Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra kA mukhapatra zruta sAgara AzIrvAda : rASTrasaMta jainAcArya zrI padmasAgarasUrIzvarajI ma. sA. aMka : 9 zrAvaNa vi. saM. 2055 sapTembara 1999 : saMpAdaka : 3 manoja jaina paryuSaNa parva kI sArthakatA www.kobatirth.org azubha se nivRtti aura zubha meM pravRtti muni zrI vimalasAgara 'kalpasUtra' jaina paraMparA kA sarvAdhika prasArita dharmagrantha hai. paryuSaNa parva kI buniyAda bhI yahI grantha hai. aMgrejoM ke zAsana kAla meM isI ko jainadharma ke pratinidhi grantha ke rUpa meM adAlata meM zapatha ke lie mAnya puNya kA poSaNa pApa kA zoSaNa : - Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kiyA gayA thA. mUlataH arddhamAgadhI nAmaka prAkRta kI eka avAntara bhASA meM nibaddha yaha grantha bhagavAna mahAvIra kI paraMparA ke chaThe AcArya Arya bhadrabAhu kA saMkalana hai. arddhamAgadhI bhASA meM isa grantha kA nAma pajjovasaNA kappo hai. paryuSaNa zabda isI pajjovasaNA zabda kA bhASAntaraNa hai. isake do artha hote haiM. pahalA- eka sthAna para rahakara varSAkAla vyatIta karanA. yaha artha sAdhu-sAdhviyoM ko dRSTigata rakhakara prayukta huA hai. dUsarA artha hai- bhAdrapada mAha ke ATha dinoM kA prasiddha parva. DaoN. bAlAjI gaNorakara * bhautika aura AdhyAtmika, donoM staroM para paryuSaNa zabda kA lAkSaNika artha hotA haiH samIpa meM nivAsa karanA, cAroM ora se sImita hokara nikaTa meM basanA saMskRta meM 'pari' upasarga pUrvaka vas dhAtu meM lyuT (an) pratyaya lagakara paryuSaNa zabda kI vyutpatti huI hai. jahAM taka pajjovasaNA zabda se bhAdrapada mAha ke ATha dinoM ke prasiddha parva paryuSaNa kA saMbaMdha hai, yaha jaina paraMparA kA sabase bar3A aura lokapriya AdhyAtmika parva hai. dRzyamAna jagat se isakA vizeSa saMbaMdha nahIM hai. paryuSaNa kI sArI mahattA manuSya ke antarjagata se hai. For Private and Personal Use Only krodha, abhimAna, kapaTa, lobha, rAga, dveSa, IrSyA ityAdi ghAtaka vRttiyoM kA nirmUlana karate hue Atmika sAdhanA kI ora agrasara honA hI paryuSaNa kI sArthakatA hai. manuSya ke pAsa gaharI sUjhabUjha, apAra sAmarthya aura akhUTa zakti hai, tathApi jIvana aparAdhoM se bharA par3A hai. paga-paga para pApakRtya ho jAte haiM. kahIM mana dveSavaza durbhAvanAoM se bhara jAtA hai to kahIM IrSyA kI Aga meM jalane lagatA hai. kahIM ahaM kI to kahIM kapaTa kI capeTa meM Akara hama parAjita ho jAte haiM. lobha ne to samagra manuSya jAti ko burI taraha jakar3a rakhA hai. idhara jhUThe prema aura viSaya-vAsanAoM ke jAla meM ulajhakara hama duHkhI ho rahe haiM. pApakRtyoM aura aparAdhoM kI ina ber3iyoM se mukta hone ke lie nimitta aura avasara bahuta prabhAvI siddha hote haiM. paryuSaNa parva eka aisA hI AdhyAtmika avasara hai jisakA pAvana sAnnidhya hameM apane mana kI sleTa ko eka bAra phira korI kara lene aura vibhinna dhArmika-AdhyAtmika kriyA-kalApoM ke dvArA jIvana-patha ko buhAra kara sApha-sutharA banAne kA nayA saMdeza detA hai. paryuSaNa parva kI samasta gatividhiyoM ke mUla meM pApa prakSAlana kA hI bhAva hai. isIlie ise
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara, zrAvaNa 2055 puNya ke poSaNa aura pApa ke zoSaNa kA parva kahA jAtA hai. yaha dUsarI bAta hai ki Aja paryuSaNa parva ke sAtha kaI aisI gatividhiyAM jur3a gaI haiM, jinakA na to koI prAcIna itihAsa hai aura na hI AdhyAtmika avadAna. spaSTa hai ki isa parva ko pAkara bhI yadi bhautika gatividhiyoM meM saMlagnatA aura rUci rahatI hai to mAnoM ki hama cintAmaNi ratna ko sAmAnya pASANa samajhakara kaur3iyoM ke mola beca rahe haiM. nirvivAda rUpa se manuSya ke mana kI yaha duSTatA hai ki vaha kisI bhI prakriyA meM apanA prabhAva chor3e bagaira nahIM rahatA. paryuSaNa jaise vizuddha AdhyAtmika parva ke sAtha bhI dhana-pradhAnatA, rasa-lolupatA, nAmeSaNA, deha-zRMgAra, bheMTa-saugAta, anAvazyaka ADambaroM ke dvArA zakti pradarzana, jar3atA pUrvaka tapArAdhanA ityAdi kaI vikRtiyAM jur3a gaI haiM. aitihAsika pariprekSya meM paryuSaNa kI mUla avadhAraNA ke sAtha ina bAbatoM kA koI sarokAra nahIM hai. Avazyaka hai ki aba paryuSaNa ke daurAna ina vikRtiyoM para gahana Atma-cintana ho. ahiMsA aura kSamApanA : kSamA kI bhAvanA paryuSaNa parva kA prAsAda hai aura ahiMsA usakI buniyAda. bagaira buniyAda ke prAsAda khar3A nahIM hotA aura binA ahiMsA ke kSamA kI bhAvanA panapa nahIM sakatI. yUM to jIvana meM pratipala hiMsA kI saMbhAvanA rahatI hai, parantu varSAkAla meM vaha sarvAdhika bana jAtI hai. jaina vicAradhArA ke anusAra pAnI ekendriya jIvoM kA samUha hai. phira varSAkAla meM nAnA prakAra ke jIva-jantu va kITANu bhI utpanna hote haiM. ina saba kI hiMsA se bacane ke lie varSAkAla meM bhautika gatividhiyoM ko kama-se-kama karate hue adhyAtma kI ora adhikAdhika abhimukha hone kA jaina darzana kA nirdeza hai. yaha spaSTa hai ki gRhastha ke lie jIvanaparyanta sUkSma hiMsA se nivRtta hokara jIvanayApana karanA duSkara hI nahIM, asaMbhava-sA hai. kintu varSAkAla meM apane Atmahita ko dekhate hue hiMsA ko kama-se-kama karanA muzkila to nahIM hai. phira bhI yadi hiMsA ke nimitta milate rahate hoM to paryuSaNa parva kI saMyojanA hiMsA se pUrI taraha sAvadhAnI baratane va niSThApUrvaka ahiMsA ke lie saMkalpita hokara Atma-sAdhanA karane kA maMgala avasara hai, jo hara nae varSa ke Agamana meM pariNIta hotA hai. zramaNa bhagavAna mahAvIra ne eka gahare artha meM ahiMsA ko prANoM kI saMjJA dI hai. mahAvIra ke anusAra ahiMsA ke abhAva meM paryuSaNa parva hI vyartha nahIM hotA, jIvana bhI nirarthaka hai. ___Aja paryuSaNa ko kSamApanA kA parva kahA jAtA hai, jabaki jyAdA ucita yaha hai ki kSamApanA parva se pahale ise ahiMsA kA parva kahA jAya. yaha gaNita ke sarala phArmule jaisI bAta hai ki ahiMsA ke binA kSamApanA akalpanIya hai. kevala ahiMsaka hI kSamAvAn ho sakatA hai. jo hiMsA meM saMlagna ho, usakA kSamApanA se kyA vAstA? aura yadi ahiMsA jIvana meM vyApta bana gaI ho to phira kSamApanA to svataH hI niSpanna ho jAyegI. ahiMsaka hone kA yaha matalaba to ho hI jAtA hai ki merA koI vairI nahIM hai aura mujhe kisI se vaira nahIM hai. loga ahiMsA ko dharma se jor3ate haiM, jaba ki vAstavikatA yaha hai ki vaha manuSya ke jIvana-vyavahAra aura mAnavatA se jur3A anivArya muddA hai. uparyukta tathyoM ke AdhAra para ahiMsA ko pUrI taraha vyAvahArika banAne ke lie paryuSaNa parva meM vyavasAya, lena-dena, bhavana nirmANa, raMga-rogAna, dalana-pisana, AvAgamana, navIna paridhAna, zrRMgAra, vyartha vArtAlApa, vivAha, bhojana samAraMbha, paryaTana, manoraMjana, harI vanaspati kA upayoga ityAdi hiMsAyukta yA hiMsA kI saMbhAvita sabhI pravRttiyoM ko varjita mAnA gayA hai. yaha saba bAhya prabaMdha hai. mana azubha pravRttiyoM se haTakara zubha pravRttiyoM meM lIna bane aura bIte varSa meM kiye gaye pApoM kA pazcAttApa va prAyazcitta kiyA jA sake isa Azaya se aneka Antarika prabaMdha bhI karane hote haiM. tapa, japa, dhyAna, svAdhyAya, saMkalpa, pUjA-arcanA, sAmAyika, pratikramaNa ityAdi dhArmika gatividhiyoM ke pIche AMtarika prabaMdha hI hetu hai kintu inameM dravya kI nahIM balkiM bhAvazuddhi kI pradhAnatA honI cAhie. For Private and Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 3 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara, zrAvaNa 2055 paryuSaNa : eka sampUrNa krAnti hiMsA kA sambandha kisI ko mArane se nahIM, varan hamAre vicAroM se hai bAhya jagat meM parilakSita hotI hiMsA to AdamI ke antarjagat meM utpanna hote aura ghUmate vicAroM kI abhivyakti mAtra hai. pralaya-sRSTi, vikAsa- hrAsa, sukha-duHkha, apanA-parAyA saba apane bhItara hote haiM. dRzyajagat meM AkAra letI ghaTanAeM to kevala unakI bhautika niSpattiyAM hI haiM, jo ki sthUla pariNAmoM ke atirikta adhika kucha nahIM hai. antarjagat kA parivartana hI vAstavika krAnti hai. bhautika kalevara to antarmana ke badalate hI apane Apa badala jAegA. isIlie ahiMsA pAramparika nahIM, maulika honI cAhie.' jIvana kI mahattA Antarika saMyama aura anuzAsana se hai. ina arthoM meM paryuSaNa kA Agamana apane Apa meM eka virAT ghaTanA hai- itanI mahAna ghaTanA ki itihAsa kI koI bhI ghaTanA isake sAmane gauNa pratIta hotI hai. anya sabhI tathAkathita riztoM/sahAroM / sambaMdhoM / AdhAroM se TUTakara AdamI kA apane samIpa AnA, samagra astitva aura prakRti ke samIpa AnA tathA isa parama samIpatA meM satata nivAsa karanA paryuSaNa parva kI upAdeyatA hai. ahiMsA isa parva kA bhAvanA - pakSa hai aura saMyama isakA kriyApakSa, kintu apane Apa meM yaha niSpakSa hai. Aja vizva, deza aura samAja- sabhI hiMsA se parAjita hai. nirantara bar3hatI hiMsA ne jana-jIvana ko saMtrasta kara rakhA hai. hiMsA kI vyApakatA ne mAnava ke astitva para praznacihna lagA diyA hai. aise meM sarakAreM asthira ho rahI haiM. aspaSTa janAdeza mila rahe haiM. tAnAzAhI ke AdhAra para rASTra yA rAjya ko har3apane kI ghaTanAeM bana rahI haiM. mAnA ki hiMsA rokane ke lie naye kAnUna banAe jA sakate haiM, purAne kAnUnoM meM parivartana kiyA jA sakatA hai, unako tor3ane vAle ke lie kaThora daNDa kI vyavasthA nirdhArita kI jA sakatI hai, pulisa yA senA ko tainAta kiyA jA sakatA hai, Ama AdamI ko Atma-surakSA ke sAdhana muhaiyA karAe jA sakate haiM, kintu isase jyAdA koI bhI sarakAra kucha nahIM kara sakatI. vastutaH ye sabhI upAya zAsana ke pratiphala haiM. jaba Atma-anuzAsana TUTatA hai, taba zAsana kA udaya hotA hai. Atma-anuzAsana kA TUTanA parataMtra aura parAjita hone kI hI prakriyA hai. zAsana parataMtratA kA hI eka rUpa hai. sampUrNa svataMtratA to anuzAsita aura saMyamI jIvana meM nihita hai. jaba taka AdamI kA bhItarI mana ahiMsaka nahIM bana jAtA, bAharI hiMsA jArI hI rahegI. hama bAhya pariveza ko to badala rahe haiM, para Antarika vyavasthA ko parivartita karane kA AMzika prayatna bhI nahIM ho rahA. gauratalaba hai ki samasta vyavasthAoM, kAnUnoM, nIti-niyamoM ke pIche AdamI khar3A hai aura vaha apanI ajJAnatAvaza bhrAntadhAraNAoM meM ulajha rahA hai, apane pramAda se grasta hai, pUrvAgrahoM ko lekara cala rahA hai, svArtha ne use jakar3a liyA hai. jaba taka vaha bhItara se nahIM badala jAtA, vyavasthAoM kA pAlana na to vaha svayaM kara pAegA aura na hI dUsaroM se karavA pAegA. sArI samasyAeM antarmana kI haiM, ataH krAnti kA udbhava antara meM honA parama Avazyaka hai. hRdaya parivartana hI hamArI samasta samasyAoM ke sthAyI samAdhAna kA mArga prazasta kara sakatA hai. hama samAja- krAnti aura rASTra - krAnti kI bar3I-bar3I bAteM karate haiM, kintu svayaM AdamI ko, jo ki samAja aura rASTra ke astitva kA abhinna aura aparihArya aMga hai, agara krAnta na kara pAe to anya saba kucha kara dene para bhI kyA pharka par3egA ? For Private and Personal Use Only / paryuSaNa parva eka aisI virAT mAnasika krAnti kA dyotaka hai, jisake samakSa itihAsa ke yugAntakArI parivartana bhI bAlakoM ke khela jaise mAlUma par3eMge. Aja jarUrata hai usakI antazcetanA ko pakar3akara apane jIvana meM sAkAra karane kI. hakIkata meM tabhI hamAre dvArA manAye jAne vAle isa parva kI mahattA lokajIvana meM sArthaka bana sakegI.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara, zrAvaNa 2055 vRttAnta sAgara * akSaya tRtIyA ke pavitra avasara para pa. pU. zAsana prabhAvaka, rASTrasaMta AcArya zrImat padmasAgarasUrIzvarajI mahArAjA AdiThANA kI pAvana nizrA meM zrI vaDanagara ke AdIzvarajI jaina maMdira-saMgha meM vizAla paimAne para varSI tapa pAraNA kA zubha prasaMga mahotsava ke sAtha susampanna huA. paMnyAsa pravara zrI aruNodayasAgarajI ma. Adi 80 se adhika tapasvI AtmAoM kA sabahumAna pAraNA karAyA gayA. * pa. pU. paramAtmabhakti rasika, zilpazAstra marmajJa AcArya pravara zrImat kalyANasAgarasUrIzvarajI ma. sA. ke saMyama paryAya ke 50veM varSa ke upalakSa meM zrI simandhara jina maMdira ke prAMgaNa meM paramAtmA kI bhakti saha anumodanA dina manAyA gayA. pUjyapAda AcArya zrI padmasAgarasUrIzvarajI mahArAjA ne pUjya gurUdeva ke isa pavitra prasaMga. nimitta vizAla sabhA ko udbodhana kiyA aura jIvadayA Adi ke sundara kArya hue. ___* jinazAsana ke mahAna prabhAvaka guru ziSya donoM pUjya AcArya bhagavantoM kI pAvana nizrA meM dinAMka 21.04.99 se 25.04.99 taka zrI simandhara jina maMdira meM azoka vRkSa sahita nUtana samovasaraNa jina maMdirajI kI aMjanazalAkA pratiSThA mahotsava bar3e harSollAsa pUrvaka manAyA gayA. isa prasaMga para vividha mahApUjana evaM sAdharmika vAtsalya yukta jinabhakti mahotsava kA sundaratama Ayojana kiyA gayA. sone meM sugandha kI taraha di. 22.04.99 ke zubha dina pUjya zrI ke varada hasta tIna bahinoM kI pAramezvarI bhAgavatI pravrajyA bhI khUba hI ullAsa pUrvaka sampanna huI. tInoM nUtana sAdhvIjI ma. pUjyapAda yoganiSTha AcAryazrI buddhisAgarasUrIzvarajI ke samudAyavarti sAdhvI ma. sA. kI ziSyAeM udghoSita hue. nUtana sAdhvIjI ma. sA. ke sAMsArika parivAra vAloM meM evaM pUjya munivarazrI nirvANasAgarajI ma. sA. ke sAMsArika parivAra ne isa prasaMga para suMdara sahayoga diyA. __* di. 26.04.99 ke dina pUjya paMnyAsa pravarazrI aruNodayasAgarajI ma. sA. Adi munivaroM kI zubha nizrA meM zrI siddhapura nagara meM zeTha zrI araNikabhAI kAntilAla zAha kI ora se paramAtma bhakti svarUpa zrI siddhacakra mahApUjana bar3e hI ThATa-bATa se paDhAyA gayA. zrI araNikabhAI ke pitAjI kI bhAvanAnusAra unhoneM udAra dila se lAbha liyA. . * samartha jainAcArya zrImat padmasAgarasUrIzvarajI mahArAjA kA mahesANA nagarase rAjasthAna kI ora zAsana prabhAvanA hetu vihAra huA. pUjyazrI kA vihArastha aneka gA~va-nagaroM meM gurubhakti svarupa sAmaiyA (svAgata) huA. pUjyazrI ke preraka pravacanoM kA hajAroM logoM ne lAbha pAyA. pUjya AcAryazrI ke yuvA ziSyaratna munizrI nirmalasAgarajI kI satpreraNA se mAunTa Abu meM nava nirmita 'zrI buddhivihAra' AdhyAtmika sAdhanA kendra meM pUjya AcArya zrI kA padArpaNa huA. yahA~ se Apa gar3ha sivAnA munizrI vimalasAgarajI ma. sA. ke sAMsArika mAtA-pitA zrI chaganalAlajI jIvAjI bAgarecA ke jIvita mahotsava ke nimitta padhAre. yahA~ se pAdaru - nAkoDAjI hote hue ApazrI zrI ghevaracaMdajI nAhara dvArA navanirmita zrI simaMdhara jina maMdira kI pratiSThA sampanna kara mahesANA padhAre. yahA~ para ApazrI evaM Apake gurUdevazrI kI pAvana nizrAmeM nUtana dIkSita (cAra bAla muniyoM kI va tIna sAdhvIjIyoM kI) sAdhu-sAdhvIjI ma. kI bar3I dIkSA vidhi samAroha kA Ayojana sampanna kara sAbaramatI-rAmanagara cAturmAsa hetu padhAre. . * 1 maI se 7 maI 1999 taka jaina dhArmika zikSaNa zivira kA Ayojana zrI rAMteja jaina tIrtha kI zItalachAyA meM pU. paMnyAsazrI aruNodayasAgarajI kI pAvana nizrA meM eka saphala phalazruti ke rUpa meM susampanna huA. bAlakoM ko dhArmika saMskAra pradAna karane meM niSNAta ApazrI kA rAMteja se ahamadAbAda padArpaNa huA. vaTavA Azrama tathA rAjanagara meM vicaraNa karate hue Apane gAMdhInagara jaina saMgha meM cAturmAsa praveza kiyA. For Private and Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 5. www.kobatirth.org ** Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cAturmAsa samAcAra parama pUjya gacchAdhipati AcArya bhagavanta zrI subodhasAgarasUrIzvarajI evaM pU. AcArya zrI manoharakIrtisAgarasUrijI Adi ThANA ahamadAbAda ke 132, zyAmala ro hAusa, seTelAITa meM cAturmAsa virAja zrutasAgara, zrAvaNa 2055 rahe hai. * pa.pU. zilpazAstra marmajJa, AcArya bhagavantazrI kalyANasAgarasUrijI ma. sA. evaM munizrI zivasAgarajI ma.sA. Adi ThANA kA cAturmAsa zrI simandhara jinamaMdira tIrtha. mahesANA meM susampanna ho rahA hai. * zAsanaprabhAvaka, rASTrasaMta jainAcArya zrImat padmasAgarasUrIzvarajI mahArAjA evaM paMnyAsa zrI amRtasAgarajI va munizrI vimalasAgarajI ma.sA. AdiThANA zrI sAbaramatI rAmanagara jaina zve. mU. pU. saMgha meM vividha ArAdhanAoM se suzobhAyamAna cAturmAsa meM virAjamAna haiM. ApakI nizrAmeM abhI-abhI zrI premacaMdanagara- karNAvatI meM bhavya aMjanazalAkA pratiSThA mahotsava sampanna huA. * pUjya paMnyAsa pravara zrI vardhamAna sAgarajI ma. evaM pU. paMnyAsa zrI vinayasAgarajI ma. AdiThANA jaina zve. mU. pU. saMgha aMkura sosAITI, ahamadAbAda meM cAturmAsa virAja rahe haiM. * pU. jyotiSajJa paMnyAsa pravara zrI aruNodaya sAgarajI ma. evaM munizrI amarapadmasAgarajI ma. AdiThANA zrI jaina saMgha upAzraya sekTara - 22 gAMdhInagara meM cAturmAsa virAja rahe he. ApazrIne hAla hI meM aThThAi kI mahAna tapazcaryA paripUrNa kI hai. * parama pUjya zrutopAsaka munivara zrI nirvANasAgarajI ma.sA. evaM muni zrI premasAgarajI ma. Adi ThANA zrI usmAnapurA jaina zve. mU. pU. saMgha, ahamadAbAda meM cAturmAsa sampanna ho rahA hai. * pa. pU. zruta premI munivarazrI ajayasAgarajI ma. evaM munivarazrI aravindasAgarajI ma. Adi ThANA dazAporavADa jaina zve. mU. pU. saMgha, ahamadAbAda meM cAturmAsa birAje hue haiM. * pUjya munizrI nirmalasAgarajI evaM munizrI padmodayasAgarajI ma. AdiThANA zrI buddhivihAra jaina sAdhanA sthalI - mAunTa Abu meM cAturmAsa kara rahe haiM. * rAmanagara jaina zve. mU. pU. saMgha meM pUjya rASTrasaMta AcArya zrI kI pAvana nizrA meM abhI-abhI zrI zruta devatA bhagavatI mA~ zAradA kA jApAnuSThAna baDe ullAsa evaM AdhyAtmika vAtAvaraNa meM zAstrokta vidhi-vidhAna se susampanna huA. zrutadevI kI ArAdhanA meM 250 kI saMkhyA meM choTe-bar3e samasta caturvidha saMgha ne lAbha liyA. munizrI vimalasAgarajI kI isa pavitra ArAdhanA meM anumodanIya satpreraNA rahI. kobA tIrtha meM AsthA kI vijaya : vigata 22 maI 1999 ke dina zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra - kobA tIrtha meM bhagavAna zrI mahAvIra jina prAsAda meM prativarSa kI bhAMti isa bAra bhI sUrya kiraNoM kA tilaka-prasaMga camatkArika DhaMga se huA. For Private and Personal Use Only isa dina subaha se hI bhAvika bhaktajanoM kA darzana hetu Agamana cAlU rahA. ThIka nirdhArita samaya 2 bajakara sAta minaTa ke AdhA ghaMTA pahale arabI samudra se ThaMDe cakravAta ke kAraNa dekhate hI dekhate ghaTATopa bAdala chA gaye. kisI kA intajAra kiye binA Tipa Tipa vAriza cAlU ho gaI aura mAhaula gamagIna jaisA bana gayA. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka zrAvikA sabhI ko laga rahA thA ki isa ghane bAdaloM meM sUrya to kyA prakAza bhI to jaba kahIM dikhatA nahIM hai to bhAla tilaka kA dRzya kaise saMbhava hogA. eka kSaNa meM kudarata saboM ko hatotsAha kara diyA. parantu dekhiye kucha nirmala AtmAoM ke hRdaya meM sacamuca zraddhA ke prANa dhamadhamA rahe the. zraddhAlu loga Apasa meM kaha rahe the kucha to jarUra hogA. paramAtmA ke puNya prabhAva se jarUra Aja camatkAra hogA aura vahI huA jo sacce bhaktajanoM ke antarapaTa meM gaharAI se par3A thA. jaise-jaise samaya najadIka AyA
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara, zrAvaNa 2055 6 aura do bajate hI barasAta rUka gaI. eka minaTa meM sAre bAdala haTa gaye. sUrya devatA pracaMDa tApa lekara punaH dRzyamAna hone lage aura 2.05 ke samaya sUrya kiraNeM prAsAda zikhara se hokara bhagavAna mahAvIra deva ke mukha kamala sthita bhAlatilaka ke barAbara kendra meM zobhAyamAna hIroM ko hajAroM kiraNoM ne dedIpyamAna kara diyA. upasthita saikar3oM bhAvikoM kI mahecchA paripUrNa hote hI paramAtmA ke jayanAda ke sAtha anekazaH nAre guMjAyamAna ho uThe. vAcaka bandhuoM ko yAda rahe ki yaha prasaMga isaliye yAvaccandra divAkarau kiyA gayA hai ki isI dina isI samaya pUjyapAda, gacchAdhipati saccaritra cUr3AmaNI AcArya bhagavanta zrImat kailAsasAgarasUrIzvarajI mahArAjA ke pArthiva deha kA agni saMskAra kiyA gayA thA. una pUjya yugamaharSi dvArA jaina zAsana para kiye gae anaginata upakAroM ko jIvanta rakhane hetu samucita prayAsoM se yaha adbhuta ghaTanA prativarSa hotI rahatI hai. isa prasaMga para padhAre hue sabhI yAtrAluoM kA ArAdhanA kendra ke parisara meM sundara svAgata kiyA gayA. sAdharmika bhakti ke rUpa meM laDDu * aura namakIna kI prabhAvanA kI gaI evaM Azcarya kI bAta yaha hai ki jaba prasaMga sukha zAnti se nipaTa gayA, loga apane-apane sthAna cale gaye ki turanta joradAra bAriza zuru ho gaI. zubhavicAra - gaMgAjala nIca vicAroM kA hamezA ke lie parityAga karanA ho to zuddha vicAroM meM hI ramaNa karanA cAhie aharniza A - zrImad buddhi sAgarasUrijI niyamita cintana karane kI Adata DAlanI cAhie. mana hI mana asIma vicAra karate rahane se mastiSka ko nukasAna pahu~catA hai. prAyaH mAnasika uccatA vRddhigaMta ho, aise vicAra karate rahane se zubha saMskAroM meM vRddhi hotI hai. maitrI Adi bhAvanA ko niraMtara apane mana meM saMjoe rakhane se Atmika zuddhi hotI hai. sarvaprathama rajoguNa va tamoguNa ke vicAroM ko mana meM se sarvasvI nikAla, sAtvika guNoM se use ThasAThasa bhara denA cAhie. vaise hI sAtvika vicAra karane kI Adata DAlane se rajoguNa va tamoguNAtmaka vicAroM kA sahaja meM hI nAza hotA hai. suvicAra ke kAraNa kuvicAra svayaM nAza ho jAte haiM. ciMtanIya vicAroM ko harSa ke vicAroM meM tabdIla karanA cAhie aura asthira vicAroM ko sthira apavitra prema ke vicAroM ko pavitra prema ke vicAroM meM parivartita kara denA cAhie. kahane kA tAtparya yaha hai ki nIca vicAroM kA hamezA ke lie parityAga karanA ho to aharniza zuddha vicAroM meM hI ramaNa karanA cAhie. ucca vicAroM meM vyApta mana prAyaH ucca lezyA ke vicAroM kA abhyAsa karane meM samartha siddha hotA hai aura phira eka bAra zuddha vicAroM kA abhyAsa dRr3ha ho jAne para azuddha vicAroM kA ekAeka praveza honA prAyaH asambhava hai. zuddha vicAroM kI zakti bar3ha jAne para usake mukAbale azuddha vicAroM kA jora Tika nahIM sakatA. For Private and Personal Use Only hara pala va hara kSaNa mana meM kisa prakAra ke vicAra utpanna hote haiM, usakI pUrI sAvadhAnI baratanI cAhie aura kauna sA vicAra kisa kAraNa utpanna huA hai, usakA khyAla rakhanA cAhie. kyoMki pazcAnupUrva se kaise-kaise vicAroM kI utpatti huI hai, ise jAnane ...AtmasAt karane kA abhyAsa karane para upayoga kI vRddhi hotI hai. nala kA pAnI jitanA lenA ho utanA le sakate hai. ThIka usI taraha mana ko nala kA svarUpa pradAna kara karane yogya vicAra hI karanA cAhie.
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 7 jaina darzanamAM prakAzapuMja www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara, zrAvaNa 2055 samyag darzana-2 muni zrI amarapadmasAgarajI ma.sA. gatAMkathI AgaLa...] samyaktvI AtmAnI aneka AgavI vizeSatAomAM eka evI vizeSatA e che ke jyAre-jyAre koIpaNa kAraNathI azubha pravRtti ke azubha pariNAmathI e azubha karmabaMdha upArjana vakhate azubha karmanA anubaMdhano upArjana nathI ka2to kAraNa ke rUci pramANe anubaMdha upArjita thAya che. samyaktva dhAraka AtmAne azubha pravRtti ke azubha pariNAmamAM jarAya rUci nathI mATe ene azubhano anubaMdha paNa paDato nathI. jaina zAsanamAM baMdha karatAM anubaMdhanI mahattA vadhAre che. ane jeno eka vakhata paNa azubha anubaMdha nAza pAmyo hoya e vyakti nizcita saMsArano anta kare che. vItarAganA zAsanamAM samyaktvane amRtanI upamA ApI che. jema amRtanA pAnathI vyakti amara bane che tema samyaktvanA anubhavathI AtmA ajarAmara padane pAme che. samyaktva vinAnuM zAstrajJAna samyajJAna na banI zake. samyaktva vinAnuM cAritrya samyag cAritrya na banI zake. mATe sahuthI pahelA samyaktva prAptino purUSArtha upAdeya che. samyaktva pAmelA AtmAo bhale aviratInA udayanA kAraNe saMsAramAM rahetA hoya chatAM saMsAramAM 2AcI mAcIne 2hetA nathI, mATeja kahyuM che ke samyagdarzanapUtAtmA na 2mate bhavoda. samyagdarzanathI pavitra banelI AtmAne dharma sAMbhaLavAmAM atyanta Ananda Ave che. enA mATe zAstramAM dRSTAMtathI sAmAnya rUparekhA batAvI che. kAraNake e Anandane vAstavamAM koI upamA ApI zakAtI nathI. dRSTAnta- jema koI yuvAna vyakti saMgItakaLAno jANakAra hoya ane potAnI priyAnI sAthe hoya tyAre evA vyaktine divya saMgIta sAbhaLavAmAM je AnaMda Ave enA karatAM anantagaNo AnaMda samyagdaSTine dharmazrAvaNamAM Ave che. yogabindumAM to pUjya AcAryazrI haribhadrasUrijI ma.sA. to tyAM sudhI kahe che ke jenI niviDa rAga-dveSanI gAMTha nAza pAmI gaI che arthAt samyagdarzanane pAmelA AtmA jo potAnA kuTumba, vyApAra vigerenI cintA paNa saMsAravRddhinuM kAraNa to na bane paNa paraMparAe nirjarAnuM kAraNa bane che. kAraNa ke nizcayanayathI jyAM tamAruM citta che tenA pramANe tamane phaLa maLe che. ane samyagdaSTinuM citta to sadaiva mokSanI AkAMkSAvALuM hoya che. mATesto pU. haribhadrasUrIzvarajI ma.sA. e kahyuM che ke samyagdaSTa yA yA ceSTA sA sA mokSa prApti paryavasAnaphalA arthAt samyagadRSTinI mAnasika, vAcika, kAyika badhIja kriyAo paraMparAe mokSa phaLane pradAna karanArI che. For Private and Personal Use Only siddhAntakAronA mate keTalAka anAdi mithyAdaSTi jIva jyAre sarva prathama samyaktva pAme che tyAre tathAvidha sAmagrInA sadbhAvamAM apUrvaka2NanA prabhAvathI sattAmAM 2helA mithyAtvanA pudgalone samyakatva mohanIya mizramohanIya ane mithyAtvamohanI rUpa zuddha, ardhazuddha ane azuddha evA traNa puMjomAM vaheMcI de che, tyAra pachI zuddha pudgalone vedavA rUpa kSAyopazamika samyaktvane pAme che! paraMtu keTalAka anAdi mithyAsRSTi jIvo sarvaprathama samyaktvanI prApti ka2tI vakhate yathApravRtti vigere karaNatraya karyA pachI antakaraNa kALamAM aupazamika samyaktvane prApta kare che paNa puMjaya ka2tAM nathI. mATe aupazamika samyaktvathI paDIne avazya mithyAtva avasthAne pAme che!
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara, zrAvaNa 2055 bIjI bAjU karmagraMthakAronA mate badhAja jIvo jyAre sahuthI pahelI vakhata sa myakatvanI prApti kare che tyAre yathApravRtti vigere traNakaraNa pachI antarakaraNa kALamAM paMjatrayakaraNapUrvaka pathamika sakhyatvane pAme che. tyAMthI paDIne judA-judA jIvo zuddha, ardhazuddha agara azuddha pugalonA udayathI mAyopathamika sabhyatva, mizramohanIya athavA mithyAtva avasthAne pAme che. - bhUtakALamAM Amato dareka AtmAone anantAnta bhavo thayA che. chatAM sakhyatva pAmyA pachI bhAvonI gaNatrI karAya che. AnAthI ja siddha thAya che ke samyatva vagaranA bhavonI kAMI kiMmata nathI ane sabhyatva pAmyA pachIja bhavanI kiMmata che! samyagdarzananI prApti nA mukhya be kAraNo che. 1. nisarga ane 2. adhigama. (1) nisargathI samyagdarzananI prAptino hetu bAhya viziSTa nimittanI apekSA rahita mAtra bhaviSyatAnI pradhAnatAe anantAnubaMdhI krodha mAna-mAyA-lobha tathA mithyAtvamohanIyAdinA kSayopazamAdithI samyagdarzananI prApti thAya che! (2) adhigamathI samyatvane prApta karavA mATe bAhya sad sAmagrInI apekSA rahe che jemake koIka jIva jinezvara paramAtmAnA bimbanA darzana karIne ane bimbamAM rahelA vItarAgAdi guNothI potAnA AtmAne bhAvita karIne samyagdarzanane prApta karI zake, AvIja rIte deva-gurU dharmanA darzanathI sagurUonA sadupadezathI ane anityAdi bhAvanAothI samyagdarzananI prApti thAya che! samatvanI prApti mATe athavA prApta karelA samyagdarzanane vadhu nirmala ke sthira karavA mATe sudeva-sugurU ane sudharma e ja jagatamAM sArabhUta tattva che. sarvajJa vItarAgAdi guNothI yukta mArA ArAdhya deva che. A vItarAga deva kRta kRtya che emanAmAM doSano aMza paNa nathI. doSayukta AtmAne Izvara tattvamAM sthApita kadI karAto nathI. jaina darzananI e vizeSatA che ke je vyakti Izvara tattvanI prApti mATe yogya purUSArtha kare to e vyakti paNa Izvara banI zake che. saMsAranA sarvasaMgathI mukta, ahiMsAdi vratothI yukta, nirdoSabhikSAdi thI nivahita potAnA dharmadeha dvArA Izvara tattvanI prApti mATe sadaiva prayatnazIla ane jagatanA yogya jIvone sarvajJa kathita upadeza ApanArA sAdhu purUSo mArA mATe sugurU che. AvA gurUnI ArAdhanA mArA saMsArano anta karanArI che. sarvajJa vItarAga paramAtmA dvArA kahevAyela ahiMsA, satya, acaurya, niSparigraha, saMyama tapa vigere padArthomAM ja dharma che. je mokSa prAptinA sAdhano che te dharma che, je saMsAra prAptinA sAdhano che te adharma che. ane huM uparokta prakAranA dharmathI mArA AtmAne bhAvita karUM ane adharmathI mArA AtmAne vimukha karUM ItyAdi deva-gurU -dharmanA svarUpano bodha, tenI rUci ane tenAmAM ja zreSThatAno anubhava samyagdarzananI prAptinA amogha sAdhana che! ]. pAThakoM se namra nivedana yaha aMka Apako kaisA lagA, hameM avazya likheM. Apake sujhAvoM kI pratIkSA hai. Apa apanI aprakAzita racanA/lekha suvAcya akSaroM meM likha kara hameM bheja sakate haiM. ucita lagane para prakAzita kiyA jAegA. asvIkRta racanAoM kI vApasI ke lie ucita mUlya ke DAka TikaTa lagA liphAphA avazya bhejeM. saMpAdaka, zruta sAgara AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAna maMdira, zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra kobA, gA~dhInagara 3822 009 For Private and Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara, zrAvaNa 2055 jIvana paricayaH AcArya zrI bhadrabAhusAgarajI ma. sA. gujarAta ke carottara kSetra kI khamIravanta bhUmi para aneka sapUtoM ne janma liyA hai jinameM pUjya hRdayaratna gaNi jaise mahAkavi aura bhArata ke svAtaMtrya saMgrAma meM anupama bhUmikA adA karane vAle lauha puruSa saradAra vallabhabhAI paTela bhI sammilita haiM. ANaMda ke pAsa hI ber3avA nAmaka grAma hai, jahA~ bhIkhAbhAI gulAbacaMda aura unakI dharmapatnI jAsudabAI ke ghara kArtika sudi 5, vi. saM. 1974 ke zubha dina eka bAlaka kA janma huA. isa bAlaka kA nAma bhagubhAI rakhA gayA. isa medhAvI bAlaka ne maiTrika taka zikSA prApta kI. isI samaya usake choTe bhAI caMdu kA akAla avasAna ho jAne se bhagubhAI ko AghAta lagA. bAda meM ve borasada nivAsI apane mausA ke yahA~ pU. munizrI devendravijayajI ke sAnnidhya meM dharmamArga meM pravRtta hue tathA do pratikramaNa par3ha kara dIkSA lene ke saMkalpa ke sAtha mahesANA sthita zrI yazovijayajI jaina pAThazAlA meM dhArmika abhyAsa hetu praviSTa hue. vAcakoM ko jJAta hI hogA ki yaha pAThazAlA dIkSAbhilASiyoM kI zikSA meM mahattvapUrNa bhUmikA adA karatI 'hai. isI pAThazAlA ne yoganiSTha AcArya zrImad buddhisAgarasUri mahArAja jaise mahAna zAsana prabhAvaka samAja ko diye haiM. dIkSA hetu mAtA-pitA ko rAjI karane meM bAlaka bhagubhAI ne koI kasara nahIM rakhI aura lagabhaga tIna varSoM ke parizrama svarUpa vi. saM. 2001 meM gacchAdhipati AcArya zrI kailAsasAgarasUri ma. sA. (usa samaya muni) ke pAsa mahur3I meM dIkSA grahaNa kI. dIkSA ke bAda muni zrI bhadrabAhusAgara ke nAma se prasiddha hue. saMyama grahaNa karane ke pazcAt muni bhadrabAhusAgarajI ma. sA. ne AgamoM evaM zAstroM kA gahana adhyayana kiyA. ve pratidina eka ghaNTe padmAsana meM baiTha kara yogAbhyAsa karate the. vi. saM. 2025 meM Apako gaNi, vi. saM. 2027 meM paMnyAsa, vi. saM. 2033 meM upAdhyAya tathA vi. saM. 2039 meM AcArya pada se vibhUSita kiyA gayA. AcArya zrI bhadrabAhusAgarasUri ma. sA. ne gujarAta, mahArASTra, madhyapradeza, baMgAla, bihAra, uttara pradeza, rAjasthAna Adi kSetroM meM vihAra kara jina zAsana kI prabhAvanA kI thI. 55 varSa ke dIrgha dIkSA paryAya meM Apane vividha ugra tapazcaryAoM meM vardhamAna tapa kI 73 oliyoM ke sAtha hI chaThe, aTThaI, varSItapa Adi nirvighna rUpa se sampanna kI thI. sadaiva pustaka, pratAdi liye ve jJAnArjana karate hI rahate the. sabhI ke lie dAdAjI nAma se abhihita AcArya zrI bhadrabAhusAgarasUri ma. sA. kA agAdha prema evaM sneha rahatA thA. vigata pauSa sudi 12, vi. saM. 2055 ko namaskAra mahAmantra kA smaraNa kA smaraNa karate hue Apane samAdhi pUrvaka kAladharma prApta kiyA. isake kucha samaya pUrva Apake asvastha hone para pUjya AcArya zrI padmasAgarasUrijI ma. sA. ke ziSya-praziSyoM unakI veyAvacca kI. AcArya zrI bhadrabAhusAgarasUrijI ma. sA. ke cAritra dharma evaM zAsana prabhAvanA kA samasta saMgha anumodanA karatA hai.. pRSTha 13 kA zeSa] paryuSaNa... ___ antima gyAharavAM vArSika kartavya hai AlocanA. jIvana meM hue anekavidha pApoM ke prakSAlana svarupa prAyazcita ke rupa meM AlocanA lenA cAhiye. kiye gaye pApoM ke prAyazcita se Atma zuddhi hotI hai. aura isa mahAna parvAdhirAja parva paryuSaNa kA rahasya bhI to pApa mukti aura Atmazuddhi karanA hai. ataH ina pAMca tathA gyAraha kartavyoM ke AcaraNa se jainazAsana kI zAna vizva vyApI banegI tathA jina dharma kA DaMkA cihu dizA meM raNakAra karegA aura saMsAra meM jaina dharma kA vAstavika pracAra-prasAra hogA. For Private and Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara, zrAvaNa 2055 saMsthA ko milA AtmIya sparza: agraNI saMgha sevaka : zrI hemantabhAI cImanalAla brokara (rANA) ___rANA parivAra kA ahamadAbAda ke jaina samAja meM pezavA kAla se eka utkRSTa sthAna rahA hai. ahamadAbAda zahara meM sthita khetarapAla kI pola meM Aja se lagabhaga 13 pIr3hI pUrva ke zrI jagajIvanadAsajI ke samaya se isakA itihAsa jJAta hotA hai. inhIM zrI jagajIvanadAsajI ke kula meM sva. popaTalAla hemacaMda jaisI zreSTha hastI kA janma haA thA zrI popaTalAla hemacaMda vyavasAyI hone ke sAtha hI dhArmika evaM vidyApriya zrAvaka the. unhoMne kisI bhI vyakti ko zikSA prApta karane ke lie jo bhI ho sakatA thA kiyA. ve zikSA ke kSetra meM apane sahayoga ke lie tana-mana-dhana se sadaiva tatpara rahate the. apane ghara para acche-acche logoM ko Amantrita kara satsaMga karate the. paM. sukhalAlajI ke sAtha unakA acchA sAhacarya thA. 1935 meM unhoMne paryuSaNa vyAkhyAna mAlA kA prArambha kiyA tathA gujarAta varnAkyulara sosAyaTI meM popaTalAla hemacaMda vyAkhyAna mAlA prArambha karAkara deza ke dUra-dUra ke vidvAnoM ko ahamadAbAda ke jaina samAja ke sAmane prastuta karane meM koI kasara bAkI nahIM rakhI. samAjasevA kI bhAvanA se eka senIToriyama tathA elisabrija ahamadAbAda meM zmazAnagRha kA nirmANa kara logoM kI parezAniyoM ko dUra kI. isase pUrva zava ke antima saMskAra ke lie nadI pAra le jAnA par3atA thA. Apake avismaraNIya sahayoga se ahamadAbAda meM zrI popaTalAla hemacaMda jaina nagara meM jaina derAsara evaM upAzraya kA nirmANa huA hai. udAra zAsanapriya dharmaniSTha zrI popaTalAla ke putra zrI cImanalAlajI ke yahA~ unakI dharmapatnI zrImatI lIlAvatIbena kI kukSi se 9 maI 1935 ko ahamadAbAda meM eka bAlaka kA janma huA jisakA nAma hemanta rakhA gayA. zrI hemantabhAI ko apane mAtA-pitA tathA dAdA-dAdI ke pAsa ucca dhArmika-naitika zikSA prApta huI aura Apane sI. ena. hAIskUla, ahamadAbAda evaM rAjakumAra kaoNleja, rAjakoTa meM adhyayana kiyA. snAtaka upAdhi hetu vijJAna viSaya meM rasAyana evaM bhUstara zAstra kA adhyayana karane vAle zrI hemantabhAI ko vyAvahArika jIvana meM praveza karane para AcArya bhAnucandrasUri ma. sA. ke sAtha 1952 meM paricaya huA tathA dhArmika pravRttiyoM meM saMlagna hone kI dhuna car3hI unakI preraNA se zrI hemantabhAI 1968 meM zrI bhAnuprabhA jaina seniToriyama TasTa ke TasTI baneM tathA 1972 meM isakA nirmANa pUrA haA sAtha hI 1972 meM sarata nagara ke aThavA geTa vistAra meM dalIcaMdra vIracaMdra zropha TrasTa ke antargata derAsara kA nirmANa bhI karAyA. ___zrI hemantabhAI 1975 meM usmAnapurA, ahamadAbAda meM upadhAna ke samaya parama pUjya gacchAdhipati AcAryadeva zrI kailAsasAgarasUrIzvarajI, pa. pU. rASTrasaMta AcArya zrI padmasAgarasarIzvarajI ma. sA. (usa samaya muni) ke samparka meM zrI zAntilAla mohanalAla ke sAtha AyeM tathA thor3e hI samaya meM AcArya bhagavanta kI vividha pariyojanAoM se jur3a gaye. AcAryazrI kI icchA thI ki ahamadAbAda gAMdhInagara mArga para upanagara meM eka choTA sA derAsara tathA eka abhyAsa kendra va jJAnabhaNDAra ho. isa yojanA ko unake praziSya AcAryazrI padmasAgarasUrIzvarajI ma. sA. kA bhI anumodana thA jise pUrA karane kA bhAra bhI zrI zAntilAla mohanalAla zAha evaM zrI hemantabhAI para AyA. isa kArya ke lie jamIna khojanA prArambha huA tathA tIna-cAra jamInoM ke prastAva bhI AyeM aura antatogatvA 1980 meM sva. rasikalAla acaratalAla zAha dvArA kobA meM saharSa pradatta lagabhaga 16,000 yArDa jamIna para derAsara bananA taya huA. ise tIrtha ke rUpa meM vikasita karane ke lie gacchAdhipatizrI kailAsasAgarasUrIzvarajI ma. sA. kI preraNA se zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra- kobA kI sthApanA huI. isakI zilAropaNa vidhi meM pa.pU. AcArya zrI kailAsasAgarasUrIzvarajI ma.sA. evaM zrI For Private and Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 11 zrutasAgara, zrAvaNa 2055 kalyANasAgarasUrIzvarajI ma. sA. upasthita the. zrI hemantabhAI kahate haiM ki AcArya zrI kailAsasAgarasUrIzvarajI ma. sA. ke sAtha jo plAna tayA haA thA vaha eka choTI sI yojanA thI jisameM mAtra 65 lAkha rU.kI lAgata se eka choTA sA mandira, jJAnabhaNDAra, choTA upAzraya, bhojanazAlA tathA prinTiMga presa kI vyavasthA karane kI bAta socI gaI thI. usa samaya kampyUTara kA khyAla bhI nahIM thA aura na hI saMgrahAlaya yA jJAnamandira kA jo svarUpa Aja hai vaisI koI kalpanA thI. zrI hemantabhAI ke anusAra derAsara kA nirmANa cala hI rahA thA ki gurUdeva zrI kailAsasAgarasUri ma. sA. kA ahamadAbAda meM 21 maI 1987 ko kAladharma huA. unakA antima 1 meM karanA taya haA aura dUsare dina 22 maI 1987 ko kobA meM ahamadAbAda nagara kI vikaTa sthiti hote hae bhI aMkara se pArthiva deha yahA~ lAkara antima saMskAra haA. prastAvita mandira ke sthAna para vizAlakAya mahAvIrAlaya kA nirmANa tathA AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamandira kA bahuddezIya vikAsa, AcArya zrI kailAsasAgarasUri smAraka mandira (gurumandira), jaina ArAdhanA bhavana Adi kA nirmANa huA hai, guru deva AcArya zrI padmasAgarasUrIzvarajI ma.sA. ne isa tIrtha ke vikAsa ke lie jo bhI kAma kiyA hai vaha jaina samAja meM 20vIM zatAbdI kI anUThI ghaTanA mAnI jAegI kArya karate-karate, samaya-samaya para upayogitA kI dRSTi se mUla pariyojanAoM meM aneka parivartana kiye gaye. isI kAraNa isa kendra kA sarAhanIya vikAsa itanI alpa avadhi meM ho sakA hai tathA Aja yaha isa deza meM na kevala jaina samAja balki deza-videza ke samasta zikSita varga meM apanA advitIya sthAna prApta kara cukA hai. ___ zrI hemantabhAI ne isa kendra ke adhyakSa, upAdhyakSa ke rUpa meM isakI pravRttiyoM ke saMrakSaNa, saMvardhana evaM vikAsa meM apanA utkRSTa yogadAna kara jina zAsana kI sevA kA anupama lAbha liyA hai. borIja tIrtha ke vikAsa evaM Ayojana meM zrI hemantabhAI kA utkRSTa yogadAna prApta ho rahA hai. ApazrI aneka jaina saMsthAoM se jur3e haiM tathA anekoM saMsthAoM ke TrasTI haiM jinameM se kucha saMsthAoM ke nAma agralikhita haiM- zeTha ANandajI kalyANajI peDhI, dalIcaMdra vIracaMdra zropha TrasTa (sUrata), tAraMgA tIrtha bhojanazAlA, bhAnuprabhA jaina seneToriyama, ela. DI. cereTebala TrasTa, premacaMdanagara-seTelAITa jaina mandira ityAdi. ANandajI kalyANajI per3hI ke vividha kAryoM va navIna vikAsalakSI pariyojanAoM meM ApakA ullekhanIya yogadAna rahA hai jisameM tAraMgA meM dharmazAlA, zatrujaya taleTI meM maNDapa-vistAra evaM navIna dvAra-nirmANa, caumukhajI kA dvAra, pahAr3a para visAmA gheTIpAga ke pAsa dvAra, sTApha kvArTarsa kA nirmANa, pahAr3a para pAnI car3hAne kI vyavasthA, taleTI meM pAraNAbhavana, ArAdhanA bhavana kA nirmANa, zerIsAtIrtha meM raMgamaMDapa evaM upAzraya kA nirmANa Adi pramukha haiM. haMsamukha svabhAva ke zrI hemantabhAI apane adhInasthoM se kArya lene meM mAhira kahe jA sakate haiM. unake svabhAva kI eka vizeSatA yaha ki yadi ve kisI para nArAja bhI hue ho to kucha minaTa bAda hI bhUla bhI jAte haiM yaha svabhAva nissaMdeha unakI guNagrAhakatA kA paricAyaka tathA unakI saphalatA kA mUla mantra lagatA hai jisakA anukaraNa kiyA jAnA cAhie. ve apane vyavasAyI tathA dharmaniSTha samAjasevI jIvana ke atirikta vyaktigata jIvana meM prakRti ke premI bhI haiM. gujarAta sTeTa hArTikalcara sosAyaTI ke prathama sekreTarI rahe haiM tathA 30 varSoM taka Apake mArgadarzana meM ahamadAbAda kI janatA ne vividha prakAra ke phUloM, vanaspatiyoM evaM sAga-sabjiyoM kI pradarzaniyoM kA avalokana kiyA hai. unhone laoN gArDena ke sAmane kArporezana se vinatI kara -eka rupaye ke Tokana bhAr3e para sosAyaTI ke lie jamIna upalabdha karA kara ahamadAbAda ke paryAvaraNa sudhAra meM ullekhanIya yogadAna kiyA hai. per3a-paudhoM vanaspatiyoM ke sAtha unakA aTUTa sambandha lagatA hai. unheM kalA zilpa, cikitsA ke kSetra meM vizeSa abhiruci hai. derAsaroM kA nirmANa evaM saMrakSaNa kArya karate-karAte zilpa sthApatya ke adhikArI vizeSajJa bana gae haiM. subaha se dera rAta taka vividha kAryoM meM tallIna zrI hemantabhAI . pratidina 20-25 rogiyoM ko niHzulka homiyopaithI cikitsA evaM mArgadarzana dene ke lie samaya nikAlate haiM. unakI dharmapatnI sau. haMsAbena eka dharmaniSTha gRhaNI haiM jinakA zrI hemantabhAI ko apane [zeSa pRSTha 15 para For Private and Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra zrutasAgara, zrAvaNa 2055 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 12 paryuSaNa parva ke kartavya : eka parizIlana jainazAsana meM anekoM parva vidyamAna haiM. parva kA sIdhA artha hai utsava. paryuSaNa kA sarala artha hai AtmA ke AsapAsa rahanA arthAt Atmazuddhi kA utsava = parva paryuSaNa. ina parva ke dinoM meM hame Atma vizuddhi kI ArAdhanA karane kA avasara prApta hotA hai. sabhI parvo meM paryuSaNa parva ko parvAdhirAja kI upamA dI gaI hai| kyoMki isa parva meM karmoM ke bhedana kI jo prakriyA hai aura jo tAkata hai vaha anya parvo meM nahIM hai. isa bAta se yaha spaSTa pratIta hotA hai ki jaina zAsana meM parva rupa utsava manAne kA vidhAna karmo ko chor3ane ke Azaya se jur3A hai. pratyeka jaina ko karma ke marma ko naSTa karane ke liye hI parvArAdhanA karanI cAhiye. parva paryuSaNa ke utsava meM yaha tattva mukhya rUpa se jur3A hai. paramAtmA zrI mahAvIradeva ke zAsana me anekoM parva hote hue bhI hama sabhI parvo kI ArAdhanA na kara sake to bhI isa mahAna parva kI ArAdhanA avazya karanIcAhiye. isaliye to bAraha mahinoM meM aneka parva Ate haiM. lekina jo utsAha, umaMga parva paryuSaNa meM dekhA jAtA vaha anya parvoM meM nahIM dekhA jAtA. paryuSaNa kI ArAdhanA meM jo vizeSatA hai use samajha liyA jAya to ArAdhanA samucita va lAbhakArI hogI. paramAtmA zrI mahAvIradeva ne paryuSaNa parva meM karane yogya pAMca kartavya batAye haiM. ina pAMcoM kartavyoM ke nAma haiM- 1. amAri pravartana 2 sAdharmikavAtsalya 3. paraspara kSamApanA 4. aTThamatapa aura 5. caityaparipATI. inake sAtha-sAtha varSabhara meM karane yogya gyAraha kartavya bhI jur3ate haiM. ina kartavyoM ke nAma haiM kramaza:- saMghapUjA, sAdharmikabhakti, yAtrA - trika, snAtramahotsava, devadravyavRddhi, mahApUjA, rAtri jAgaraNa, zrutabhakti, udyApana, tIrthaprabhAvanA aura AlocanA. sabhI parvoM meM uttama parva paryuSaNa hI hai. usameM bhI sAMvatsarika pratikramaNa mukhya aMga hai. paraspara 'micchAmi dukkaDam' dvArA Atmazuddhi karake maitryAdi bhAvanA ke vistaraNa pUrvaka 'savI jIva karu zAsana rasI' isI kakSA taka pahuMcanA hI paryuSaNa parva kI sArthakatA hai. amAri kA tAtparya hai ahiMsA kA pravartana karanA. svayaM ahiMsaka bananA aura AsapAsa bhI ahiMsA kA vAtAvaraNa ho aisA prabaMdha karanA. Atmazuddhi kI bAta ho yA koI bhI dhArmika anuSThAna ho hiMsA ke mAhaula meM vaha paripUrNa nahIM ho sakatA. abhaya ke najadIka hI adhyAtma meM sahAyaka prakRti kI zakti kA sahayoga rahatA hai. ataH paryuSaNa ke daurAna yathAzakya ahiMsaka mAhaula paidA karane kA vidhAna sarva prathama kiyA hai. dUsarA kartavya sAdharmika vAtsalya hai. jo dharma karane kI icchA vAlA hai use dharma jisameM rahatA hai usa dharmIjana ko binA apanAye dharma sArthaka nahIM ho sakatA. samAna dharmI ko sAdharmika kahate haiM. jisake hRdaya meM dharma vidyamAna hai. use sAdharmika bhAI-bahana to jagata ke sabhI saMbaMdhoM se adhika saMbaMdhI lagate hai. zAstroM meM bhI kahA hai ki saMsAra ke saMbaMdha aneka kiye lekina saccA saMbaMdha to sAdharmikoM kA hai. jo anya saMbaMdhoM se mahA durlabha mAnA jAtA hai. jisake saMbaMdha se apanI AtmA ko mahAna lAbha hotA ho vahI saMbaMdha saccA hai. sAdharmika ke sAtha nAtA jor3ane se dharma ke sAtha nAtA jur3atA hai ataH sAdharmI kI bhakti saha bahumAna karane se paryuSaNa parva kI ArAdhanA puSTa hotI hai. For Private and Personal Use Only tIsarA kartavya hai paraspara kSamApanA karanA. yUM kahA jAya to anucita nahIM hogA ki binA kSamApanA ke yaha parvAdhirAja kI ArAdhanA khokhalI hai. khamA lenA aura kSamA denA donoM paraspara eka sikke ke do pahalu haiM. apane AntarazatruoM se chuTakArA pAne ke liye prathama hathiyAra hai kSamA. isako apanAye vagaira anya ArAdhanAyeM sApha taura para kucha vizeSa lAbha nahIM pahuMcA sakatI. cauthA kartavya hai- aTThamatapa.. yaha tapa mahAn lAbha kartA hai. tapa se kaThinatama karma bhI chUTa jAte haiM. tapasA nirjarA ca tapasA kiM na sidyati ? isa uktyanusAra tapa se AtmA upara vaha prakriyA hotI hai jo miTTI meM mile hue suvarNa upara agni kI bhaTThI meM hotI hai. varSa bhara meM hamase jo bhUleM hotI rahatI hai usakA yaha daNDa yAne prAyazcita hai. aTThamatapa na hone kI sthiti meM anya upAya se bhI isa tapa kI pUrti va lAbha prApta hotA hai. etadartha chaha AyaMbila, chUTaka eka-eka karake tIna upavAsa,
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 13 zrutasAgara, zrAvaNa 2055 nau nivI, bAraha ekAsana, cauvIsa biyAsane athavA sarvathA tapa ke na hone para chaha hajAra zloka pramANa zAstrAdhyayana. inameM se koI eka vikalpa se aTTama tapa kI pUrti kI jA sakatI hai. pAMcavAM kartavya hai caityaparipATI caitya kA artha hai jinamaMdira. paripATI kA artha hai darzana pUjA ke liye krama. arthAt jinazAsana kI prabhAvanA ho evaM apane mobhe ke anurUpa ThATabATha se caturvidha saMgha sahita baiNDabAjoM ke sAtha jina maMdiroM kI pUjA arcanA karane sAmuhika rupa se nikalanA apane upakAriyoM ke prati vinaya, bhakti kA bhAva vyakta karane ke liye isa kartavyatA kA upadeza hai. ina pAMcoM kartavyoM ke pAlana se parva paryuSaNa kI ArAdhanA lAbhadAyI hotI hai. jinazAsana kI prabhAvanA hotI hai. sacce jainatva kI pahacAna hotI hai. ina kartavyoM ko adA karane meM apanI zakti ko chipAnA matalaba apanI AtmA ke sAtha dhokhAdhar3I karanA hai. parva paryuSaNa nimitta pAMca kartavyoM ke sAtha-sAtha varSabhara meM paramAtmA kI AjJA kA pAlana hotA rahe isaliye vArSika gyAraha kartavya bhI karaNIya hai. isase paryuSaNa parva kI preraNA varSabhara jIvaMta rahatI hai ataH varSa meM kama se kama eka bAra saMghapUjA karanI cAhiye. sAdhu sAdhvI zrAvaka zrAvikA rUpa caturvidha saMgha kI yathA zakti vastra-pAtrAdi se satkAra - sanmAna va bahumAna karane ko saMgha pUjA kahA jAtA hai. jinezvaroM kI AjJA ko zirodhArya karane vAlA yaha saMgha paccIsaveM tIrthaMkara kI upamA ko prApta huA hai. ataH saMghapUjA kA mahatva aura bhI jyAdA aMkita huA hai. sAdharmikabhakti pAMca kartavyoM meM A jAne para bhI samaya-samaya para sadharmI kI bhakti karane ko kahA gayA hai. yAtrA - trika, yAne varSa meM eka bAra jina maMdira meM aSTAnikA mahotsava karanA athavA saMgha meM prabhu bhakti kA utsava hone para yathAzakti lAbha lenA. jinazAsana kI prabhAvanA ho aise rathayAtrA kA Ayojana karanA tathA zatruMjaya Adi tIrthoM kI yAtrA karanI athavA karavAnI ise yAtrA - trika kahate haiM. cauthA- snAtramahotsava karanA yoga hone para anekoM AtmAoM ko bhakti kA lAbha mile aisI sAmuhika snAtrapUjA par3hAnA. pAMcavAM devadravya kI vRddhi karanA. saMgha me indramALA pahananA, paryuSaNa meM pratyeka prasaMgoM kI boliyAM bulavAkara devadravya kI vRddhi karanA Adi. isase prAcIna arvAcIna jinAlayoM kI dekhabhAla karane meM suvidhA hotI hai tathA maMdiroM ke liye dravya surakSita rahatA hai. Aja zatruMjaya, Abu, rANakapura, sametazikharajI pAvApurIjI Adi tIrthoM kA vidyamAna honA tathA kalA sthApatya kA surakSita rahanA isa devadravya ke badaulata hI saMbhava huA hai. chaTThA mahApUjA racAnA yAne jinamaMdira meM jinamUrtiyoM kI suMdara aMgaracanA karAnA. prabhudarzana karanevAle kA bhAva aura jyAdA: bar3he isaliye isa kartavya kA vidhAna hai. sAtavAM rAtri jAgaraNa karanA. jinazAsana kI maryAdAoM kA khyAla rakhate hue paramAtmA ke guNoM kA kIrtana karane pUrvaka sArI rAta jAganA. isa kartavyatA se paramAtmA ke paMca kalyANakoM kI ArAdhanA kA upadeza hai. AThavAM zruta jJAna kI bhakti zruta yAne Agama sAhitya. bhagavAnane jo tattvajJAna kahA use gaNadhara bhagavaMtoMne sUtrabaddha kiyA hai. una sUtroM ko saMkalita kara vyavasthita kiyA gayA hai jise zrutajJAna athavA AgamazAstra kahA jAtA hai. isa kalikAla meM Agama hI zAstracakSu hai. jinamUrti aura jinAgama se paramAtmA kA zAsana pravartamAna hai. isaliye zrutajJAna kI bhakti, upAsanA karanA use likhavAnA, saMrakSita karanA, jJAnapaMcamI tapa ArAdhanA karanA, jJAnadAna karanA Adi zrutajJAna kI bhakti kA kartavya adA karanA hai. nauvA kartavya udyApana. udyApana kA sAmAnya artha hai utsava. jina zAsana meM to kahA gayA hai ki choTe-bar3e tapa karake usakI anumodanA ke liye udyApana karanA cAhiye. udyApana meM jJAna darzana cAritra kI sAmagrI cayana kara darzanArtha rakhI jAtI hai. mahotsava ke samApana ke samaya caturvidha saMgha ko vaha sAmagrI samarpita kI jAtI hai. ise vArSika kartavya ke rupa meM eka bAra avazya karanA cAhie. dasavAM kartavya hai- tIrtha. prabhAvanA. jainazAsana kI jaya jaya kAra ho, prabhAvanA ho, etadartha deva guru dharma kI prabhAvanA ke prasaMga varSa meM eka bAra Ayojita karanA cAhiye. [zeSa pRSTha 9 para For Private and Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara, zrAvaNa 2055 zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra kobA, gAMdhInagara 382 009 zrI saMghoM ko vinamra apIla Apako vidita hogA ki rASTrasaMta AcAryadeva zrIpadmasAgarasUrIzvarajI ma.sA. kI preraNA se sthApita zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra meM sthita AcAryazrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira vartamAnakAla ke eka viziSTa evaM vilakSaNa jJAnabhaMDAra ke rUpa meM khyAti prApta kara rahA hai. isa jJAnabhaMDAra meM 2,50,000 se jyAdA prAcIna hastaprateM surakSita haiM. inameM 3000 se jyAdA tAr3apatrIya graMtha bhI hai. choTe-choTe gA~voM meM asta-vyasta par3e aura naSTaprAya sthiti ko prApta isa durlabha saMgraha ko parama pUjya rASTrasaMta zAsana prabhAvaka zrI padmasAgarasUrIzvarajI ma. sA. ne apane aba taka ke 80,000 kilomITara se jyAdA lambe vihAra ke daurAna ekatrita karavA kara bhArata meM hI surakSita evaM saMrakSita karane kA anupama prayAsa kiyA hai, jo samucita dhyAna na diye jAne para naSTa hone athavA videzoM meM sthAnAntarita hone kA bhaya.thA. sAtha hI yahA~ 85,000 se jyAdA mudrita pustakeM bhI haiM. yaha ullekhanIya hai ki ina sabhI graMthoM kI sUkSmatama jAnakArI khAsa vikasita kI gaI sUcIkaraNa praNAlI ke dvArA sarvaprathama bAra kampyUTara meM bharI jA rahI hai. ___isa kArya ko solaha kampyUTaroM ke upayoga se nau paMDitoM (jo kampyUTara ke upayoga ke liye vizeSa rUpa se prazikSita kie gae haiM) evaM anya aneka saha karmacAriyoM ke sahayoga se kiyA jA rahA hai. isI kArya ko Age cala kara bRhat jaina sAhitya evaM sAhityakAra koza ke rUpa meM vikasita karane kI yojanA hai. isI ke tahata jaisalamera, pATaNa, khaMbhAta evaM lAlabhAI dalapatabhAI bhAratIya saMskRti maMdira, ahamadAbAda tADapatrIya va anya viziSTa graMthoM kI vistRta sUcI kampyUTara para lI jA cukI hai (hamAre liye gaurava kA viSaya hai ki jaisalamera bhaMDAra saMbaMdhI yahA~ upalabdha sUcanAoM kA upayoga pUjya munirAjazrI jaMbUvijayajI ne bhI jaisalamera bhaMDAra ko vyavasthita karate samaya evaM skeniMga ke kArya ke samaya kiyA thA) evaM anya viziSTa bhaMDAroM kI sUcI kampyUTara para lene kA kArya kramazaH jArI hai. sAtha hI aneka bhaMDAroM ke viziSTa graMthoM kI mAikro-philma evaM jeraoNksa nakaleM bhI ekatra kI gaI hai. isa kArya ke pUrA hote hI prAyaH samagra upalabdha jaina sAhitya evaM sAhityakAroM kI sUcanAe~ eka hI jagaha se upalabdha ho sakegI. - vaise Aja bhI jaina sAhitya evaM sAhityakAroM ke viSaya meM isa saMsthA meM jitanI sUcanAe~ upalabdha haiM ve anyatra kahIM bhI nahIM hai. cUMki yaha jJAnamaMdira jainoM kI nagarI ahamadAbAda ke ekadama samIpa sthita haiM ataH pUjya sAdhu-sAdhvIjI ma. sA., vidvadvarga evaM sAmAnya zraddhAlujana bhI ina sUcanAoM kA mahattama mAtrA meM upayoga kara raheM hai. sAtha hI yaha prayAsa bhI kiyA jA rahA hai ki aura bhI jyAdA loga yahA~ kI sUcanAoM/suvidhAoM kA upayoga kareM. apanI isa prAcIna dharohara susaMrakSita karane kA yaha kArya atyaMta hI zramasAdhya hai evaM isa kArya ke varSoM taka jArI rahane kI saMbhAvanA hai. udAharaNa ke lie asta-vyasta ho cuke bikhare pannoM vAle graMthoM ke patroM kA paraspara milAna kara ke unheM punaH ikaTThA karane kA prAthamika kArya hI paMDito kA bahuta sA samaya evaM zrama mA~ga letA hai. isake bAda saMzuddha rUpa se sUcIkaraNa hetu hastaprata saMbaddha lagabhaga ATha vividha prakriyAe~ hotI hai. itane vizAla paimAne para isa taraha kA bahuupayogI kArya sarvaprathama bAra hI ho rahA hai. yaha kArya jyoM-jyoM Age baDhatA jAegA, tyoM-tyoM jaina sAhitya ke saMzodhana evaM abhyAsa ke kSetra meM eka nae yuga kA udaya hotA jAegA. niHsaMdeha yaha bhagIratha kArya samUce zrIsaMgha evaM jaina samAja kA apanA kArya hai. isI se hameM apane sAhitya kI samRddhi evaM apane gauravapUrNa itihAsa kA vizeSa bodha hogA. For Private and Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrutasAgara, zrAvaNa 2055 15 zruta nidhi kI zrI jaina saMghoM meM saMrakSita evaM saMvardhita karane kI vizva meM advitIya evaM ujjvala gauravapUrNa misAla rahI hai. samrATa kumArapAla mahArAja evaM vastupAla va tejapAla Adi ke isa dizA meM kArya evaM yogadAna ko itihAsa kabhI bhUlA nahIM sakegA. samasta zrIsaMgha, jaina samAja evaM Arya saMskRti ke lie atyaMta mahattvapUrNa isa jJAnayajJa meM zakyatama jyAdA se jyAdA sahakAra karane hetu hama Apa se Agraha bharA vinamra anurodha karate haiM. hameM AzA hI nahIM pUrNa vizvAsa hai ki samasta saMghoM evaM tIrthoM ke TrasTIgaNa zrutabhakti ke isa advitIya kArya meM tahedila se sahakArI bana kara mahattama dhanarAzi upalabdha karAyeMge. samparka sUtra : ceyara mena zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra kobA, gAMdhInagara 382009 phona : (02712) 76204, 76205 76252 pheksa 91-2712-76249 dharmasya mUlaM vinayaH pRSTha 16 kA zeSa ] sadbhAvanA mila jAegI to prasannatA svayaM A jAegI. yahAM bhI usa paramAtmA ko sarvaprathama bhAvapUrvaka namaskAra kiyA gayA ki bhagavan tujhe namaskAra karake maiM isa kArya ke andara praveza kara rahA hUM. isa lekhana kArya ke andara, jo mujhe jagat ko denA hai aura jo kucha jagata ko diyA jAya, vaha vizuddha ho, amRta tulya ho. usameM manovikAra rUpI viSa kA praveza na ho jAe. ahaM kI durgandha ina zabdoM meM na A jAe. isIlie prathamataH namaskAra kI maMgala kriyA sampAdita kI gayI tAki jagat kA mArga-darzana karane kI prakriyA meM kahIM manovikRti na ho. vizuddha amRta tattva isake andara diyA jAye jisakA pAna karake Ananda kA anubhava ho sake.. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bahuta sAre aise vikRta lekha Apako mileMge. bahuta galata mArgadarzana mila jAeMge. pazcima sabhyatA kI AMdhI itanI khataranAka hai ki vaha sAiklona sArI duniyA ke andara vAyarasa phailAne vAlA hai. viSAkta kITANu phailAne vAlA hai. unakA eka hI darzana hai, unakI eka hI mAnyatA "khAo, pIo, aiza karo kala to tuma mara jAoge." jahAM paramAtmA ke astitva meM vizvAsa nahIM hai. svayaM kI AtmA meM AtmavizvAsa nahIM, jahAM kisI prakAra kA jIvana meM anuzAsana nahIM, jahAM bhoga kA atireka ho, vahAM yahI dazA hogI. maranA to sabako hai. jJAniyoM ne kahA- maranA bhI eka apUrva kalA hai. jisakA sArA hI jIvana dharmamaya hogA. vinamratApUrvaka jahAM jIne kI sundara kalA hogI. jahAM vicAroM kA apUrva saundarya hogA, vahAM usa AtmA kI mRtyu bhI jagat ko preraNA dene vAlI banegI, usakA sArA hI jIvana paropakAramaya hogA. - pRSTha 11 kA zeSa ] saMgha sevaka zrI hemaMtabhAI .. samaya ke samyak sadupayoga meM sahayoga milatA hai. zrI rANA dampati apane putra zrI manana, putravadhU amIbena, pautra ci. zrI harSa evaM pautrI ci. devAMzI ke sAtha sukha se jIvana-yApana kara raheM haiM. zrutasAgara kI ora se zrI bhAI ke svastha dIrghAyuSya ke lie prArthanA... parvAdhirAja parva paryuSaNa ke pAvana prasaMga para hamArA antaHkaraNa se . micchAmi dukkaDam zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra parivAra For Private and Personal Use Only - jo khamai tassa asthi ArAhaNA / jo na khamai tassa natthi ArAhaNA / / bhagavAna mahAvIra deva ne pharamAyA hai- he gautama! jo khamatA hai aura jo khamAtA hai vaha ArAdhaka hai jo nahIM khamatA / khamAtA vaha virAdhaka hai.
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara, zrAvaNa 2055 dharmasya mUlaM vinaya: ___AcArya zrI padmasAgarasUri paramAtmA mahAvIra kA kathana hai ki dharma kA jo mUla hai, vaha vinaya hai aura vinaya ke dvArA hI vyakti prema kA sAmrAjya sthApita kara sakatA hai, jagata meM prANImAtra ke antastala meM apanA sthAna banA sakatA hai. isameM sAre klezoM aura kaTutA kA nAza karane kI apUrva kSamatA samAhita hai. namratA ke dvArA hama apanI kSamA kI bhAvanA prakaTa karate haiM. apanI tiktatA visarjita karate haiM. apane vaira bhAva ko hama tilAMjali de dete haiM. ananta kAla ke saMsAra kA bheda isI namratA kI kriyA ke dvArA hI hama prApta karate haiM. isIlie saMsAra ke pratyeka dharma ke andara sarvaprathama namaskAra ko mahattva diyA gayA hai. maMdira jAeM, prabhu kA darzana kareM, rAste meM santa mila jAeM, gurUjana mila jAeM to namaskAra avazya kareM. ghara ke andara apane mAtA-pitA yA bar3e bhAI yA jo bhI ghara meM bar3e haiM, sarvaprathama vyavahAra meM bhI namaskAra kareM. kahIM para jaba Aphisara ke pAsa kAma karAne jAye to vahAM bhI pahale hI namaste, namaskAra karate haiM. bar3I apUrva kriyA hai. vilakSaNa camatkAra isa namaskAra kI kriyA meM antarnihita hai. zuddha bhAva se paramAtmA ko kiyA huA namaskAra mokSa kA kAraNa banatA hai. hamAre yahAM pratikrama pApa kI AlocanA kI. jo sabase zreSTha kriyA hai, usameM spaSTa kaha diyA gayA hai ikko vi namukkAro jinavara-vasahassa vddhmaannss| saMsAra sAgarAo tArei naraM va nAriM vaa|| (arthAt jinezvaroM meM uttama aise zrI mahAvIra prabhu ko kiyA huA eka bhI namaskAra puruSa athavA nArI ko saMsAra rUpa sAgara se tirA detA hai.) saMsAra ke isa sAgara se AtmA tairakara kinArA prApta kara letI hai aisI apUrva kriyA hai isa namaskAra meM. isa lie granthakAra ne sarvaprathama namaskAra ko mahattva diyA hai. Apako mAlUma hogA ghara ke andara ilekTrika svica Apa rakhate haiM aura yadi svica oNpha kara deM to lAiTa calI jAtI hai. svica jaise hI Upara huA, usakA mAthA garveNa tuMgaM ziraH, garva se, abhimAna se usakA mAthA Apane U~cA kara diyA, oNpha kara diyA lAITa calI jAegI, andhakAra milegA parantu jaise hI svica Apane oNna kara diyA, svica ko namA diyA to usameM namaskAra kA camatkAra dekhA - turanta lAiTa A jAtI hai. yaha mana kA baTana hai, mana kA svica hai. ___ mana ko viparIta kariye to kyA banatA hai- nama. mana kA svica yadi Apane oNna kara diyA, auMdhA kara diyA aura milegI namaskAra DivAina lAITa. andhakAra meM jJAna kA prakAza AegA. yaha rahasya hai. mana ke svica ko oNna karake rakhiye. namaskArapUrvaka hareka kriyA kariye. namaskAra kI bhAvanA se prApta karane kI utkaNThA rakhiye. sArI samasyA dUra ho jAegI. mana kA tanAva dUra ho jAegA. mana ko halkA banA degA. namaskAra kI kriyA meM yahI rahasya hai. baDI prasannatA hogI. aneka vyaktiyoM kI jaba... [zeSa pRSTha 15 para Book Post/Printed Matter preSaka : sevA meM saMpAdaka, zruta sAgara AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra kobA, gAMdhInagara 382 009 (INDIA) phona: (02712) 76252,76204, 76205 pheksa : 91-2712-76249 prakAzaka : saciva, zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra, kobA, gAMdhInagara 382009. For Private and Personal Use Only