________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જ્ઞાતિ સંસ્થા વિશે વિચારણીય મુદાઓ,
૧૮૧ પરિસ્થિતિ પ્રમાણે નિશ્ચિત કરી સ્ત્રીઓમાં કેળવણીનો સારો પ્રસાર થ આવશ્યક છે, આમ થવાથી જ આપણી ભાવિ પ્રજાનું ઝળકતું, તેજોમય અને આશામય ભવિષ્ય નિમણુ કરવા ભાગ્યશાળી થઈશું, પરંતુ સ્ત્રીઓની---અરે ! એક અગત્યના અંગની દરકાર કરવામાં પછાત પડીશુ, તો અર્ધાગવાયુ-પક્ષઘાતના રોગથી આપણે પટકાઈ પડીશું, માટે સાવધાન રહેવાની જરૂર છે. થો મુદ્દો એ છે કે, વૃદ્ધ, વિનિર્મિત જ્ઞાતિ બંધારણ પરાપૂર્વથી ચાલ્યું આવે
છે. તેને અભ્યાસ જ્ઞાતિના યુવકો કરી શકે તેવી યોજના જ્ઞાતિના કુરીવાજે થવી જોઈએ, એ નિયમ છે કે જ્ઞાતિ બંધારણનાં સૂત્ર ને નાશ કર નિયમોમાં દેશ, કાળ, ભાવ અને ક્ષેત્રના પરિવર્તન પૂર્વક જોઈએ. તેમાં યાચિત ફેરફાર કરવાની જરર પણ રહે છે, તો હાલનાં
જ્ઞાતિના સૂત્રમાં જે ઘટિત ફેરફાર ક ઉચિત હોય તો બેશક તેમ કરવાની જ્ઞાતિ જનોને પરવાનગી મળવી જોઈએ. ઓગણીશમી સદીના સંજોગોને અનુસરી બાંધવામાં આવેલા સૂત્ર વીસમી સદીમાં ચાલવાં જોઈએ જ, એ કથન જ્ઞાતિ બંધારણના નિયમોથી વિરૂદ્ધ છે. સમયાનુસાર ઘટતો ફેરફાર કર્યા વગર ચાલેજ નહિ. જે ફેરફાર કરી યા તે ઘટતી છુટછાટ મૂકી વર્તન ન ચલાવ વામાં આવે તે વૃદ્ધ-જ્ઞાતિના નેતાઓ–અગ્રેસરેનું માનપાન સચવાવું એ દુર્ઘટ થઈ પડે એ દેખીતું છે, એટલું જ નહિ, પરંતુ મતમતાંતર, અને તડાં એક નાની સરખી જ્ઞાતિમાં પણ પડવા પ્રસંગ ઉભું થાય તો ઘણું નુકશાન થાય એ દેખીતું છે. જ્ઞાતિના ઉદયનાં સાધનો પૈકી પાંચમો મુ એ સંશાળવાન છે કે જ્ઞાતિ
સેવાના ભિન્નભિન્ન ક્ષેત્રોમાં યુવકેએ, સંપૂર્ણ વિચાર, પિજ્ઞાતિ સેવાનાં ભિન્ન તાની લાયકાત, અને બહાદુરીથી યા હોમ કરીને કૂદી પડવું ભિન્ન ક્ષેત્રોમાં યુવ- જોઈએ. જ્ઞાતિને યુવકેની સેવાની જે કાળના આવશ્યકતા કેએ કૂદી પડવાની હોય તે કાળના યુવકે મોજશોખમાં મશગુલ બન્યા હેય, જરૂ૨. વિલાસ પ્રિય જીવન ગુજારતા હોય, અહનિશ સ્વાર્થ સાધ
વામાં મા રહેતા હોય એવા યુવકનું જીવન સેવાના રંગથી રંગાયેલું નહિ હોવાથી વ્યર્થ જ સમજવું જોઈએ. જ્ઞતિના ઉદયના સ્તંભભૂત વસ્તુતઃ યુવકે છે. યુવકોની નસોમાં નવીન રક્ત સંચાર કરી રહ્યું હોય છે, જે એ નવીન રકતને સદુપયોગ કરવામાં આવે તો તેમનું મન જ્ઞાતિહિતના પ્રશ્નોમાં ગુંથાયેલું રહેવાથી જ્ઞાતિનો ઉદય તેમનાથી દૂર ગણી શકાય નહિ. ધારો કે-જ્ઞાતિમાં કેળવણીને અભાવ છે, યા તે વાસ્તવિક કેળવણી જ્ઞાતિજનોને મળતી નથી આ મુદ્દાને માટે
For Private And Personal Use Only
