________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માનંદ પ્રકાશ
સેવાના ચતુર્થ અંગ તરીકે સમાજસેવા અનુલક્ષાય છે. આ સેવાના અનેક દ્વારે છેશારૂપ ચક્ષુવડે તે સર્વ દ્વારે દેખાય છે. જમાનને અનુકૂળ શાસ્ત્રના નિયમથી અવિરૂદ્ધપણે સમાજને શું રૂતુ છે, સમાજ કઈ સ્થિતિમાં પતિત છે અથવા થશે, પતિત વર્ગને ઉદ્ધાર કયા ગુણકારી પ્રવડે કરી શકાય-આવા વિચારનું પરિશીલન સતત કરી મૈત્રીભાવનારૂપ શકિતવડે સમાજ સેવાના જીવનમાં દાખલ થાય છે. કલેશ, ખટપટ, અસૂયા વિગેરે તિરસ્કરણીય પરિસ્થિતિઓથી સમાજને દાસ થતે કેવી રીતે અટકે અને તે કર્તવ્યમૂઢ નહીં બનતાં પારમાર્થિક વૃદ્ધિમાં કેવી રીતે આગળ વધે તેને માટે તેમને સદા પ્રયાસ હોય છે. કેઈપણ પ્રસંગમાં અહિં કિતિ કે આભિમાનીકી લાલસાને અવકાશ હેત જ નથી. આવા પ્રયાસે બની શકે તેવી રીતે ઉપદેશદ્વારા, ગ્રંથદ્વારા, પત્રદ્વારા માસિક કે વર્તમાન પત્રદ્વારા પ્રવાહિત થાય છે અને સમાજને અજ્ઞાનાંધકારમાંથી ઢળી વિલક્ષણ અનુભવનું દર્શન કરાવી, સ્વરૂપનું ભાન કરાવે છે. કુટુંબસેવા, ગુરૂસેવા તેમજ શાસ્ત્રસેવાથી પછાત મનુષ્ય સમાજ સેવાને દા કરે છે તે ધૂમાડાના બાચકા જેવું છે. કમશઃ સેવાને હદયમાં સ્થાન આપી વસ્તુ સ્વરૂપને ઓળખી અભ્યાસવર્ડ સમાજ સેવાના શુભ પરિણામ-ફળને અનુભવે છે અને કર્તવ્ય સિદ્ધ થાય છે.
સેવા સેવા એ શબ્દનું અણું પ્રત્યેક પ્રસંગે થઈ રહ્યું છે. એવી સ્થિતિ પ્રાપ્ત થતાં આત્મસેવારૂપ પંચમ પરિસ્થિતિ અનુભવાય છે. સેવાના પૂર્વ અંગે તપાસતાં આ સેવાની પ્રાપ્તિ ઉપર મનુષ્ય સુખની સફળતાને આધાર છે. આ આત્મસેવા શ્રી પરમાત્માની ભકિતરૂપ છે. મનુષ્યને આત્મા માટે ભાગે ભાવુક દ્રવ્ય હોય છે તેને શ્રી પ્રભુની ભક્તિ અસર કરે છે. અને ભેદ દષ્ટિ દૂર થતાં સેવ્ય સેવક ભાવ દૂર કરાવી “જિનવર પૂજારે તે નિજ પૂજનારે એ વાક્યને યથાર્થ કરે છે. આ આત્મસેવા પ્રકટ થયા પછી સર્વ દષ્યમાં તે એક એવું અદ્દભુત તવ જુએ છે કે જે આત્માને કોઈને કોઈ જાગૃતિ સમર્પતું હૈય! શુભ કે અશુભ, સુગંધિ કે દુર્ગ. ધમય, શુધ કે અશુધ સર્વ વસ્તુમાં આત્મ સેવાના અધિકારી આત્માને વિલક્ષણ તત્વ અવાધાય છે, અને તે એક એવી વિચિત્ર કળા સંપાદન કરે છે કે જેથી આ - સ્વતંત્રતાવડે તેની મનન શકિત બલવતી બને છે. અને પામર મનુષ્યની માફક ક્ષણિક આવેગેને વશ કદાપિ થતા નથી. વસ્તુસ્થિતિ સમજતાં હૈષના ત દૂર થઈ અંતરાત્માપણું પ્રાપ્ત કરે છે આ સેવાના ગાઢ સંસ્કારને પરિચય આત્મામાં ૌર્ય ગુણને ટકાવી રાખે છે.
લેવામ: પરમ યોનિનામાથાપા એ શું સૂચવે છે? તે સેવાધર્મની પ્રાપ્તિની કઠિનતા સૂચવે છે, જે આત્માઓ ભકિતપરાયણ બન્યા હોય છે તેવા આત્માઓમાં જેવા પ્રકારની નમ્રતા, વિનય અને આજ્ઞાંકિતપણું વિગેરે ગુણેનું
૧ પાસેના સગાનુસાર પરિણમન થતું.
For Private And Personal Use Only
