________________
..
સૂત્ર
हत्या भूयं भावे
हना नी र्ववे
સિદ્ધહેમ ત્રાક
ત્ર
(૬)
हा हि वि १०२ हृगे। वयेोऽनुद्यमे ૪-૩-૯૯ ૧૦પ/523 ૩૧ ZFHS_ત...તિ
૫–૧-૩૬
Re
પૃષ્ઠis
Jain Education International
અભિનવ લઘુપ્રક્રિયા સિદ્ધહેમ મૂત્રાર પૃષ્ઠia
૧૨૫૭૪૩6 ૯૪
૫૫
૬૩
ધાતુ ઉપસર્ગ સંબધ નિરૂપણુ
'મ, પા, અવુ, સમ, અનુ, અવ, નિર્, ટુર, શ્રમ, વિ, ઋષિ, યુ, રૂ, છાતિ, ત્તિ, ઋત્તિ, પરિ, ત્તિ, સવ, ગાર્' આ ૨૦ ઉપસમ કહેવાય છે.
*--*૪
૫-૧-૫ ૧૧૧૩
૪ ૪-૧૧૩ ૧૧૪૪
આ ઉપગ ના સનોંપી ધાતુ અનુભવના અનુરાધષી અર્થાન્તરમાં લઈ જવાય છે, જેમ ‘શું ફળે આ ધાતુને હરણુ કરવું એવા અપ' ઢાવા છતાં ઉપસર્ગના સંબંધથી અન્માન્ય અર્થમાં તે છે, જેમ-વિજ્ઞા= ક્રીડા અથવા સાર ગમન આહ્વા=ભાજન સંદ્દાર=નાથ પ્રહાર=તાહન, પ્રતીવાર=દ્વારપાળનું કામ
કોઇ ઉત્સંગ' ધાતુના અથંને બાધ રે છે, જેમકે-‘વિધૂ ામ, પ્રતિષેષતિ', અહીં ગતિ અપના ભાષ કરી નિષેધ અર્થને કહે છે.
કોઈ ઉપ્સમ ધાતુના મૂળ અને અનુસરે છે. જેમકે – ‘ક્ષ્યને ઋષીતે, – અધ્યયન કરે છે. આ ધાતુ અધિની સાથે જ આવે છે, પર ંતુ તેના ઢાઈ અથ વિશેષ નથી.
કાષ્ઠ ઉપસમ ધાતુના મૂળ અથ'ને શેષિત કરે છે. જેમકે – ‘ટુચીંર્ વાજ્ર' પતિ, “ સાહ્ પકાવે છે. અહીં ૬ ઉપસંગ પાહની વિશેષતા જણાવે છે
ઢાઈ ઊપસ* નકામા પ્રોગ રાય (વપરાય ) છે. જેમકે – ‘મન્ત્ર' નૌ'વિદ્ધતિ, – જાય છે, અધિના અથ' નથી તેમ અવશ્ય મેગવાળા પણ નથી.
પૂજ્ય પંન્યાસજી ગુરૂદેવશ્રી સુશીલસાગરજી મ. સા.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org