________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
પ્રભાવકન.
શ્રી મહાવીર પ્રભુ પંચકલ્યાણક પૂજા. ઉપરનો ગ્રંથ પ્રકાશક બંધુ માણેકલાલ નાનજી તરફથી અમને ભેટ મળ્યો છે. દરેક મનુ ને કંઈને કંઈ નવીનતા ગમે છે. પૂર્વાચાર્યો કૃત અનેક પૂજા વિવિધ રાગની અને ઉચ્ચ શૈલીની છતાં, ઉપર કહેવામાં આવ્યું તેમ મનુષ્યને દરેક વસ્તુમાં નવીનતા ગમતી હોવાથી
અનુસરતા રાગરાગણીમાં પ્રથમ પ્રાતઃસ્મરણીય પુજ્યપાદથી આમારામજી મહારાજે પાંચ પૂજાએ બનાવેલી હતી જે લોકપ્રીય થઈ પડી છે. ત્યારબાદ ઘણુ વખતે સમયને અનુસરતા રાગરાગણમાં અને પૂજાની રચના, ગુરુપરંપરાનો પરિચય, રચનાકાલનું અભિજ્ઞાન એ સર્વે પ્રાચીન અર્વાચીન શૈલીને અનુસરીને હાલમાં શ્રીમાન મુનિરાજ શ્રી વલ્લભવિજયજી મહારાજે આઠ પૂજાએ બનાવેલી હતી, જેમાં કેટલીક તો શ્રી પંચપરમેષ્ઠિ તથા શ્રી રૂપી મંડળની પૂજા તદન નવીન છે, ત્યારબાદ ઉપરોક્ત શ્રી પંચકલ્યાણકની પૂજા તદન નવીન રાગરાગણીથી ગુજરાતી જાણનારને કઠણ ન પડે તેવી સરલ મધુર અને હીંદી ભાષાથી જુસ્સાદાર, વાચકને આલ્હાદ ઉત્પન્ન કરે તેવી બનાવી છે. પ્રથમ ચ્યવન કલ્યાણકમાં પૂઓ વાંચતાં માલુમ પડે છે કે તેમાં મહાવીર પ્રભુના રાહ લાવનું વર્ણન આપવામાં આવેલ છે, જે સબોધક છેત્યારપછી બીજી કલ્યાણકમાં જીવનચરિત્રનો હેતુ સમાયેલ છે. પૂજાની શરૂઆતમાં પ્રથમના દુહાની બીજી કડીમાં કહેવામાં આવે છે કે,
“ગુણી પૂજત ગુણ હેત હે, ગાન કરત ગુણવાન;
ભાવત શુભ મન ભાવના, પાવત નિજ ક૯યાણુ” એ કડી પૂજાને સફળ ઉદ્દેશ બતાવતાં ગુણેને પક્ષપાત કરે છે તેટલું જ નહિ પરંતુ પૂજાનું મહાતમ્ય અને ભણાવનારના આત્માની કેવી આત્મોન્નતિ થાય છે તે પણ જણાવે છે; મતલબ કે આ પૂજાની રચના દ્રવ્યથી ઉત્તમ રાગ રાગણી, ઉતમ લેખન શૈલી જેમ સુચવે છે તેમ ભાવપૂર્વક તે ભણાવનારને ઉતમ ભાવના પણ ઉતપન્ન કરે છે જે વાંચતાં માલમ પડે છે. દરેક બંધ તેને લાભ લઈ શકે તેવા હેતુથી તેની માત્ર ૫ ક. માત્ર ૦–૧-૦ રાખવામાં આવી છે, બીમાન શાંતમૂતિ શ્રીમદ હંસવજયજી મહારાજ તથા પચાસજી શ્રીમદ સંપતવિજયજી મહારાજ અને આ પૂજાના કર્તા શ્રીમાન્ વલ્લભવિજયજી મહારાજ ત્રણે મહા માનું ગઈ સાલ ચાર્તુમાસ અમદાવાદ હોવાથી કંઇક યાદગીરીને સબંધ સચવાય, તેવા હેતુથી ઉક્ત મલામાં શ્રીમાન પવાસ સંપતવિજયજી મહારાજશ્રીની સલાહ અને પ્રેરણાથી આ પૂજા બનાવવામાં આવી હોય તેમ જણાય છે. આ પૂજાના પ્રકાશક પણ બંધુ માણેકલાલ નાનજી પૂજાના ખાસ ઉપાસક અને પ્રેમી છે. તેઓ પૂજાઓ ઉપર અપૂર્વ પ્રેમ ધરાવતા હોવાથી મુંબઈ કાપડ મારકીટમાં પણ તેના પ્રયાસથી દર મહિનાની અમાસે મુંબઈ શહેરના જુદા જુદા દેવાલયમાં જુદી જુદી જાતની પૂજા ભવવામાં આવે છે એટલે કે પૂજા ઉપર ઉતાબંધુને પ્રેમ હોવાથી પ્રકાશક તરીકે તેમનું નામ ગ્રસ્થાને ગોઠવાયેલું છે. - આ પૂજાની રચના અને વાંચતાં અતિ સુંદર લાગી છે, અને શૈલી પણ ઉત્તમ પ્રકારની હોવા સાથે તેમાં મુકવામાં આવેલા રાગ રાગણીઓ પણ મધુર અને સમયને અનુસરતા હોવાથી દરેક જૈન બંધુઓ તેને લાભ લે તેવી અમો નમ્ર સુચના કરીએ છીએ.
મળવાનું ઠેકાણું–શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા-ભાવનગર.
For Private And Personal Use Only
