________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૮૨
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
યુવકેની ફરજ છે કે તેઓએ પોતાના અનુકૂળ સમયે વાંચનદ્વારા, વાતદ્વારા, શિખામણદ્વારા કે અક્ષરજ્ઞાન દ્વારા પણ કેળવણી આપવા પગલાં ભરવાં જોઈએ, અને કેળવણીની આવશ્યકતા માટે જેમ બને તેમ જ્ઞાતિમત કેળવવો જોઈએ, આ બીજે મુદ્દો લઈએ–ધારે કે જ્ઞાતિમાં જ્યારે બાળલગ્નની પ્રથા શરૂ હોય છે, ત્યારે સેવાના ક્ષેત્રમાં યાહોમ કરવા ઈચછનાર યુવકે એ શું કરવું જોઈએ? એ પ્રશ્ન ઉપસ્થિત થયે, તેના ઉત્તરમાં તેઓએ લક્ષ્યમાં રાખવું જોઇએ કે-જેમ બને તેમ મોટી રાંધવામાં બાળલગ્નના હાનિકારક પરિણામો લેકસમૂહ સમક્ષ રજુ કરવા અને કાચા કુમળા બાળકના મગજમાં નાનપણથી ઠસાવવું કે “તમારા માતાપિતા તમારા બાળપણમાં વિવાહ કરવાનું કહે તો દઢતાથી તેમને સાફ ના પાડશે.” આ રીતે મક્કમપણું ધારણ કરવાથી કેળવણી,બાળલગ્ન નિષેધક હીલચાલ વગેરે પ્રશ્નો વિષે કંઈક અજવાળું પાણી શકાય. અને આ વિષયમાં જ્ઞાતિબંધુઓએ સમગ્ર બળથી પ્રયત્ન કરવા પાછળ લાગી જવું જોઈએ, જે પ્રયત્નની કચાશ હોય તો ફળ પણ કાચું આવે અને પ્રયત્ન ચગ્ય માર્ગોનુસારી હોવા સાથે દઢતાપૂર્વક આરંભાયો હોય તે ફળ પણ બરાબર પકવ આવવાનો સંભવ રહે છે. જ્ઞાતિપ્રવિષ્ટ કુરીવાજોને દૂર ક૨ષાનું જ્ઞાતિના યુવકે વિશેષ પ્રકારે સાધી શકશે. માટે તેઓએ ખાસ આ બાબતને કાર્યવિશેષ અભ્યાસ કરવો જોઈએ, અને જે જ્ઞાતિમાં પોતાને જન્મ થયો હોય, તે જ્ઞાતિનું ભલું ઈચ્છવા અને કરવાપૂર્વક જ્ઞાતિબાણ ચૂકવવાની ખરેખરી અગત્ય ગણાય. જ્ઞાતિ ઉન્નતિના સાધનો પૈકી છો અને અતિ અગત્યનો મુદ્દો એ લક્ષ્યમાં
રાખવા એગ્ય છે કે-જ્ઞાતિબંધુઓએ ઔદ્યોગિક વિકાસ જ્ઞાતિ બંધુઓ એ પાછળ સતત્ લક્ષ્ય આપવું જોઈએ. જે જ્ઞાતિબંધુઓ ઉદ્યોગ ઔદ્યોગિક વિકાસ ધંધામાં પછાત દશા ભેગવતા હોય તેઓ દુનીયાની હરોપાછળ ધયાન આ લમાં વધુ વખત અસ્તિત્વ ધરાવી શકતા નથી, કદાચ અપવાની જરૂર. સ્તિત્વ ધરાવતા જણાય, તો પણ મોટે ભાગે તેઓને
દાસત્વની બેડીમાં જકડાવું પડે છે. મનુષ્યનું મનુષ્ય તરિકેનું બંધારણ જોતાં મનુષ્ય એ દાસત્વ માટે સરજાયેલ નથી, પરંતુ સ્વતંત્રપણે તેમજ સવાશ્રયીપણે–પિતાના પગ પર ઉભે રહીને, શારીરિક, માનસિક અને આ ધ્યામિક વિકાસ કરવાને જમેલ છે. આમ હોવાથી દાસત્વથી તેને દૂર રાખવા સારૂ સ્વતંત્ર તેમજ સ્વાશ્રયીપણે જગત્ની સંફમાં રહી પિતાને સર્વ પ્રકારે ઉદય સાધવા માટેનું અગત્યનું સાધન-વ્યાપાર-ઉદ્યોગ-ધંધાની બાબતમાં ઉચ્ચ દશા
ગવતો હોવો જોઈએ. એ તો સાધારણ નિયમ છે કે “કમે ક્રમે આગળ વધાય. એકદમ વ્યાપારના વિસ્તીર્ણ ક્ષેત્રમાં કૂદી પડાતું નથી, પરંતુ પ્રથમ તે કોઈ એક
For Private And Personal Use Only