાયપરાયણતા, ભૂતદયા, સમદષ્ટિ અને ઉચ્ચ કેટિની મહત્વાકાંક્ષાઓની આવશ્યક્તા છે. એ ગુણ પ્રાપ્ત કરવાનું સરલ સાધન સામયિકતા છે. સામયિક્તા દેશની દશાનું સાચું જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવામાં હોવી જોઈએ. જ્યાં સુધી આપણે આપણા પિતાના તેમજ આપણું દેશભાઈઓના સુખદુઃખ, આવશ્યક્તાઓ, અધિકારો તથા સ્વની પ્રાપ્તિનાં સાધનો સારી રીતે જાણું લેતા નથી ત્યાં સુધી આપણામાં દેશપ્રેમને યથાર્થભાવ કદિ પણ જાગૃત થઈ શક્તો નથી, ઘણએક બુદ્ધિહીન તથા નિર્જીવ હૃદયના મનુષ્ય સ્વદેશપ્રેમ તથા માતૃભૂમિ-સેવાથી અત્યંત ડરે છે. તેઓ કદાચ એ ઉજવળ તથા દેવી ગુણને અરાજકતા અથવા રાજદ્રોહનો સગોભાઈ ગણે છે. પરંતુ તેઓની તે માન્યતા સૂર્યમાં ગરમીનો અભાવ અથવા જીવંત મનુષ્યમાં પ્રાણવાયુનો અભાવ માનવા જેવી ભૂલ ભરેલી છે. સાચું કહીએ તે સ્વદેશપ્રેમ એ એ ગુણ છે કે જે દ્વારા મનુષ્ય રાજભક્તિ શીખી શકે છે. દેશ અને રાજાની વચ્ચે શરીર અને
For Private And Personal Use Only
