________________
૧૯૦
आगम कहा एवं नामकोसो કરુણ મૃત્યુ આદિ વર્ણન.
માટે છીછરા પાણી માં જાય તો જલ્દી નાશ હાનિ૬૭૮;
પામે, આ દૃષ્ટાંત થી ગચ્છમાંથી એકલા વલસા (વયરTMા) ત્રેવીશ નીકળેલ સાધુના ભાવિનું દર્શન અને ગચ્છમાં
ચોવીસી પૂર્વે થયેલ વર નામના ગચ્છાધિપતિ | રહેવાનો ઉપદેશ. ના ૪૯૯ શિષ્યો ના અનારાધક પણાનું દૃષ્ટાંત મોનિ. ૨૮૬ ૨૮૭; છે. તીર્થયાત્રા જવાનું વિશેષ આયોજન | વીરા (વરાનિ) પરાક્રમી કુતરાનું અસંયમપણાનું કારણ બને તેવું || દષ્ટાંત-કોઈ માણસ પરાક્રમી કુતરાને કારણ ગચ્છાધિપતિએ તર્કબદ્ધ સમજાવ્યું ત્યારે તે વગર દોડાવે, પછી જરૂરત વખતે ન દોડે તેમ શિષ્યોને સ્વીકાર્ય ન લાગ્યું. અન્ય પણ વિનાકારણ સ્થાપનાદિ કુળોમાંથી આહાર વિરાધક આચરણા જણાતાં અનેક શાસ્ત્રી લેતા આવશ્યકતા ઉત્પન્ન થાય ત્યારે પણ વચનોથી સારણા આદિ કરવા છતાં તેઓએ || આહાર ન મળે તે સમજાવતું દષ્ટાંત આચાર્યનું વચન બહુમાન્ય ન કર્યું ત્યારે મોનિ, રૂ૭૮-૨૮૪; શિષ્યોનો ત્યાગ કર્યો તેનું સુંદર કથાનક. || વ્યાસ () વસંતપુરની મદનિ. ૮૫-૮૬૮;
રાણી ધારિણીને સુવર્ણપીઠવાળા હરણનું માંસ સમુચ્છમ (સમુદ્ર છે) સમુદ્રના ખાવાની ઈચ્છા થઈ રાજો હરણ પકડવા કાચબાનું દૃષ્ટાંત, જળમાં બુડાબુંડ કરતો, માણસો મોકલ્યા. બનાવટી ફળો દ્વારા હરણ પરેશાન અને સંતપ્ત કાચબાએ અચાનક પકડવા યુક્તિ કરી, કેટલાંક હરણોએ પૂર્ણિમાનો ચંદ્ર જોયો, આવા અદ્ભૂત ચંદ્રથી || નાયકની વાત સાંભળી ફળ ન ખાધાં, કેટલાંકે વિસ્મીત થઈ, આ દૃશ્ય પોતાના બંને ગુણદોષની વિચારણા ન કરીને ફળ ખાધા બતાવવા વિચાર્યું, પણ પાછો ફર્યો ત્યારે | પછી મૃત્યુ પામ્યા. ભાદરવાની ચતુર્દશી હતી. આ દૃષ્ટાંતને || દ.વિ.૭૦૮-૭; fપંડન, ૨-૭; આધારે મનુષ્ય પણાની દુર્લભતાની સમજ. વ્યાસ (હિષUT) વાનરનું महानि. १३१८-१३२८
દષ્ટાંત, વન સુકાઈ જતા વાનરો બીજા વનની नरव-गामसामि (नरपति-गामस्वामिन्) । તપાસમાં ગયા, દ્રહ જોઈને ખુશ થયા, દ્રહમાં રાજા અને મુખીનું દૃષ્ટાંત, રાજાને કોઈ ગામે જવાના પગલા હતા પણ બહાર નીકળવાના મુકામ કરવાનો હતો, તેને આવાસ બનાવવાનું નહીં, મુખ્ય વાનરે આ વાત જાણી દૂરથી પાણી સૂચના આપી, મુખીએ પણ આવાસ બનાવવા | પીવા સમજાવ્યા, જે વાનરે તેમ કર્યું તે સૌ કહ્યું. એક ગામના લોકોએ મુખીનું સુંદર અને સુખી થયા, ન કર્યું તે મૃત્યુ પામ્યા દૃષ્ટાંત રાજાનું સામાન્ય મકાન બનાવ્યું. બીજાએ પ્રમાણે આચાર્યના કહેવા પ્રમાણે આધાકદિ રાજા માટે સુંદર મકાન બનાવ્યું. આ દષ્ટાંતના || આહાર ન કરે તે કર્મ ક્ષય કરે, કરે તો આધારે તીર્થકર અને આચાર્યની આજ્ઞા ની | ભવભ્રમણ વધે મહત્તા સમજાવેલ છે.
મો .૭૨૪-૭૨૮; મોનિ શરૂ-શરૂ૩;
રોકવ નિમિત્ત) કોઈ ગામમાં બે સાગરમીને (
પાન) સમુદ્રના માછલાનું | ભાઈઓ રહે, એકની સારી સ્ત્રી, બીજાની દૃષ્ટાંત- કોઈ માછલું સમુદ્રમાં દુઃખી થઈ સુખ ખરાબ સ્ત્રી, ખરાબ સ્ત્રી હતી તે નોકર
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
