________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૩ર
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. સ્ત્રીઓને પણ ધાર્મિક અને નૈતિક કેળવણીની જરૂર વ્યવહારિક કેળવણી ઉપરાંત છે, કારણ કે ગૃહસંસાર સુધારવાનું, આપણી સંતતિઓને સુશિક્ષિત કરવાનું અને આ પણી ભવિષ્યની પ્રજા ઉપર તેમના કુમળા મગજપર શુદ્ધ આચાર, વિચાર અને ઉચ્ચ સંસ્કારો પાડવાનું એટલે કે સર્વ દશય ઉન્નતિ માટે સ્ત્રી કેળવણીની આવશ્યકતા છે. વળી દેશવિદેશમાંથી ફરીને ત્યાંની વેપારી રીતભાત જોયા વગર, શાસ્ત્રીય જ્ઞાન સંપાદાન કર્યા વગર વિદેશ સાથે વેપાર સંબંધ બાંધ્યા વગર, દેશમાં ઉદ્યોગ હવાના સાધનો તૈયાર થઈ શકતા નથી જેથી તેમ કરી દેશને આબાદ, સુખી અને દોલતમંદ બનાવવા માટે પણ તેટલી જ વેપારી કેળવણીની જરૂર છે. વળી ધાર્મિક કેળવણું કે જેના વિનાની બીજી કેળવણું શુષ્ક ગણાય છે અને આત્માની સંપૂર્ણ ઉન્નતિ જેના વિના થઈ શકતી નથી, તેની પણ પ્રથમ દરજજે જરૂરીયાત છે. ધર્મતનું યથાર્થ જ્ઞાન થવા માટે, બીજી જરૂરીયાતો સાથે સમાજમાં ધર્મના તત્વોનું જ્ઞાન સહેલાઇથી સમજાય તેને માટે ગુજરાતી અંગ્રેજી અને બીજી ભાષાઓમાં સરલ ભાષાંતર કરાવી નાના પુસ્તકે છુટથી ફેલાવવાની જરૂર છે. અત્યારના સમયને અનુકુલ એવા સ્વરૂપમાં ધાર્મિક સિદ્ધાંત મુકવાની ખાસ અગત્યતા છે. જે તેમ નહીં કરવામાં આવે તો હવે પછીને કેળવાતો વર્ગ કદાચ ધર્મના રહસ્યથી વિમુખ થતો જાય એમ શંકા રહે છે માટે તેમ કરવાની જરૂર છે વગેરે કેળવણીની બાબતમાં પ્રેસીડેન્ટના ભાષણમાં કરવામાં આવેલ ઈસારે ખરેખર યોગ્ય અને સમયને અનુસરતાજ છે.
પ્રમુખસાહેબના ભાષણમાં સાધુ, સાધ્વી મહારાજાના અભ્યાસ માટે પણ કહેવામાં આવેલું છે કે, સાધુ મહારાજ માટે એક સ્વતંત્ર પાઠશાળા કે જેમાં જૈન ધર્મના સિદ્ધાંતો અને ક્રિયાના શિક્ષણ ઉપરાંત જુદા જુદા દેશ પરદેશની ભાષા તેમજ વિજ્ઞાનશાસ્ત્ર અને તત્ત્વજ્ઞાનના શિક્ષણ માટે સ્થાપવી જોઈએ. હાલના જમાનામાં એકલી ક્રિયાકાંડમાંજ બેસી રહેવા કરતાં ઉપર બતાવેલા જ્ઞાનની પણ જરૂર છે. વળી હરકેઈ માણસ દિક્ષા લે તે પહેલાં તેમણે આ પાઠશાળામાં અમુક અભ્યાસ કરેલો હોવો જોઈએ અને સમાજશાસ્ત્ર, જનસમાજની સેવાના વિવિધ માગેનો અને સાધુધર્મની ક્રિયાવિધિ સંપૂર્ણ રીતે જાણી શકે તે અભ્યાસ પ્રથમ કરવાની જરૂર છે. આમ થયા પછી ચારિત્ર લીધેલ મનુષ્ય ધર્મની કેટલી ઉન્નતિ કરી શકે તે સમજી શકાય તેવું છે. વળી આપણે સ્ત્રીસમાજ કેળવણમાં અને સાંસારિક રીતરીવાજેમાં ઘણે પછાત છે, તેમને ધાર્મિક કેળવણી આપી તેમના હદને ધર્મસંસ્કારથી સંસ્કૃત કરનાર, નીતિમય જીંદગી બનાવનાર આપણે સાધ્વી વર્ગ અતિ ઉપયોગી બની શકે તેમ છે. જેથી તેઓશ્રીને માટે ઉત્તમ સાધને તૈયાર કરી કેળવવામાં આવે તો આપણું પાછળ પડેલા અજ્ઞાન સ્ત્રી સમાજને અનેક પ્રકારે તેઓ લાભ આપી શકે. આ હેતુ પાર પાડવા માટે સાધ્વી મહારાજને પણ આવશ્યક કેળવણું (ધાર્મિક જ્ઞાન ઉપરાંત બીજા ઉપયેગી વિષનું જ્ઞાન
For Private And Personal Use Only
